Awokado owoc - właściwości, wartości odżywcze i przepisy na pastę z awokado

Awokado to owoc idealny. Ma piękny zielony kolor i maślany smak. Awokado świetnie nadaje się do sałatek, sosów, i na kanapki. Oprócz tego, że owoc ten jest smaczny, to traktowany jest jako najbardziej wartościowy produkt żywnościowy. Nie bez powodu awokado określane jest mianem tzw. „super-żywności”.



Awokado, fot. shutterstockAwokado, fot. shutterstock
  1. Awokado - witaminy i wartości odżywcze
  2. Zdrowy mózg dzięki awokado
  3. Awokado to eliksir młodości
  4. Awokado i serce jak dzwon
  5. Awokado kontra choroby cywilizacyjne
  6. Awokado na zdrowe stawy
  7. Awokado kontra „zły cholesterol”
  8. Awokado dobre dla brzucha
  9. Przepis na awokado?
  10. Awokado zdecydowanie na TAK!
Awokado albo smaczliwka (Persea Scheffer) to daleki kuzyn gruszki. Pierwotnie pochodzi z południowego Meksyku, lecz stosunkowo szybko rozpowszechniło w Ameryce Północnej, Środkowej aż po Południową (Peru).

Naukowcy uważają, że Puebla, położona w południowo-środkowym Meksyku, jest ojczyzną awokado, gdzie ten dziwny i pyszny owoc po raz pierwszy rozkwitł, a miejscowi zaczęli je spożywać prawie 10 000 lat temu. Uważa się również, że plemiona mezoamerykańskie po raz pierwszy udomowiły drzewo awokado (Persea Americana) 5000 lat temu, czyniąc uprawę awokado tak starą, jak wynalezienie koła.
Awokado było niezwykle ważne wśród rdzennych mieszkańców starożytnej Mezoameryki, ponieważ owoc dostarczał pożywienia i posiadał mitologiczne moce. Na przykład Aztekowie wierzyli, że owoc dostarcza siły każdemu, kto go spożywa, a w starożytnych Majach czternasty miesiąc ich kalendarza (K’ank’in) jest reprezentowany przez glif oznaczający awokado. Owoce ostatecznie przedostały się przez Atlantyk, gdy hiszpańscy odkrywcy poznali awokado w XVI wieku. Do 1521 roku owoce rozprzestrzeniły się w Ameryce Środkowej i w części Ameryki Południowej, zanim Hiszpanie wyeksportowali je z powrotem do Europy i sprzedali do innych krajów.

Awokado - witaminy i wartości odżywcze


Ze względu na swój kolor i chropowatą skórkę nazywane jest gruszka aligatora. Z kolei Aztekowie, sugerując się kształtem nazywali je „Drzewem jąder”. Dlatego też często owoc polecany był, jako afrodyzjak... Co jest takiego wyjątkowego w awokado, że szturmem podbija kulinarne salony w Europie? Maślane, gładkie awokado obfituje w witaminy – witaminę A, witaminy z grupy B (witamina B1, B2, B3, B6, B7 i B9), witaminę C, E i K, oraz sole mineralne -  cynk, fosfor, magnez, miedź, potas, sód, wapń i żelazo. Awokado dostarcza 18 aminokwasów łącznie, nie brakuje w nim także nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT), a zwłaszcza kwasu linolowego, linolenowego i oleinowego, które są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Awokado zawiera więcej białka niż krowie mleko! Ponadto w tym owocu znajdziemy tłuszcze, węglowodany, błonnik i cukry. Nie dziwne zatem, że awokado określane jest „masłem Boga”.
Wartości odżywcze w 200-gramowym awokado:
  • Kalorie: 322
  • Tłuszcz: 30 g
  • Białko: 4 g
  • Węglowodany: 17 g
  • Błonnik: 14 g
  • Witamina C: 22% ZDS*
  • Witamina E: 28% ZDS
  • Witamina K: 35% ZDS
  • Ryboflawina (B2): 20% ZDS
  • Niacyna (B3): 22% ZDS
  • Kwas pantotenowy (B5): 56% ZDS
  • Pirydoksyna (B6): 30% ZDS
  • Kwas foliowy: 41% ZDS
  • Magnez: 14% ZDS
*ZDS - zalecane dzienne spożycie
Tabela opracowana na podstawie: https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/171705/nutrients

Zdrowy mózg dzięki awokado


Dr Daniel G. Amen, autor książki „Zmień swój mózg, zmień swoje życie” uważa, że awokado to najlepsze paliwo dla mózgu. A to za sprawą dużej zawartości witaminy E, która neutralizuje wolne rodniki i gromadzi białka. Dzięki czemu można zahamować utratę pamięci u osób chorych na Alzheimera. Dodatkowo zawartość folianów pomaga zapobiegać formowaniu się splątanych włókien nerwowych, co jest również istotne w prewencji Alzheimera. W awokado znajdziemy również lecytynę, która odgrywa istotną rolę w funkcjonowaniu systemu nerwowego.

