Chleb bananowy – właściwości i skład. Przepis na chleb bananowy
Chleb bananowy nie jest w rzeczywistości klasycznym chlebem, ale raczej rodzajem babkowatego ciasta. Wymyślony w Stanach Zjednoczonych, wbrew pozorom nie jest wcale tak historycznym wypiekiem, jak zwykło się uważać. Tym niemniej, analizy internetowe wskazują, że spośród wszystkich przepisów na chleby, to właśnie chleb bananowy jest najczęściej wyszukiwany przez Amerykanów. W ostatnich latach stał się hitem również na naszym kontynencie.
Chleb bananowy, jak sama nazwa wskazuje, w dużej części składa się ze słodkich, żółtych owoców. W przeciwieństwie do klasycznego pieczywa zawiera też cukier i tłuszcz, ale za to brakuje mu klasycznych spulchniaczy typu drożdże czy zakwas. W efekcie bochenki tego niezwykłego chleba są dość ciężkie i mało wyrośnięte, co nie umniejsza wcale ich walorów smakowych.
Historia chleba bananowego
Banany oryginalnie pochodzą z południowo-wschodniej Azji i stopniowo w ciągu wieków zadomowiły się na innych kontynentach. Do Stanów Zjednoczonych po raz pierwszy dotarły dopiero w XIX w., ale choć od początku spotkały się z ogromnym zainteresowanie, problemem było zbyt szybkie dojrzewanie owoców w czasie transportu. Dopiero rozpowszechnienie technologii chłodniczych sprawiło, że na początku XX w. banany stały się w USA dobrem powszechnym.
Drugim ważnym wydarzeniem w dziejach bananowego chleba było wynalezienie proszku do pieczenia i sody. Wcześniejsze środki spulchniające na bazie potażu miały bowiem wiele niedociągnięć, m.in. zapach i smak. A że czasy międzywojenne nie napawały entuzjazmem, ludzie niechętnie wyrzucali żywność i przejrzałe banany stały się surowcem, z którym trzeba było coś zrobić.
Pierwsze przepisy na chleb bananowy pojawiły się już w latach 30-tych ubiegłego stulecia. Początkowo były one dosyć oszczędne, co wynikało z warunków ekonomicznych społeczeństwa. Powojenny przepis z 1946 r. wymaga użycia tylko jednego jajka, a dodatkiem jest kwaśne mleko, również będące swego rodzaju odrzutem. Dopiero w latach 50-tych, gdy ludziom zaczęło się lepiej powodzić, a spora część kobiet z entuzjazmem zajęła się prowadzeniem gospodarstw domowych, przepisy na chleb bananowy zaczęły ulegać ulepszeniom i pojawiły się w nich droższe dodatki smakowe.
Z czego składa się chleb bananowy?
Jak już wspomniano wyżej, chleb bananowy miał z założenia wykorzystać dobrodziejstwo przejrzałych bananów, które są wysoce odżywcze i smaczne, ale trudne do bezpośredniej konsumpcji. Łatwe do rozgniecenia na puree, przy użyciu samego widelca, są równie popularnym pokarmem niemowlęcym co mus jabłkowy. Podobnie jak mus jabłkowy, da się je też wykorzystać w wypiekach, a wręcz dla wegan stanowią często alternatywę dla jajka, zapewniająca mące potrzebną kleistość.
Do chleba bananowego wykorzystuje się oczywiście również mąkę, przy czym może być ona zwykła, pszenna, lub pełnoziarnista. Wymieszana z sodą lub proszkiem do pieczenia stanowi podstawę konsystencji ciasta, którą dopełnia się jeszcze dodatkiem tłuszczu (zazwyczaj masłem) oraz nabiałem, najczęściej jogurtem, rzadziej maślanką czy świeżym mlekiem. Standardowym składnikiem przepisów są również jajka oraz cukier trzcinowy, który czasem zastępowany jest miodem lub dżemem – ten ostatni składnik zwiększa wilgotność wypieku.
Ze względu na swoją popularność w Ameryce, chleb bananowy doczekał się jednak również szeregu dodatków smakowych, spośród których najpopularniejsze są zdecydowanie siekane orzechy włoskie lub pekan. W przepisach wykorzystuje się również rodzynki lub suszoną żurawinę, pestki słonecznika lub sezam, a z przypraw także wanilię, cynamon, ziele angielskie, kardamon czy imbir. Wreszcie, chleb bananowy w najbardziej grzesznej wersji zawiera w sobie również kawałki czekolady, a czasem i kakao. Z wierzchu bochenki bywają czasem lukrowane, co nie tylko zwiększa poziom słodyczy, ale pozwala długo utrzymać wilgoć.

Czy chleb bananowy jest zdrowy?
Oficjalnie, chleb bananowy trzeba zaliczyć do kategorii słodyczy. Klasyczne przepisy wymagają użycia dość sporych ilości cukru, co przekłada się na podwyższone obciążenie glikemiczne, a więc także zwiększone ryzyko cukrzycy. W porównaniu z innymi ciastami chleb bananowy jest jednak raczej zdrowszym wyborem, bowiem nie zawiera przesadnie dużo tłuszczów nasyconych, a jest za to dość bogaty w błonnik. Ten ostatni aspekt można dodatkowo polepszyć stosując mąkę pełnoziarnistą zamiast zwykłej.
Na korzyść bananowego chleba należy również policzyć dość wysoki poziom miedzi, magnezu, potasu i fosforu, a także witaminy B6. Dość ciężki sam w sobie, już w jednej kromce oferuje nam więc pokaźny zastrzyk soli mineralnych.
Komu zależy na zdrowej diecie, może dodatkowo obniżyć zawartość cukru w klasycznych przepisach, bez szkody dla konsystencji ciasta. Banany są wszak na tyle bogate w glukozę, że nawet bez dodatku cukru bochenek będzie mieć lekko słodkawy smak. W tym kontekście warianty chleba bananowego z czekoladą są oczywiście wysoce niewskazane.

