Czym nie należy karmić kota?
Czy kot powinien pić mleko? Czy dawać mu szynkę z lodówki? Wokół strawy puszystych milusińskich narosło sporo mitów i nieporozumień. Wielu właścicieli mimo dobrych intencji nieświadomie szkodzi swoim pupilom, nierzadko fundując im długie i męczące choroby. Czym więc nie należy karmić kota?
Kot bywa traktowany jako najlepszy przyjaciel rodziny i jest stosownie do tego sentymentu rozpieszczany. Niestety, nie wszystko, co człowiekowi wydaje się dobre i przyjemne, będzie służyć i kotu. Również sam fakt, że pupil chętnie wylizuje miskę po konkretnym posiłku nie świadczy wcale o tym, że był to pokarm dla niego optymalny.
Zrozumieć kota
Człowiek jest istotą wszystkożerną, a jak twierdzą niektórzy naukowcy, pod względem anatomicznym raczej roślinożerną – świadczy o tym m.in. długi układ pokarmowy, zęby przystosowane do żucia i stosunkowo wysokie pH kwasów żołądkowych. Koty są jednak typowymi mięsożercami, których cała fizjologia przystosowana została do polowania, zabijania i trawienia mięsa ofiary. Ich żołądki są stosunkowo duże, zawierają bardzo kwaśne soki trawienne, a układ pokarmowy jest relatywnie krótki.
Zdaniem ekspertów weterynaryjnych z Uniwersytetu Cornell koty potrzebują pożywienia bogatego w białko, z umiarkowaną zawartością tłuszczów i minimalną ilością węglowodanów. Te ostatnie nie powinny stanowić więcej niż 10% totalnego bilansu kalorycznego. Poza tym w diecie mruczka miałyby się oczywiście znaleźć witaminy, sole mineralne oraz woda.
I tak kocię ważące ok. 800 g powinno dziennie zjadać 10 g czystego białka i 4 g tłuszczów, dorosły kot o wadze 4 kg potrzebuje 12,5 g białka oraz 5,5 g tłuszczów, zaś karmiąca kotka 41 g białka oraz 12 g tłuszczów.
Czy kot może pić mleko?
W popularnym mniemaniu skutecznie wspieranym bajkami dla dzieci największą radością dla kota jest miska z mlekiem. Faktycznie większość futrzanych czworonogów z radością wychłepcze biały napój, co nie oznacza wcale, że zrobi im to dobrze. U sporej części kotów obserwuje się bowiem nietolerancję laktozy, czyli niedobór enzymu trawiącego cukier mleczny. W rezultacie niestrawiona laktoza powoduje takie dolegliwości jak biegunka, wymioty i ból brzucha. Dorosłe koty do picia potrzebują wyłącznie wodę!
Jak wygląda sprawa z kociętami, które pozbawione zostały matki, a nie są jeszcze w stanie konsumować pokarmów stałych? I w tym przypadku mleko krowie jest niewskazane, tym bardziej że biegunka u kocich maluchów jest bezpośrednim zagrożeniem dla życia. Do czwartego tygodnia życia jedyną zdrową alternatywą dla matczynego pokarmu jest specjalne mleko modyfikowane do nabycia w sklepach zoologicznych. Posiada ono obniżony poziom laktozy i tłuszczu, a jednocześnie wszystkie składniki odżywcze potrzebne kociakowi.
Pokarmy toksyczne dla kotów
Niestety, jest cały szereg produktów powszechnych w ludzkiej diecie, ale trujących dla kotów. Stwarzają one szczególne zagrożenie dla pupilów przywykłych do chodzenia po stole, które bez wiedzy właściciela mogą uraczyć się tym czy owym.
Jednym z przykładów toksycznych produktów, którym wiele kotów nie potrafi odmówić, jest czekolada. Obecne w kakao metyloksantyny mogą doprowadzić mruczącego ulubieńca do drgawek, zawału serca oraz śpiączki. Za silnie toksyczną dawkę dla 3,5-kilogramowego kota uważa się już 15 g czekolady mlecznej lub deserowej i nawet 6 g czekolady do pieczenia.
Kolejnym źródłem zatruć są winogrona oraz rodzynki, nie należące co prawda do typowego jadłospisu kotów, ale mimo wszystko okazyjnie konsumowane. Jak dotąd nie udało się stwierdzić, jaki dokładnie związek można winić w tym przypadku, ale symptomy pojawiają się zwykle 12-24 godzin po zjedzeniu i mogą prowadzić do ostrej niewydolności nerek.
Ponadto kotom nie należy w żadnym przypadku udostępniać orzechów, które mogą powodować zapalenie trzustki, oraz żadnych części owoców cytrusowych. Obecne w tych ostatnich olejki eteryczne oraz kwas cytrynowy w drastycznych przypadkach upośledzają system nerwowy kota.