Awokado to eliksir młodości


Uczeni z University Michoacana de San Nicolas de Hidalgo w Morelia w Meksyku udowodnili, że w awokado znajdują się antyoksydanty o wyjątkowych właściwościach przeciwstarzeniowych. Na czym polega ta wyjątkowość? „W przeciwieństwie do np. marchewek czy pomidorów, składniki awokado zwalczające wolne rodniki potrafią dotrzeć do mitochondriów, które odpowiedzialne są za rozwój i śmierć komórek” – informuje Daily Mail.

Awokado ma szerokie zastosowanie w kosmetyce. Olej z nasion awokado ma właściwości regenerujące, wygładzające oraz opóźniające proces starzenia. Dodatkowo substancje chemiczne zawarte w awokado stymulują syntezę kolagenu, a dzięki zawartości witaminy A oraz E jest wspaniałym środkiem dla skóry, zarówno kiedy go jemy na surowo, czy też sporządzamy z niego maseczki na twarz czy włosy.
Awokado rosnące na drzewie, fot. shutterstock

Awokado i serce jak dzwon


Jeżeli chcesz mieć serce jak dzwon, to jedz regularnie awokado. Naturalna witamina E, tłuszcze jednonienasycone (MUFA), glutation i kwas oleinowy zawarte w awokado wspierają pracę serca i układu sercowo-naczyniowego. Poza tym kwas foliowy, którego w awokado nie brakuje, zmniejsza ryzyko zawału i chorób serca. Awokado pomoże także obniżyć ciśnienie. Połączenie wysokiej zawartości potasu, którego jest o 30 proc. więcej niż w bananach, kwasów omega-3 i kwasu oleinowego skutecznie obniża ciśnienie krwi, zapobiegając rozwojowi chorób układu krążenia i chroniąc przed udarem mózgu.

Awokado kontra choroby cywilizacyjne


Awokado może odgrywać dużą rolę w procesie zahamowania rozwoju komórek nowotworowych, szczególnie w przypadku raka jamy ustnej, prostaty czy piersi. A to dzięki połączeniu witaminy C, E, luteiny oraz kwasu foliowego. Według naukowców z Ohio State University naturalne związki występujące w awokado atakują komórki nowotworowe, zostawiając w spokoju komórki zdrowe. Diabetycy mogą spokojnie jeść awokado, bowiem owoc ten jest ubogi w cukier. Badania amerykańskich naukowców wykazały, że jedzenie awokado skutecznie obniża o połowę ryzyko wystąpienia zespołu metabolicznego, zwiększającego możliwość wystąpienia miażdżycy, udaru, rozwoju cukrzycy typu II.

Awokado na zdrowe stawy


Istnieją dowody, jakoby awokado miało korzystny wpływ na nasze stawy. W badaniu opublikowanym na łamach „ The Journal of  Rheumatology” naukowcy zaobserwowali, iż awokado – za sprawą przeciwzapalnych antyoksydantów – może hamować degradację chrząstki stawowej i wzmagać jej odbudowę.

Awokado kontra „zły cholesterol”


Awokado nazywane jest „masłem Boga”. Owszem jest tłuste i kaloryczne (100 g ma ok 220 kcal), ale są to tłuszcze „dobre” – jednonienasycone, które nasz organizm wykorzystuje do rozpuszczania witamin i minerałów. Dlatego dietetycy zalecają, by spożywać awokado w połączeniu z innymi warzywami i owocami. Poza tym awokado uważane jest za najcenniejsze źródło beta-sisterolu, który podobnie jak nienasycone kwasy tłuszczowe, obniża poziom „złego” cholesterolu (LDL).

Awokado zawiera luteinę – przeciwutleniacz, który ogranicza powstawanie wielu chorób oczu, chroni je w podeszłym wieku a nawet uniemożliwia ich powstawanie. Dzięki zawartości składników odżywczych i enzymów awokado działa kojąco na wrażliwą powierzchnię żołądka. Jako bogate źródło błonnika, zmniejsza ryzyko zaparć. Według części naukowców zawiera antybiotyki roślinne i substancje o działaniu antybakteryjnym, dlatego może służyć w profilaktyce infekcji jelit.