Jak i kiedy podawać chleb bananowy?
Chleb bananowy w kulturze amerykańskiej funkcjonuje rzeczywiście jako chleb i jest przede wszystkim przysmakiem śniadaniowym oraz popołudniowym. Można podawać go samodzielnie z filiżanką kawy czy herbaty, ale bywa również opiekany w tosterze i smarowany dodatkowo masłem. Czerstwe kromki można wręcz namoczyć w jajkach roztrzepanych z mlekiem i usmażyć na wzór tostów francuskich.
Ponadto chleb bananowy jedzony jest również z klasycznymi słodkimi dodatkami śniadaniowymi typu masło orzechowe, nutella, konfitury czy serek śmietankowy. Miłośnicy zdrowego odżywiania mogą podawać go z gęstym jogurtem greckim oraz świeżymi owocami.
Ciasto najczęściej piecze się w formach typu keksówka, tak, aby dało się wygodnie pokroić na kromki, ale nic nie stoi na przeszkodzie, aby przelać je do foremek na muffinki. Małe babeczki na bazie musu bananowego to doskonała przekąska na piknik, a po ozdobieniu bitą śmietaną również elegancka propozycja na przyjęcia.

Chleb bananowy w kuchni
Klasyczny chleb bananowy
Składniki:
- 2 szklanki mąki
- ¾ łyżeczki sody
- 1 szklanka cukru brązowego
- ¼ szklanki miękkiego masła
- 2 jaja
- 1 ½ szklanki bananowego puree
- 1/3 szklanki jogurtunaturalnego
- esencja waniliowa
Przygotowanie:
Mąkę, sól i sodę łączymy w misie. W drugiej, dużej misie ubijamy mikserem masło z cukrem na średnich obrotach ok. 1 minuty. Dodajemy jajka, jedno po drugim, i dalej miksujemy. Następnie dodajemy banany, jogurt i wanilię. Gdy całość będzie dobrze wymieszana dodajemy stopniowo mąkę, po pół szklanki i miksujemy na wolnych obrotach. Wlewamy gotowe ciasto do natłuszczonej foremki keksówki i pieczemy w temperaturze 175 stopni C przez około 1 godzinę. Po tym czasie sprawdzamy patyczkiem czy wnętrze nie jest jeszcze mokre. Kroimy po przestygnięciu.
Czekoladowy chleb bananowy
Składniki:
- 3 mocno dojrzałe banany
- 1/3 szklanki stopionego masła
- ¾ szklanki cukru waniliowego
- 1 łyżeczka soli
- 1 jajo
- 1 ¼ szklanki mąki
- ¼ szklanki kakao
- 1 łyżeczka sody
- ¼ łyżeczki ziela angielskiego
- 1 łyżeczka esencji waniliowej
- ½ szklanki tartej grubo gorzkiej czekolady
Przygotowanie:
Banany rozgniatamy widelcem na puree, a następnie łączymy z roztopionym masłem. Dodajemy cukier i sól. Mieszamy dokładnie, aby nie pozostały żadne grudki. Dodajemy jajka oraz esencję. W oddzielnej misie łączymy suche składniki i mieszamy, a następnie dodajemy mokrą część. Po wymieszaniu dodajemy wiórki czekoladowe i delikatnie mieszamy. Przekładamy do foremki i pieczemy ok. 1 godziny w temperaturze 175 stopni C, a następnie pozostawiamy do wystygnięcia.
Chleb bananowy to zdrowa przekąska do szkoły
Chleb bananowy to przepis warty wypróbowania, zwłaszcza, jeśli w domu znajdują się przejrzałe banany, których nikt nie ma ochoty już skonsumować. Egzotyczny smak spodoba się na pewno dzieciom i może być dobrym pomysłem na przekąskę do szkoły, np. w formie kanapki z masłem czy dżemem. Długi okres przechowywania sprawia, że bochenek upieczony w weekend będzie z przyjemnością jedzony przez cały dalszy tydzień!
- Rachel Tepper Paley; "Why Banana Bread Is the Official Comfort Food of the Coronavirus Quarantine"; https://www.thekitchn.com/banana-bread-official-comfort-food-coronavirus-23021239; 2020-04-29;
- Emily Stephens; "7 Fun Facts About Bananas and Banana Bread You Didn’t Know"; https://www.mygreatrecipes.com/blog/7-fun-facts-about-bananas-and-banana-bread-you-didnt-know/; 2020-04-29;
- Kale; "History of Banana Bread"; https://easybananabreadrecipes.com/history-banana-bread/; 2020-04-29;
- Jennifer Andrews; "What Are the Health Benefits of Banana Bread?"; https://www.livestrong.com/article/268303-what-are-the-health-benefits-of-banana-bread/; 2020-04-29;
- Erin Palinski-Wade; "10 Healthy Twists on the Classic Banana Bread Recipe"; https://www.everydayhealth.com/diet-nutrition/healthy-twists-on-the-classic-banana-bread-recipe/; 2020-04-29;
- Tushar Desale; "Preparation of banana bread to utilize the over ripe banana"; https://www.academia.edu/38518420/Preparation_of_banana_bread_to_utilize_the_over_ripe_banana; 2020-04-29;