Pupilowi nie należy też podawać cebuli, czosnku i porów, które wyjątkowo negatywnie oddziałują na układ trawienny mięsożercy, a nawet mogą przyczyniać się do rozpadu czerwonych krwinek. Problematyczne mogą być także produkty zawierające suszone ekstrakty ze wspomnianych warzyw, np. serki smakowe czy pieczywo.
Dla nikogo nie będzie też zapewne niespodzianką, że koty nie powinny… pić alkoholu. Choć brzmi to może żartobliwie, niejeden domowy pupil z ciekawością maczał pyszczek w szklance z piwem, winem czy silniejszym trunkiem. Tymczasem już jedna łyżeczka alkoholu może doprowadzić do tragedii. Po 30-60 minutach „pijany” kot zacznie przejawiać symptomy zaburzeń koordynacji ruchowej i ospałości, które szybko mogą przekształcić się w drgawki, śpiączkę i śmierć. Organizm kota nie potrafi bowiem wcale metabolizować etanolu. Podobne efekty daje również konsumpcja surowego ciasta drożdżowego, które nie tylko rośnie w żołądku powodując dolegliwości pokarmowe, ale również produkuje niewielkie ilości alkoholu.
Niebezpieczeństwem dla kotów, tak samo jak dla ludzi i innych zwierząt, są również słodycze powodujące otyłość, cukrzycę oraz próchnicę zębów. Paradoksalnie ryzyko dotyczy również gum i cukierków słodzonych ksylitolem, który u domowych pupilów wywołać może niewydolność wątroby.
Żywność niewskazana dla kota
Oddzielną kategorią są produkty teoretycznie pasujące do mięsożernej diety, ale mimo wszystko ryzykowne dla kotów. Mowa przede wszystkim o surowym mięsie i surowych jajach, które mogą zawierać bakterie salmonelli grożące rozwojem poważnej infekcji. Dodatkowo w białku jaja kurzego znajduje się awidyna, która jest enzymem blokującym przyswajanie biotyny. W rezultacie kot może doświadczać problemów ze skórą i futrem. Niewiele lepszym rozwiązaniem jest surowa ryba, również potencjalnie zawierająca szkodliwe bakterie, a dodatkowo zawiera enzymy niszczące witaminę B1 – konsekwencją mogą być zaburzenia nerwowe.
Kotom nie powinno się też podawać karmy dla psów, która zawiera inne proporcje składników odżywczych i może prowadzić do niedoborów. Nic się oczywiście nie stanie, jeśli kot i pies czasem jedzą z jednej miski, ale w codziennym karmieniu warto stosować podział. Niedobrym wyborem jest również opcja codziennego karmienia kota tuńczykiem z puszki – pokarm ten nie pokryje wszystkich potrzeb odżywczych pupila, a dodatkowo stwarza ryzyko zatrucia rtęcią.
Jak rozpoznać zatrucie pokarmowe u kotów?
Wymioty i biegunka to najczęstsze objawy żołądkowych zaburzeń u kotów. Po zjedzeniu czegoś toksycznego może dojść jednak również do rozwoju takich symptomów jak problemy z oddychaniem, kaszel, drgawki i drżenie, niezwykła słabość czy śpiączka. W przypadku podejrzenia zatrucia należy jak najszybciej zawieźć podopiecznego do weterynarza. Czasem tylko szybka pomoc jest w stanie uratować życie przyjaciela.
- “11 HUMAN FOODS THAT ARE POISONOUS TO CATS” Jim Scott, https://rawznaturalpetfood.com/foods-your-cat-should-never-eat/, 9/11/2023;
- “Foods that are Dangerous or Toxic to Cats” Hill's Pet, https://www.hillspet.com/cat-care/nutrition-feeding/toxic-foods-for-cats?lightboxfired=true#, 9/11/2023;
- “15 Toxic Human Foods You Should Never Feed Your Cat” Sarah Mounton Dowdy, https://www.dailypaws.com/cats-kittens/cat-nutrition/what-can-cats-eat/foods-toxic-to-cats, 9/11/2023;
- “Foods Your Cat Should Never Eat” WebMD, https://www.webmd.com/pets/cats/ss/slideshow-foods-your-cat-should-never-eat, 9/11/2023;
- “Feeding Your Cat” Cornell Feline Health Center, https://www.vet.cornell.edu/departments-centers-and-institutes/cornell-feline-health-center/health-information/feline-health-topics/feeding-your-cat, 9/11/2023;
- “YOUR CAT’S NUTRITIONAL NEEDS” National Research Council of the National Academies, https://nap.nationalacademies.org/resource/10668/cat_nutrition_final.pdf, 9/11/2023;
