Morszczyn pęcherzykowaty – właściwości, działanie i zastosowanie morszczynu pęcherzykowatego
Dla większości z nas morszczyn pęcherzykowaty to po prostu nieprzyjemne zielono-brązowe glony wyrzucane przez morze na plażę. Ale ludzkość od dekad już fascynuje się algami, ich odżywczym oraz medycznym potencjałem, zarówno dla ludzi, jak i zwierząt. W czasie II Wojny Światowej morszczynem pecherzykowatym karmiono na przykład chore konie, które zaskakująco szybko zaczynały przybierać na wadze i zdrowieć.
- Tradycyjne wykorzystanie morszczynu pęcherzykowatego
- Skład odżywczy morszczynu pęcherzykowatego
- Morszczyn pęcherzykowaty a tarczyca
- Morszczyn pęcherzykowaty jako panaceum na problemy gastryczne
- Inne korzyści zdrowotne morszczynu pęcherzykowatego
- Morszczyn pęcherzykowaty – przeciwwskazania
- Morszczyn pęcherzykowaty w praktyce
Z botanicznego punktu widzenia morszczyn pęcherzykowaty (Fucus vesiculosus) to szeroko rozpowszechniony glon należący do rodziny brunatnic. Występuje w dużych ilościach w północnej części Oceanu Atlantyckiego, na pacyficznym wybrzeżu USA oraz w Bałtyku. Niestety, w polskiej części morza morszczyn pęcherzykowaty wyginął w połowie XX stulecia, a następnie został sztucznie zasiedlony ponownie w Zatoce Puckiej i dziś znajduje się pod ochroną.
W przeciwieństwie do roślin lądowych, w glonach nie wyróżniamy łodygi i korzeni, ale plechę, czyli wegetatywne ciało. Plecha morszczynu pęcherzykowatego ma kształt małego krzewu i pokryta jest sporej wielkości pęcherzykami, w których zamknięte jest powietrze. Stąd nazwa rośliny i jej zdolność do utrzymywania się pod wodą w pozycji pionowej. Pojedynczy osobnik może osiągać długość od 15 do nawet 100 cm i stanowi ważny element morskiego ekosystemu – zapewniając mniejszym rybom schronienie oraz pożywienie. Co ciekawe, morszczyn pęcherzykowaty potrafi przeżyć bez wody nawet kilka dni, dzięki śluzowi, który chroni go przed wysychaniem. W tkankach rośliny znajdują się również substancje uniemożliwiające zamarznięcie, nawet gdy woda wkoło zmienia się w lód.
Tradycyjne wykorzystanie morszczynu pęcherzykowatego
Ludzkość od wieków interesowała się wyrzucanymi przez morze glonami, słusznie upatrując w nich źródła cennych wartości odżywczych. Ze źródeł historycznych wynika, że od kilkuset lat społeczności zamieszkujące obszary nadmorskie wykorzystywały morszczyn pęcherzykowaty jako środek przeczyszczający, balsam na podrażnioną skórę oraz środek pomagający zrzucić wagę. Legendarne jest również wykorzystanie morszczynu pęcherzykowatego do leczenia wola tarczycy. Co na to wszystko współczesna medycyna?
Skład odżywczy morszczynu pęcherzykowatego
W plesze morszczynu pęcherzykowatego znajdują się przede wszystkim pokaźne ilości jodu, a poza tym również cynk, magnez, mangan, miedź, potas, siarka i sód. Ale ten mineralny regiment to nie wszystko – tkanka rośliny zbudowana jest bowiem przede wszystkim z dobroczynnych polisacharydów. Najistotniejszym ilościowo jest kwas alginowy, któremu morszczyn zawdzięcza swoje szerokie wykorzystanie w przemyśle spożywczym i kosmetycznym, a poniekąd również swoją stopniową zagładę wynikającą z nadmiernego pozyskiwania. W morszczynie pęcherzykowatym obecne są również większe ilości kwasów tłuszczowych wielonienasyconych oraz cenne antyoksydanty, wśród których na wzmiankę zasługuje zwłaszcza niezwykle silna w działaniu fuksoksantyna – barwnik odpowiedzialny na brunatną barwę morszczynu pęcherzykowatego.


Morszczyn pęcherzykowaty a tarczyca
Z chwilą, gdy ludzie odkryli związek między chorobami tarczycy a niedoborem jodu, glony stały się potencjalnym lekarstwem na problemy, z którymi wcześniej trudno było sobie radzić. I faktycznie, morszczyn jako doskonałe źródło jodu już w XIX wieku polecany był do leczenia zaburzeń endokrynalnych i to z dobrym rezultatami – jako źródło jodu pobudza on tarczycę do pracy. Dziś jednak medycyna ma nieco bardziej naukowe podejście do leczenia problemów hormonalnych i ekstrakt z morszczynu pęcherzykowatego rzadko kiedy jest polecany na niedoczynność tarczycy, ponieważ faktyczne dawki jodu w suszonej plesze bywają bardzo różne. Suplementacja może więc przynieść poprawę, ale może też wywołać objawy związane z nadczynnością tarczycy!
Zdrowym, niemającym problemów z tarczycą ludziom morszczyn pęcherzykowaty może jednak pomóc stymulować metabolizm, dzięki wspomnianej wyżej zdolności do pobudzania wydzielania hormonów. Mówiąc obrazowo, ekstrakt z morszczynu pęcherzykowatego działa jak dodatek do paliwa, pomagając organizmowi spalać tłuszcz na wyższych obrotach i tym samym przeciwdziałając otyłości. Dodatkowym efektem ubocznym jest ograniczenie apetytu, które bywa bardzo pożądane u osób ze skłonnością do nadwagi.
Morszczyn pęcherzykowaty jako panaceum na problemy gastryczne
Morszczyn pęcherzykowaty nie tylko odchudza, ale skutecznie pomaga radzić sobie z większością dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Wspomniany już kwas alginowy to rodzaj błonnika, który działać może dwutorowo – przy zaparciach dodaje stolcowi objętości i pomaga regularnie się wypróżniać, zaś przy biegunce zagęszcza treść jelitową i chroni przed odwodnieniem. Poza tym regularne przyjmowanie morszczynu pomaga poradzić sobie ze wzdęciami, bolesnym nadymaniem podbrzusza, a także działa łagodząco na wrzody żołądkowe oraz refluks przełykowo-żołądkowy. Uważa się wręcz, że morszczyn pęcherzykowaty może zapobiegać rakowi jelita grubego!

