Ugli owoc – właściwości, witaminy i wartości odżywcze ugli

Każdy, kto zna choć trochę język angielski, instynktownie oceni charakter owoców ugli – „ugly” to wszak nic innego jak określenie czegoś brzydkiego, szpetnego. I faktycznie, trudno w tym przypadku mówić o kuszącym, atrakcyjnym wyglądzie, ale zdaniem koneserów jamajskie owoce ugli zdecydowanie nadrabiają estetyczny niedostatek unikalnym smakiem.

Historia owoców ugli należy do dość ciekawych. Nie jest to wszak odrębny gatunek, ale hybryda, którą wymyśliła sama Matka Natura! Odkryte po raz pierwszy na Jamajce w 1924 roku, dziwne cytrusy okazały się spontanicznym skrzyżowaniem mandarynki i/lub pomarańczy z grejpfrutem, stąd łacińska nazwa Citrus reticulata × paradisi. Legenda głosi, że jeden z importerów jamajskiego przysmaku przysłał kiedyś zamówienie na więcej „tego brzydkiego owocu”.

Oficjalna nazwa cytrusów brzmi jamajskie tangelo i pochodzi od skrzyżowania słów „tangerine”, czyli mandarynka i pomelo, które także może brać udział w naturalnej hybrydyzacji. Nazwę „UGLI” opatentowała natomiast jamajska firma trudniąca się handlem egzotycznymi owocami, Cabel Hall Citrus Ltd. Niestety, plony ugli nie są duże, a owoc ma charakter sezonowy – dojrzewa od listopada do kwietnia – więc jego cena rynkowa jest dość wysoka.

Czy ugli jest naprawdę brzydkie?

Owoce ugli dosłownie wyglądają jak mieszanka kilku różnych cytrusów, dokonana ręką niewprawnego ogrodnika. Co prawda, niektórym owocom, w zależności od odmiany, udaje się zachować względnie okrągły kształt, ale większość jest nieregularna, wręcz jakby pogarbiona. Sama skóra ma żółto-zieloną, przebarwiającą się często ciemniejszymi plamami barwę i teksturę podobną słoniowej skórze, o wyraźnych ciemnych porach. Dla przyzwyczajonych do idealnie wyglądających owoców z supermarketu ugli może być więc faktycznie „brzydką” niespodzianką.

Jak smakuje ugli?

Pod grubą, nieciekawą skórą ugli kryje się jasnożółty miąższ, o stosunkowo niewielkiej zawartości pestek, podzielony na segmenty powleczone białą skórką, jak w przypadku innych cytrusów. Dodajmy, że ugli jest stosunkowo duże, wielkością przewyższając nawet grejpfrut, a zdaniem znawców najlepsze, najbardziej soczyste okazy powinny również wydawać się nadprzeciętnie ciężkie.

Ugli je się w cząstkach, z błonką lub bez niej, niczym mandarynkę. Sam miąższ jest bardzo soczysty i słodki z wyraźną, ale nie dominującą nutą kwaśności, bez typowej dla grejpfruta goryczki. Koneserzy uważają go za mariaż najlepszych organoleptycznych właściwości oryginalnych cytrusowych gatunków. Im starzej i mniej atrakcyjnie wygląda ugli na zewnątrz, tym ponoć jest bardziej słodki wewnątrz!

Ugli – witaminy i wartości odżywcze

Ugli to owoce niskokaloryczne, bogate w wodę i będące dobrym źródłem błonnika, zwłaszcza, jeśli konsumujemy je z białymi błonami okalającymi miąższ. Zawierają też stosunkowo niewiele cukrów, których wpływ na system insulinowy jest dodatkowo złagodzony wspomnianą zawartością błonnika spożywczego – w efekcie ugli nie stanowi obciążenia indeksu glikemicznego dla organizmu.

Poza tym ugli są prawdziwą bombą witaminową, dostarczając organizmowi przede wszystkim ogromnych dawek dobrze przyswajalnej witaminy C. Poza tym, jedząc cały owoc ugli, co przyjdzie z łatwością nawet dziecku, dostarczamy organizmowi także białka, węglowodanów, witaminy – witamina A, witaminy z grupy B i witamina E oraz sole mineralne – magnez, potas, sód, wapń i żelazo.

Zdrowotne właściwości owoców ugli

Kto lubi łączyć walory smakowe pokarmu z właściwościami wspierającymi zdrowie i dobrą formę, będzie zachwycony wszechstronnością owoców ugli. Przede wszystkim uważa się je za doskonałych sprzymierzeńców odchudzania – ich soczysty miąższ doskonale gasi pragnienie i zaspokaja głód, będąc praktycznie niewidoczną pozycją w bilansie kalorycznym.

Ponadto ugli są bardzo bogate w antyoksydanty, których dwie grupy – flawonole i katechiny odgrywają kluczową rolę dla procesów regenerujących skóry, działając silnie przeciwzapalnie. W efekcie ugli polecane jest jako element diety wspierającej leczenie łuszczycy, egzemy czy trądziku różowatego. Naturalnie, przeciwutleniająca moc nie pozostaje również bez wpływu na elastyczność i jędrność naskórka, zapobiegając pojawianiu się zmarszczek.

Międzynarodowe studia naukowe poświęcone właściwościom zdrowotnym cytrusów ujawniły, że różnych antyoksydantów jest w ugli więcej. Mowa tu o dziesiątkach flawonoidów i nawet setkach polifenoli. Ich oddziaływanie na organizm jest bardzo kompleksowe, ale przede wszystkim wskazuje się na silną aktywność antywirusową, antyalergiczną i przeciwnowotworową. Ten ostatni aspekt ma przy tym dość ogólny wydźwięk, bazując na właściwościach obecnej w ugli pektyny, która wywołuje planowaną śmierć komórek rakowych jelitach grubego, tzw. apoptozę oraz kumaryny, która bywa wskazywana jako poważna alternatywa dla obfitującej w skutki uboczne chemioterapii.

Wreszcie, spożywanie tangelo może przyczynić się również do ochrony siatkówki oka przed degeneracją, rozpuszczania kamieni nerkowych, kontrolowania poziomu cholesterolu we krwi, a przede wszystkim wzmacniania systemu odpornościowego organizmu, tak do walki drobnoustrojami chorobotwórczymi, jak i ograniczania reakcji uczuleniowych.

Ugli w kuchni

Ugli należy do stosunkowo rzadkich owoców egzotycznych, ale jako dobrze rozreklamowany marketingowy hit stało bestsellerem na rynkach krajów rozwiniętych. Ogromna większość karaibskich zbiorów jest więc eksportowana do Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii oraz Skandynawii, więc niekoniecznie po ugli trzeba wybierać się za ocean.

Tak jak inne cytrusy, tangelo jest przy tym stosunkowo odporne na transport i przechowywanie, a po zakupie może bez problemów leżeć w lodówce nawet do kilku tygodni. Jako egzotyczny rarytas jest najczęściej jedzone samodzielnie, w kawałkach, co pozwala najlepiej docenić wyjątkowy smak. Miłośnicy ugli polecają jednak także wyjadanie miąższu łyżeczką z rozkrojonych połówek owocu oraz dodawanie obranych z białej błony segmentów do tropikalnych sałatek owocowych.

Szefowie kuchni mają nieco bardziej wyrafinowane pomysły i polecają dodawania perfekcyjnie zbalansowanego pod względem słodkości i kwaśności owocu do dań smażonych w woku oraz warzywnych sałatek – ponoć idealnym akompaniamentem do ugli jest awokado, biała cebula oraz cykoria.

Producent owoców i właściciel zastrzeżonej marki UGLI® na swoich stronach internetowych poleca przepis na sałatkę z krewetek i ugli.

Krewetkowa sałatka z ugli

Składniki:

• 1 sałata
• ok. 400 g średniej wielkości krewetek ugotowanych i schłodzonych
• 2 owoce ugli
• 1 awokado
• makowy dressing (patrz niżej)

Przygotowanie:
Sałatę rozdzielamy na liście i myjemy. Rozkładamy równomiernie na sześciu  talerzach. Na sałatę wykładamy schłodzone krewetki, obrane z błon segment ugli oraz awokado pokrojone w plastry. Całość solimy i polewamy makowym dressingiem.

Makowy dressing

Składniki:

• 1/3 szklanki cukru
• ½ szklanki octu winnego (może być jabłkowy)
• 1 łyżeczka soli
• 1 łyżeczka musztardy
• 1 łyżka posiekanej drobno cebuli
• 1 szklanka oliwy z oliwek
• 2 łyżki maku

Przygotowanie:
Wszystkie składniki łączymy i miksujemy ok. 20 sekund.

Naturalnie, ugli może też zastępować grejpfruty i pomarańcze w innych, ciekawych przepisach na dania słodkie i słone, będąc zarówno piękną dekoracją, jak i egzotyczną nutą smakową!