Sok z marchwi – właściwości, skład i zastosowanie soku z marchwi

Jedni go uwielbiają, inni na samą myśl krzywią się ze wstrętem. Wszyscy za to zgodnie przyznają, że sok z marchwi należy do najzdrowszych przetworów warzywnych, którego picie zapewnia szereg korzyści dla zdrowia i urody. Jest ich tak wiele, że często nawet najwięksi marchewkowi sceptycy odkładają na bok kulinarne uprzedzenia i próbują włączyć sok marchwiowy do swojej diety.

1. Jak powstaje sok z marchwi?
2. Sok z marchwi – co się w nim kryje?
3. Jaki sok z marchwi jest najlepszy?
4. Właściwości prozdrowotne soku z marchwi
5. Sok z marchwi a odchudzanie
6. Przepis na domowy sok z marchwi
7. Czy warto pić sok z marchwi?

O tym, że marchewka jest zdrowa i trzeba ją jeść na ogół dowiadujemy się już we wczesnym dzieciństwie. Tak się jednak składa, że na ogół jej walory zaczynamy świadomie doceniać dopiero w dorosłym życiu. Wówczas najczęściej sięgamy po sok z marchwi, skuszeni obietnicami na temat jego zbawiennego wpływu na organizm. Co ciekawe, większość z nich jest w 100% prawdziwa.

Jak powstaje sok z marchwi?

Sok z marchwi jest wytwarzany z korzeni marchwi zwyczajnej, najczęściej pochodzącej ze specjalnie do tego celu przeznaczonych upraw. Sok jest wyciskany mechanicznie z oczyszczonych wcześniej warzyw – jego konsystencja i klarowność jest uzależniona od wykorzystanego urządzenia. Dla przykładu, świeży sok z marchwi uzyskany przy pomocy sokowirówki jest zwykle bardziej wodnisty niż ten, który popłynie z wyciskarki. W warunkach domowych można też zmielić marchew przy pomocy blendera, po czym przecedzić ją przez gęste sitko lub gazę, by odsączyć sok.

Wyciśnięty sok jest od razu gotowy do spożycia – może być przelewany do butelek i sprzedawany jako tzw. sok jednodniowy, czyli surowy i pozbawiony dodatków np. w postaci cukru. Jednak choć niewątpliwie najzdrowsza, jest to tylko jedna z opcji. W sklepach znajdziemy też soki pasteryzowane, czyli konserwowane za pomocą niskiej lub wysokiej temperatury, przez co zyskują wydłużony czas przydatności do spożycia (od kilku tygodni do kilku miesięcy, w zależności od metody pasteryzacji).

Sok z marchwi – co się w nim kryje?

Pełnowartościowy sok z marchwi to prawdziwa bomba witamin i substancji odżywczych. Jedną z najważniejszych jest bez wątpienia beta-karoten, który powszechnie kojarzymy jako substancję wspomagającą opalanie i pozwalającą zachować na dłużej złocisty odcień skóry. To jednak duże uproszczenie. Beta-karoten jest przede wszystkim prowitaminą witaminy A – oznacza to, że zostaje w nią przekształcony po wniknięciu do organizmu. Związek ten jest też przeciwutleniaczem, który blokuje szkodliwe procesy oksydacyjne – robi to tak skutecznie, że według naukowców może spowalniać rozwój chorób nowotworowych.

Uwalniania za sprawą beta-karotenu witamina A ma kluczowe znaczenie dla poprawnego funkcjonowania całego organizmu. Warunkuje właściwe działanie narządu wzroku, przyspiesza odnowę i wzmacnia funkcje ochronne naskórka, uczestniczy w syntezie białek i jest potrzebna do prawidłowego przebiegu procesów wzrostowych. Wspomaga też pracę układu odpornościowego, pokarmowego oraz rozrodczego.

Sok z marchwi jest też źródłem witamin: witamina C, E, K oraz witaminy z grupy B (witamina B1, B2, B3 i B12). Ponadto zawiera szereg cennych mikroelementów, takich jak - cynk, fosfor, jod, kobalt, krzem, magnez, mangan, miedź, potas, sód, wapń i żelazo. Nie należy też zapominać o obecnym w soku z marchwi błonniku rozpuszczalnym, który wspomaga usuwanie toksyn i metali ciężkich z organizmu, a także przedłuża uczucie sytości.

Jaki sok z marchwi jest najlepszy?

Nie ulega wątpliwości, że pod względem zawartości witamin i składników mineralnych najbardziej wartościowy jest świeży, niepasteryzowany sok z marchwi, który możemy nie tylko kupić, ale też samodzielnie przygotować w domu. W sklepie znajdziemy go w lodówce pomiędzy sokami jednodniowymi – taki sok ma krótką datę przydatności do spożycia i musi być przechowywany w niskiej temperaturze, z dala od światła słonecznego.

Sięgając po gotowy sok z marchwi, zwłaszcza pasteryzowany, należy uważnie zapoznać się ze składem umieszczonym na etykiecie. Wielu producentów dosładza swoje produkty lub nadmiernie je rozcieńcza, nierzadkie jest też dodawanie sztucznych barwników. Bywa, że końcowy efekt ma mało wspólnego z rzeczywistym sokiem, wbrew temu, co sugeruje napis na opakowaniu.

Właściwości prozdrowotne soku z marchwi

Zaskakująco bogaty skład soku z marchwi czyni z niego silnego sprzymierzeńca w walce o zdrowie i dobre samopoczucie. Włączenie go do diety ma korzystny wpływ na szereg procesów zachodzących w organizmie.
Jak konkretnie wpływa na nasze ciało sok z marchwi?

• Poprawia kondycję skóry

Zawarta w soku marchwiowym witamina C ma właściwości lecznicze - wspomaga regenerację naskórka, z kolei beta-karoten zmniejsza stany zapalne i przyspiesza gojenie. To dlatego picie soku z marchwi jest polecane przy problemach z trądzikiem, łuszczycą oraz skłonnością do egzemy.

• Pomaga zachować dobry wzrok

Witamina A i obecna w soku z marchwi luteina chronią powierzchnię oka i zmniejszają ryzyko rozwoju różnych chorób, takich jak zwyrodnienie plamki żółtej, zaćma czy kurza ślepota.

• Obniża poziom cholesterolu

Jako doskonałe źródło potasu regularnie spożywany sok z marchwi pomaga utrzymać optymalny poziom cholesterolu, zmniejszając tym samym ryzyko wystąpienia chorób układu krążenia.

• Wspiera metabolizm

Niskokaloryczny i bogaty w błonnik sok z marchwi może wspomagać odchudzanie, pozwalając na dłużej zachować uczucie sytości i zapobiegając zaparciom. Jego picie zwiększa też wydzielanie żółci i poprawia pracę wątroby, tym samym przyspieszając procesy przemiany materii.

• Zwiększa odporność

Marchew zawiera liczne przeciwutleniacze, które wspierają eliminowanie wolnych rodników i wyciszanie stanów zapalnych w organizmie. Układ odpornościowy wzmacnia też witamina C, dzięki czemu stajemy się mniej podatni na infekcje.

• Wzmacnia układ nerwowy

Picie soku z marchwi wspomaga regenerację komórek nerwowych, może też polepszać funkcje poznawcze mózgu i oddziaływać korzystnie na pamięć.

• Przeciwdziała nowotworom

Świeżo wyciśnięty sok z marchwi ma działanie antynowotworowe – pobudza mechanizmy obronne organizmu, a obecne w nim przeciwutleniacze pomagają zatrzymać uszkodzenia komórek.

• Ma korzystny wpływ na płodność

Otrzymywana z beta-karotenu witamina A ma duże znaczenie dla funkcjonowania zarówno żeńskiego, jak i męskiego układu rozrodczego. W przypadku kobiet chcących zajść w ciążę picie soku z marchwi może wpływać na prawidłową produkcję komórek jajowych i zwiększać szansę na zagnieżdżenie zarodka. Z kolei u mężczyzn przekłada się na lepszą jakość nasienia.

Sok z marchwi a odchudzanie

Powodem, dla którego z pewnością warto przełamać ewentualną niechęć wobec soku z marchwi jest fakt, że stanowi on cenne narzędzie w walce o szczupłą sylwetkę. Przede wszystkim syci, ale nie tuczy – ma mało kalorii, za to obecne w nim witaminy i minerały dostarczają energii. Obfituje też w rozpuszczalny błonnik, który reguluje pracę jelit i zapobiega zaparciom. Spożywany w rozsądnych ilościach sok marchwiowy wspomaga wątrobę w procesie oczyszczania organizmu z toksyn.

Nie należy jednak przesadzać – zbyt duża dawka beta-karotenu może zaburzyć pracę organizmu i doprowadzić do szeregu nieprzyjemnych objawów. Przyjmuje się, że optymalna ilość to szklanka świeżo wyciskanego soku z marchwi dziennie.

Na szczęście nadmierne spożycie beta-karotenu manifestuje się w dość wymowny sposób - poprzez zmianę koloru skóry. Żółto-pomarańczowy odcień cery to sygnał, że czas zrobić sobie przerwę i zrezygnować z picia soku do czasu, aż skóra odzyska właściwą barwę.

Przepis na domowy sok z marchwi

Składniki:

• 2-3 duże marchewki
• 3 łyżki soku z cytryny
• kawałek imbiru
• 1 i ½ szklanki wody
• ½ szklanki kostek lodu (opcjonalnie)

Przygotowanie:
Starannie umyj i osusz wszystkie świeże produkty. Odetnij końce marchewek i dokładnie obierz warzywa ze skórki. Przekrój cytrynę na pół i wyciśnij z niej sok. Umieść wszystkie składniki w blenderze i miksuj na wysokich obrotach, do momentu, aż marchew zostanie całkowicie rozdrobniona.

Uwaga: jeśli chcesz, by sok był bardziej klarowny, możesz dodatkowo przecedzić go przez gęste sitko lub specjalny woreczek do wyciskania mleka roślinnego. W takim wypadku dodaj do blendera tylko ½ szklanki wody.

Czy warto pić sok z marchwi?

Zdecydowanie tak – sok z marchwi, zwłaszcza świeży, jest wyjątkowo korzystny dla zdrowia. Pity regularnie w odpowiednich ilościach przełoży się na lepsze funkcjonowanie całego organizmu. Poprawi trawienie i zwiększy odporność, pozwoli zachować dobry wzrok, a także pomoże zawalczyć o piękną skórę i zgrabną sylwetkę. Najzdrowsze są soki jednodniowe, niepasteryzowane. Warto przygotowywać je samodzielnie w domu – nie potrzebujemy profesjonalnej wyciskarki, wystarczy blender. Najlepiej wypijać sok od razu, a jeśli chcemy przechować trochę na później, koniecznie wstawmy go do lodówki.

Trzeba jednak pamiętać, że pity zbyt często w dużych ilościach sok z marchwi może skutkować skumulowaniem nadmiernej dawki beta-karotenu w organizmie. Symptomem, na który trzeba zwracać uwagę, jest zmiana koloru skóry na żółto-pomarańczowy – tzw. karotenodermia. Alarmujące objawy to także biegunka i bóle brzucha – wymowne sygnały, że trzeba na pewien czas „odstawić” marchewkę i jej przetwory.

Bibliografia

1. “http://www.carrotmuseum.co.uk/carrotjuice.html”; data dostępu: 2020-05-08
2. “https://www.healthline.com/health/carrot-juice-benefits”; data dostępu: 2020-05-08
3. “https://www.medicalnewstoday.com/articles/320297”; data dostępu: 2020-05-08
4. “https://www.livestrong.com/article/500560-amount-of-carrot-juice-to-be-taken-daily/”; data dostępu: 2020-05-08
5. “https://livingfreshdaily.com/carrot-juice-recipe/”; data dostępu: 2020-05-08