Kiełki dyni ‒ właściwości i wartości odżywcze. Jak wyhodować kiełki dyni?

Kiełki dyni to pomysł, jak uczynić pestki dyni jeszcze zdrowszymi i cenniejszymi pod względem odżywczym. Rzadko spotykane w sklepach, są niezwykle łatwe do samodzielnego wyhodowania w warunkach domowych. Co ciekawe, kiełki dyni można nieraz znaleźć gotowe we wnętrzu kupionego warzywa!

Zdarza się, że po rozkrojeniu kupionej dyni dowolnego rodzaju, w jej włóknistym wnętrzu znajdziemy nie tylko białe pestki, ale również wyrastające z nich zielone pędy. Jest to zazwyczaj wynikiem przechowywania zebranych warzyw w zbyt wysokiej temperaturze – ciepło w połączeniu z naturalną wilgocią miąższu dni stymulują nasiona do kiełkowania. Eksperci nie polecają jednak jedzenia takich spontanicznych kiełków – można je za to wykorzystać do hodowania sadzonek do ogrodu!

Jak wyglądają i smakują kiełki dyni?

Kiełki dyni najczęściej bywają konsumowane dość wcześnie, nawet po 1 dniu od rozpoczęcia hodowli. Mają wówczas postać napęczniałych nieco pestek, z których schodzi skórka. Dopiero po ok. 3 dniach hodowli wydobywają się z nich pędy, najpierw białe, a potem zieleniejące. Po tygodniu, z pestek dyni przetrzymywanych w wilgotnym środowisku otrzymamy już małe roślinki z parą zaokrąglonych liści – są to modne w ostatnich latach „microgreens”, które również można konsumować z korzyścią dla zdrowia. Na tym etapie uprawy wykorzystuje się już jednak wyłącznie zieloną część rośliny.

Klasyczne kiełki dyni są bardzo delikatne w smaku, lekko orzechowe, lekko słodkawe i przyjemnie maślane. Dają się łatwo pogryźć, ale mimo to pozostają atrakcyjnie chrupkie, co czyni z nich fantastyczną przekąskę.

Jak wyhodować kiełki dyni?

Istnieje co najmniej kilka sposobów na uprawę kiełków dyni. Przede wszystkim można do niej wykorzystać nasiona obecne w dyni i wyrzucane zazwyczaj do śmietnika wraz z włóknami miąższu. Umyte i namoczone w wodzie na całą noc stanowią doskonały materiał do kiełkowania. Podobnie efektywne są wysuszone nasiona kupowane w łupinach. Coraz więcej sklepów ze zdrową żywnością oferuje już jednak również łuskane pestki dyni, które nadają się do kiełkowania! Jeśli bowiem tylko otoczka została zdjęta ostrożnie, a zielona skórka na wnętrzu pestki jest nienaruszona, nasionko bez problemów wykiełkuje i uda mu się to w rekordowo krótkim czasie – nawet po kilku godzinach!

Ogólnie procedura kiełkowania dyni nie różni się zasadniczo od innych nasion. Te w łupinkach namaczamy wcześniej w wodzie o temperaturze pokojowej na całą noc; tym łuskanym starczy godzina. Następnie dokładnie płuczemy nasiona, osuszamy i przekładamy do słoika lub pojemnika, który umieszczamy z dala od bezpośredniego światła słonecznego. Co 8 godzin płuczemy pestki pod chłodną, bieżącą wodą i znów osuszamy.

Już następnego dnia, mimo braku pędów, kiełki doskonale nadają się do jedzenia (eksperci twierdzą wręcz, że w tej postaci są najsmaczniejsze i najzdrowsze), a po 3 dniach, warto je przenieść na słońce, jeśli pragniemy doczekać się mini-roślinek. Te ostatnie można hodować zarówno w ziemi, jak i na zwilżonym ręczniku papierowym. 

Z jednej szklanki łuskanych pestek dyni po 1 dniu namaczania zyskamy 1,5 szklanki kiełków. Z upływem czasu objętość ta będzie się oczywiście zwiększać.

Uwaga! Kiełki wyhodowane z pełnych pestek należy przed konsumpcją obrać z łuski! Gotowe kiełki można w szczelnym pojemniku przechowywać w lodówce przez ok. 5 dni.

Wartości odżywcze kiełków dyni

Korzyści wynikające z konsumpcji kiełków dyni w dużej mierze wynikają ze związków odżywczych obecnych w samych pestkach. W 25% składają się one z białka, a w ponad 40% z tłuszczów, w tym przede wszystkim cennych kwasów tłuszczowych nienasyconych. Zawierają również całkiem sporo błonnika, pokaźne ilości żelaza, magnezu i cynku, a także ogrom związków fenolowych, w tym roślinne sterole. Proces kiełkowania nie tylko nie redukuje w żaden sposób tych walorów, ale, przeciwnie, zwiększa ich potencjał zdrowotny!

Już po jednym dniu kiełkowania w napęczniałych pestkach dyni zachodzą pozytywne procesy chemiczne, które neutralizują kwas fitowy i inhibitory enzymów obecne w niekiełkowanych nasionach. Owe substancje, choć nie są szkodliwe dla zdrowia, poważnie ograniczają wchłanianie poszczególnych minerały i czynią pestki dyni ciężkostrawnymi. Kiełki, pozbawione tych naturalnych przeszkód, otwierają za to przed naszym organizmem cały swój potencjał.

Kiełki dyni polecane są więc przede wszystkim osobom borykającym się z anemią, ze względu na bardzo wysoki poziom żelaza. Ponadto znajdują się w nich inne cenne sole mineralne: potas, fosfor, cynk, wapń, a także dość dobrze przyswajalna witamina B1. Naukowcy podkreślają, że mają szczególną wartość dla mężczyzn, gdyż obecne w nich kwasy omega 3 i omega 6 bardzo korzystnie wpływają na hipertrofię prostaty. Kobietom z kolei pomagają przy zaburzenia pracy pęcherza moczowego, zarazem wspierając prawidłową strukturę tkanki kostnej.

Regularna konsumpcja kiełków dyni ma również pozytywny wpływ na pracę mózg, zwłaszcza pamięć i łatwość uczenia się, jakość snu, a także odporność, dzięki wysokiej zawartości dobrze przyswajalnego cynku.

Jak można wykorzystać kiełki dyni?

Miłośnicy kiełków dyni polecają je przede wszystkim jako zdrową i przyjemną przekąskę. Ale, jak inne kiełki, można je również z powodzeniem wykorzystywać jako posypkę do sałatek, zup, kanapek czy jogurtu. Doskonale nadają się również do miksowania na pasty, masła i dipy, łatwo zastępując nabiał w codziennej diecie. W postaci „microgreens” są przede wszystkim składnikiem zielonych sałatek warzywnych, dobrze komponując się z innymi, drobniejszymi i bardziej wyrazistymi w smaku kiełkami, np. rzeżuchy.

Kiełki dyni w kuchni

Masło ze skiełkowanych pestek dyni

Składniki:

• 1 szklanka kiełków dyni po pierwszym dniu kiełkowania

Przygotowanie:
Kiełki obieramy ze skórek, myjemy i suszymy na papierowym ręczniku. Przekładamy do miksera i miksujemy, najpierw pulsacyjnie, a gdy z pestek zrobi się proszek klasycznie. Masło powinno nabrać konsystencji masła orzechowego – będzie oleiste i wyraźnie zielone. Przekładamy je do słoiczków i przechowujemy w lodówce. Podajemy jako pastę do chleba.

Sałatka z zielonych pędów dyni

Składniki:

• 100 g ściętych zielonych pędów z kiełków dyni (microgreens)
• 1 sałata lodowa
• 3 pomidory
• garść kiełków cebuli
• ½ ogórka
• 2 łyżki oliwy z oliwek
• ½ łyżki octu balsamicznego
• 1 ząbek czosnku

Przygotowanie:
Sałatę myjemy i kroimy w paski. Pomidory i ogórek kroimy w większą kostkę. Umieszczamy warzywa w większej misie wraz z kiełkami. W małym słoiczku łączymy oliwę, ocet, przeciśnięty przez praskę czosnek i 2 łyżeczki wody. Dokładnie mieszamy wstrząsając. Wylewamy sos do sałaty, lekko mieszamy i doprawiamy do smaku solą i pieprzem. Podajemy natychmiast.

Dlaczego warto kiełkować pestki dyni?

W porównaniu z klasycznymi, łuskanymi pestkami dyni, które często bywają zjełczałe i nieprzyjemnie gorzkawe, kiełki, zwłaszcza te jednodniowe, oferują wysokiej jakości składniki odżywcze w najświeższej możliwej formie. Pilnie przestrzegając zasad uprawy unikniemy ryzyka skażenia kiełków drobnoustrojami chorobotwórczymi, czemu sprzyja również krótszy okres hodowli. Korzyści zdrowotne wynikające z procesu kiełkowania są natomiast nie do przecenienia!