Awokado dobre dla brzucha


Awokado jest bogate w błonnik. Zapewnienie wystarczającej ilości błonnika w diecie jest niezbędne dla zdrowia układu pokarmowego. Badanie z udziałem 163 osób z nadwagą wykazało, że osoby, które spożywały 175 gramów (mężczyźni) lub 140 gramów (kobiety) awokado dziennie przez 12 tygodni, miały niższe stężenie kwasów żółciowych w kale i zwiększoną różnorodność bakterii w porównaniu z grupą kontrolną (Sharon V Thompson i in, J. Nutr. 2021). Większe stężenie kwasów żółciowych może powodować stan zapalny jelit. Ponadto grupa spożywająca awokado miała w jelitach więcej bakterii Faecalibacterium, Lachnospira i Alistipes, z których wszystkie produkują krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe (SCFA), w tym maślan. SFCA pomagają zasilać komórki okrężnicy i chronią przed chorobami, takimi jak rak jelita grubego i choroby zapalne jelit.

Mimo że te odkrycia są obiecujące, badanie to zostało częściowo sfinansowane przez Zarząd Hass Avocado, co mogło mieć wpływ na rzetelność i wiarygodność analizy. Należy również pamiętać, że wszystkie pokarmy zawierające błonnik, w tym owoce, warzywa, orzechy i nasiona, są ważne dla zdrowia jelit. Dlatego najważniejszym czynnikiem wspierającym zdrowie układu pokarmowego jest spożywanie różnorodnych pokarmów zawierających błonnik, nie tylko awokado.
Tradycyjne guacamole, fot. shutterstock

Przepis na awokado?


Awokado nie dość, że zdrowe, to jest także bardzo smaczne. Idealnie pasuje do kanapek czy sałatek. Awokado można dodawać zarówno do słodkich, jak i pikantnych przepisów, takich jak koktajle, desery, zupy, sałatki i burrito. Można je również spożywać samodzielnie z solą i pieprzem. Jednak najpopularniejszą potrawą z awokado jest guacamole. Guacamole to meksykańska pasta, której głównym składnikiem jest avocado. Podaje się ją z plackami tortilla, z nachos lub warzywami.

Składniki:
  • 1 awokado
  • sok z połowy limonki lub cytryny
  • 1 mały pomidor
  • pół cebuli
  • garść posiekanej świeżej kolendry
  • 1-2 łyżki oliwy z oliwek
  • 1 ząbek czosnku
  • sól i pieprz do smaku

Wykonanie:
Obrane i wydrążone awokado rozdrobnij widelcem na papkę. Dodaj sok z cytryny lub limonki, oliwę z oliwek, drobno posiekaną cebulkę, pomidora, kolendrę oraz przeciśnięty przez praskę czosnek. Dopraw solą i pieprzem. Dokładnie wszystko wymieszaj. Podawaj tuż po zrobieniu.
Smacznego!

Awokado zdecydowanie na TAK!


Awokado zawiera imponującą ilość składników odżywczych i jest szczególnie bogate w błonnik, witaminę B6witaminę C, potas, witaminę E, kwas foliowy i miedź. Regularne spożywanie awokado może przynieść korzyści zdrowotne na kilka sposobów, w tym ochronę przed chorobami serca, poprawę procesów trawiennych, zmniejszenie ryzyka depresji i ochronę przed rakiem. Dodatkowo awokado jest wszechstronne – można dodawać je do deserów jak i dań mięsnych.
Ekologia.pl (JSz)

Bibliografia

1. Department of Agriculture, Forestry and Fisheries, 2012; “Avocado Persea americana”; nda.agric.za;
2. Tara Green; “Avocado nutrition facts - six things about this amazingly healthy superfood”; naturalnews.com; 2013-08-01
3. “http://www.whfoods.com/genpage.php?tname=foodspice&dbid=5”; data dostępu: 2013-08-01
4. Yves E. Henrotin et al; “Avocado/Soybean Unsaponifiables Increase Aggrecan Synthesis and Reduce Catabolic and Proinflammatory Mediator Production by Human Osteoarthritic Chondrocytes”; The Journal of Rematology, 2003;
5. Written by Jillian Kubala, MS, RD — Medically reviewed by Sade Meeks, MS, RD, ; “7 Potential Health Benefits of Avocado”; healthline.com; 2022-07-26
6. “A History of Avocados”; avocadosfrommexico.com; 2022-07-26

Ocena (3.7) Oceń: