Krzewy ozdobne w ogrodzie - opis, wymagania i gatunki krzewów

Ozdobne krzewy stały się domeną współczesnych ogrodów, w których często brakuje miejsca na wysokie drzewa. Długoletnie, chroniące przed spojrzeniami sąsiadów, a nade wszystko niewymagające przesadnie dużo pielęgnacji, najpiękniejsze z krzewów zachwycają kształtem, barwą i gęstością liści, a nade wszystko kwieciem, które może zdobić posesję w ciągu całego roku!



Biały bez lilak; źródło: pixabay.comBiały bez lilak; źródło: pixabay.com
  1. Niewymagające krzewy ozdobne wiosną
  2. Krzewy ozdobne preferujące kwaśną glebę
  3. Krzewiaste królowe ogrodu
  4. Niskie krzewy ozdobne
  5. Krzewy ozdobne na pełnię lata
  6. Krzewy ozdobne kwitnące jesienią
  7. Krzewy ozdobne piękne również zimą
Aby zaplanować należycie strukturę krzewów ozdobnych w ogrodzie trzeba wziąć pod uwagę zarówno preferencje glebowe i świetlne poszczególnych gatunków, jak i okres ich kwitnienia. Dobrze przemyślana aranżacja zielona będzie przynajmniej od wiosny do jesieni rozpieszczać zmysły kolorem, a nierzadko i zapachem. Nie bez znaczenia jest również potencjalna wielkość roślin – są krzewy, które potrzebują dużo miejsca wszerz, inne zaś rosną raczej wzwyż. Zbyt gęste sadzenie może prowadzić do „uduszenia” roślin i zamiast radości z ogrodu, przysporzyć niepotrzebnych zmartwień.

Niewymagające krzewy ozdobne wiosną

Jeśli marzy ci się ogród bez jarzma ciężkiej pracy, możesz wykorzystać mało kapryśne krzewy do zaaranżowania większości zagonów - stworzą one piękne tło dla trawnika, które na dodatek może cieszyć oczy już od pierwszych dni wiosny. W tej kategorii prym wiedzie na pewno forsycja, która radzi sobie doskonale nawet w surowych warunkach, a już w marcu rozświetla ogród intensywnie żółtym kwieciem. Po przekwitnięciu nie jest to co prawda roślina imponująca, ale, jeśli umiejscowisz ją w sąsiedztwie krzewów, które kwitną później i charakteryzują się pięknym listowiem, przekwitła forsycja nie będzie razić, ale raczej wtopi się w tło. Już w marcu pojawiają się również kwiaty derenia jadalnego, które wykwitają na gołych gałązkach. Krzew zniesie dobrze każdą glebę, ale preferuje stanowisko słoneczne, zaś wzrostem może sięgnąć nawet 4-6 metrów! Na jesień dereń jadalny płodzi czerwone owoce, które nie tylko wyglądają pięknie, ale są jadalne.

Niewymagające są również bzy lilaki, którym powodzi się w każdych warunkach, a które już w kwietniu okrywają się wonnym kwieciem w kolorach bieli, różu i fioletu. Z racji na wysokość i gęstość (nawet 3-4 metry) dobrze jest sadzić je na granicy ogrodu. Późną wiosną kwitnie również mało kapryśna krzewuszka cudowna z dzwonkowatymi różowymi kwiatami, osiągająca od 0,5 do 2 metrów wysokości oraz porzeczka krwista, lubiąca słońce, ale nie stwarzająca żadnych problemów w uprawie i zachwycająca długimi kwiatostanami o białej, różowej i czerwonej barwie.

Krzewy ozdobne preferujące kwaśną glebę

Od kwietnia zaczynają kwitnąć już także rododendrony – bardzo popularne w ostatnich czasach krzewy zimozielone, które odznaczają się głęboko zielonymi, błyszczącymi liśćmi i zdobią ogród nawet poza sezonem. Rododendrony osiągają zwykle wysokość 1 m, więc dobrze wyglądają pośrodku zagonu, przed iglakami, z którymi dzielą zamiłowanie do kwaśnej gleby. Idealne warunki dla różaneczników to ocienione stanowisko i odczyn pH to 4,5 – 5, podobnie jak dla spokrewnionych z nimi azalii, kwitnących obficie od maja i osiągających w zależności od odmiany wysokość do 60 cm lub nawet 3-4 metry. Azalie zrzucają co prawda liście zimę, ale latem bywają najpiękniejszą ozdobą ogrodu, odmieniając się przez soczyste kolory bieli, żółci, różu, czerwieni, pomarańczy oraz mieszanek tych barw.