Inne korzyści zdrowotne morszczynu pęcherzykowatego
Skondensowana pod względem odżywczym tkanka morszczynu pęcherzykowatego okazuje się być perspektywicznym lekiem na wiele innych codziennych problemów. Przede wszystkim brunatnemu glonowi przypisuje się wydatne działanie przeciwzapalne, które może przynieść ulgę cierpiącym na dnę moczanową, artretyzm, a także hemoroidy.
Poza tym morszczyn pęcherzykowaty zawiera spore ilości beta-karotenu, dzięki któremu wspiera funkcję siatkówki oka i chroni ją przed zmianami degeneracyjnymi oraz rozwojem katarakty. Uważa się także, że regularna suplementacja morszczynem pęcherzykowatym podnosi poziom dobrego cholesterolu we krwi (HDL) i tym samym przeciwdziała chorobom serca. Z kolei minerały i antyoksydanty obecne w suszonej plesze to praktycznie gotowy eliksir młodości pozwalający nie tylko powstrzymać proces powstawania zmarszczek i utraty jędrności skóry, ale także zredukować istniejące przebarwienia pigmentowe.
Wreszcie, naukowcy upatrują w ekstrakcie z morszczynu pęcherzykowatego również potencjału antynowotworowego. Obecne w tkance rośliny polisacharydy, a zwłaszcza fucoidan, mają zdolność regulacji procesu reprodukcji i wzrostu komórek, a co za tym idzie, mogą hamować rozwój nowotworów. Fucoidan pomaga również obniżyć poziom glukozy we krwi, przyczyniając się do „zagłodzenia” raka.

Morszczyn pęcherzykowaty – przeciwwskazania
Morszczyn pęcherzykowaty jest na tyle silnym suplementem diety, że należy stosować go ostrożnie. Jest on niewskazany przede wszystkim dla osób cierpiących na nadczynność tarczycy, jak również dla wszystkich uczulonych na jod. Pacjenci leczący się na niedoczynność tarczycy powinni przyjmowanie morszczynu skonsultować z lekarze endokrynologiem. Nie poleca się również przyjmowania preparatów z morszczynu pęcherzykowatego wszystkim oczekującym na operację i mającym problem z krzepliwością krwi, gdyż jest on naturalnym antykoagulantem. Morszczyn pęcherzykowaty jest również potencjalnie niebezpieczny dla kobiet ciężarnych, matek karmiących oraz kobiet próbujących zajść w ciążę.
Morszczyn pęcherzykowaty w praktyce
Aby skorzystać z dobroczynnego działania morszczynu pęcherzykowatego należy w aptece lub sklepie ze zdrową żywnością zakupić stosowny preparat. Pod żadnym pozorem nie należy zbierać glonów z plaży, gdyż po pierwsze, są one chronione, po drugie, mogą zawierać bardzo różne stężenie jodu, a po trzecie zaś, bywają często skażone ciężkimi metalami.
Standaryzowane preparaty występują pod postacią kapsułek do połykania lub proszku, z którego przyrządza się koktajl. Najczęściej zalecana dawka to 5-10 g proszkowanej plechy trzy razy dziennie. Do kupienia są również ekstrakty w postaci kropli, które dodaje się do innych napojów oraz suszona plecha to sporządzania herbaty.
Nie zapominajmy też o dobroczynnym wpływie morszczynu pęcherzykowatego na skórę, zwłaszcza w kontekście walki z upływającym czasem. Choć w sklepach drogeryjnych nie brakuje kremów z ekstraktem z morszczynu pęcherzykowatego, odznaczają się one zwykle niską zawartością substancji faktycznie czynnych. O wiele lepsze efekty przynosi natomiast przyrządzanie papki ze sproszkowanego morszczynu pęcherzykowatego i wody i stosowanie jej na twarz w formie odmładzającej, wygładzającej i przeciwzapalnej maseczki.Tym sposobem, jeden preparat przysłuży się i zdrowiu, i urodzie!
- https://www.uofmhealth.org/health-library/hn-3653002; 2018-10-31;
- https://www.organicfacts.net/health-benefits/other/bladderwrack.html; 2018-10-31;
- https://www.wildlifetrusts.org/wildlife-explorer/marine/seaweeds-and-seagrass/bladder-wrack; 2018-10-31;
- https://www.botanical-online.com/english/fucus.htm; 2018-10-31;
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5706049/; 2018-10-31;
- https://www.sigmaaldrich.com/life-science/nutrition-research/learning-center/plant-profiler/fucus-vesiculosus.html; 2018-10-31;





czy ktoś pozbawiony tarczycy całkowicie, może spożywać morszczyn?
Gdzie można dostać