Kwaśną glebę uwielbiają również hortensje, które kwitną na przełomie czerwca i lipca, obsypując się pięknymi kwiatowymi kulami w kolorze bieli, czerwieni i błękitu. Niebieskie odmiany są tym intensywniejsze w nasyceniu, im odczyn gleby bliższy pożądanemu 3,5 – 4,5 pH. Poza odpowiednio wzbogaconą torfem i kompostem glebą, hortensje wymagają też zacienionego stanowiska. Również w cieniu sadzimy pierisy – zimozielone krzewy będące kuzynami wrzosu i kwitnące najpierw na biało, a potem zachwycające żywoczerwonymi przyrostami na pędach. Pieris japoński dorasta do wysokości 1,5 m i wymaga lekko kwaśnej gleby o odczynie 4,5-6,5 pH.
Hortensje ogrodowe, fot. shutterstock

Krzewiaste królowe ogrodu

Oprócz hortensji, azalii i rododendronu, pełnią kwiecia w ogrodzie zachwycają również krzewiaste odmiany róży i piwonii, dwóch ulubionych kwiatów ozdobnych. Ta ostatnia rośnie do wysokości 1,5-2 metrów i w maju rozkwita białym, różowym lub czerwonym kwieciem, które utrzymuje się do czerwca. Majestatyczne kule z płatków potrzebują do rozkwitu słońca lub półcienia i próchniczej, niekwaśnej gleby. W przeciwieństwie do odmiany bylinowej, która na zimę zaciąga pędy pod ziemię, piwonia krzewiasta potrzebuje ochrony przed mrozami w postaci chochoła lub włókniny. Ochrony wymagają też róże krzewiaste, zwane też parkowymi, które rozrastają się wszerz i wzwyż (na wysokość 1-1,5 m) i kwitną od początków lata do pierwszych przymrozków, w zależności od odmiany. Sadzi się jest zarówno jak szlachetne solitery, jak i w wielobarwnych aranżacjach różanych.

Niskie krzewy ozdobne

W pierwszej linii zagonu bardzo ładnie prezentują się krzewy niewysokie, nieprzekraczające wysokością 1 metra, ale odróżniające się barwą od trawnika. W tej kategorii oprócz karłowatych odmian azalii, hortensji bukietowych i róż pokrywowych, można polecić na pewno wrzosy kwitnące od lipca do września i preferujące ubogą glebę oraz słoneczne stanowisko oraz niskie berberysy Thunberga (np. Golden Carpet), które rozrastają się głównie wszerz i zachwycają kolorowymi listowiem oraz krągłymi kształtami.

Ponadto pięknie prezentuje się szczodrzeniec położony, który w maju obsypuje się żółtym kwieciem podobnym do forsycji, ale nie przerasta nigdy 40 cm. Godny polecenia jest również pięciornik krzewiasty, pochodzący z rodziny różowatych i charakteryzujący się drobnymi kwiatostanami w kolorze żółci, a rzadziej także bieli, różu i pomarańczy, który rośnie dość szybko, ale nie przekracza zwykle wysokości 1 metra.

Krzewy ozdobne na pełnię lata

Ogród naturalnie najbardziej rozpieszcza nas latem i również w wśród krzewów okres od czerwca do sierpnia jest najbardziej wdzięczny, jeśli chodzi o kwitnienie. Olbrzymią popularnością w ostatnich czasach cieszy się Budleja Dawida, z pięknymi stożkowymi kwiatostanami, które swym upojnym zapachem przyciągają całe chmary motyli. Budleja potrzebuje co prawda dobrze przepuszczalnej gleby i słonecznego stanowiska, ale odwdzięczyć się może kwitnięciem aż do października! W wakacje rozkwita również niewymagająca tawuła japońska, osiągająca wysokość do 150 cm i odznaczająca się różowym kwieciem oraz przebarwiającymi się na żółto i pomarańczowo liśćmi. W praktycznie każdych warunkach poradzi sobie pęcherznica kalinolistna, dorastająca do 3 m wysokości i obsypująca się w czerwcu białymi lub różowymi kwiatami, które kontrastują z zieloną, żółtą lub bordową barwą liści. Na ubogiej glebie, na lekko zacienionym stanowisku uprawiać można także kolkwicję chińską, osiągającą 2 metry wysokości i zachwycającą biało-różowym kwieciem, które pojawia się na łukowatych pędach, spadających w dół niczym kaskady. Jako ozdobę ogrodu polecić też można preferującą wilgotną, wapienną glebę kalinę koralową o charakterystycznych kulistych kwiatach przechodzących z bieli w róż oraz złotlin japoński, osiągający nawet 3 metry wysokości i przy regularnym podcinaniu zachwycający wielkimi żółtymi kwiatami.
Tawuła japońska; źródło: pixabay.com

Krzewy ozdobne kwitnące jesienią

Pomimo odejścia lata, ogród dalej może zachwycać kolorami, jeśli pomyślisz o odpowiednim doborze gatunków. Poza wspomnianymi już różami, hortensjami czy wrzosami, które wciąż mogą cieszyć oczy kwieciem we wrześniu czy październiku, godna polecenia jest również ketmia syryjska, która osiąga nawet 2 metry wysokości, a we wrześniu jej liście przebarwiają się na żółto kontrastując z późnym biały, różowym lub niebieskim kwieciem.

Ketmię należy sadzić na słonecznych stanowiskach z dobrze przepuszczalną glebą, a na zimę okrywać tkaniną. Do jesiennych krzewów zaliczyć można także abelię wielokwiatową o delikatnie różowych kielichowych kwiatostanach i gęstych ciemnozielonych liściach, z których część utrzymuje się przez zimę. Krzewy abelii osiągają nawet 2,5 m wysokości oraz do 2 m szerokości. Także popularne jesienią astry mają swoją krzaczastą odmianę, która tworzy zachwycające barwami kule o wysokości do 1 metra odmieniające się od bieli, przez róż, aż do popularnego fioletu. Astry są przyjemnie niewymagające, jeśli chodzi o glebę, ale najlepiej powodzi się im na słońcu.

Krzewy ozdobne piękne również zimą

Zimą, gdy ogród opada z kwiecia i liści, jego honor ratują najczęściej iglaki. Ale nie trzeba wcale ograniczać się do zieleni i bieli śniegu – krzewów ozdobnych, które zachwycają kolorem nawet w czasie mrozów nie brakuje. Zdecydowanym liderem w tej kategorii są oczary, których zabawne pędzelkowe kwiaty w odcieniu żółci i pomarańczy pojawiają się między grudniem a marcem. Oczary lubią półcień i wilgotną, lekko kwaśną glebę, ale nie znoszą cięcia, więc należy zostawić im sporo przestrzeni wokół – rozrastają się nawet do wysokości 4 m! Od stycznia kwitną również jaśminy nagokwiatowe o delikatnych żółtych kwiatach i gęstych zielonych pędach pozbawionych liści oraz wrzośce krwiste, które choć niskie, stają się prawdziwą ozdobą ogrodu obsypując się białym, czerwonym lub różowym kwieciem na przełomie stycznia i lutego. Jeśli zima nie jest sroga, w lutym można się już również spodziewać kielichowatych kwiatów zimokwiatu wczesnego, rozłożystego 2-metrowego krzewu, który lubi słońce, dość dobrze znosi mrozy i wymaga regularnego cięcia.

Są też wreszcie krzewy takie jak dereń świdwa, które zmieniają się wraz z porami roku, nie przestając zachwycać urodą. Wiosną i latem obsypane białym kwieciem, na jesień cieszą oczy żółtymi liśćmi i czarnymi jagodami, a zimą kontrastują ze śniegiem nagimi, ciemnoczerwonymi pędami. Jak widać, dla ambitnego ogrodnika nie jest problemem nawet warunkach polskich zaaranżować ogród tak, aby był atrakcyjny przez okrągły rok. Jeśli do wymienionego wyboru roślin krzewiastych dodać również atrakcyjne iglaki (jałowce, cisy) oraz krzewy zimozielone takie jak wiśnia laurowa czy ostrokrzew, żadna działka nie może pozostać nudna. A stawiając na krzewy i ograniczając na ich korzyść byliny, ułatwiamy sobie życie – poza pierwszy rokiem po zasadzeniu, większości krzewów nie trzeba intensywnie czy często podlewać czy nawozić. Ogród prezentuje się więc pięknie, a rodzina może w każdej chwili wyjechać nawet na dłuższe wakacje!
Ekologia.pl (Agata Pavlinec)

Bibliografia

  1. “http://www.zahradaapriroda.cz/nejkrasnejsi-kere-do-zahrady/”; data dostępu: 2018-05-14
  2. “https://www.thespruce.com/pictures-of-flowering-shrubs-4069712”; data dostępu: 2018-05-14
  3. “http://www.birdsandblooms.com/gardening/growing-trees-shrubs-grasses/top-10-flowering-shrubs/”; data dostępu: 2018-05-14
  4. “https://www.bhg.com/gardening/trees-shrubs-vines/shrubs/summer-blooming-shrubs/”; data dostępu: 2018-05-14
  5. “https://www.gardendesign.com/shrubs/flowering.html”; data dostępu: 2018-05-14
Ocena (3.4) Oceń: