Na straganach w Marsylii czy w Aix-en-Provence sprzedawane są na kilogramy. Zioła prowansalskie to wszystkie najdoskonalsze zioła, rosnące na żyznych polach południowej Francji. Zioła prowansalskie są niezastąpione w zdrowej, naturalnej kuchni. Poznajmy skład i walory ziół prowansalskich.

- Zioła prowansalskie to przyprawa kuchni prowansalskej
- Co z lawendą?
- Czy zioła prowansalskie są zdrowe?
- Zioła prowansalskie w kuchni
- Zioła prowansalskie - Naturalnie!
Zioła prowansalskie to przyprawa kuchni prowansalskej
Kuchnia Prowansji to czysta natura doprawiona słońcem. Jeśli szukamy inspiracji do tworzenia soczystych, oryginalnych, a przy tym zdrowych dań, to w regionie tym znajdziemy ją dosłownie na każdym kroku. W Prowansji bardzo dużo rozmawia się o jedzeniu i przygotowywaniu posiłków. Centrami tych rozmów i snucia planów kulinarnych są targi spożywcze, na których rolnicy, rybacy i lokalni producenci oferują swoje najlepsze, najświeższe rarytasy. Dzień targowy w prowansalskim miasteczku jest równy niemalże świętu. Na straganie zaopatrzymy się w najdorodniejsze okazy warzyw i owoców, świeże ryby, sery, oliwki, oliwę oraz przyprawy. Zioła prowansalskie sprzedaje się tu na kilogramy, co świadczy tylko o tym, jak powszechnie stosowana jest ta mieszanka. Prowansja to kraina dojrzewających w słońcu warzyw – pomidorów, bakłażanów i cukinii. Produkuje się tu również duże ilości świetnej oliwy z oliwek, a same oliwki stanowią bardzo częsty dodatek do dań. To z Prowansji wywodzi się pyszna śródziemnomorska tapenada – pasta kanapkowa z czarnych lub zielonych oliwek, z dodatkiem oliwy, kaparów oraz przypraw. Nierzadkim gościem na półmisku jest tu również czosnek. Poza tym w Prowansji je się przepyszne sery, anchois, owoce morza, ryby oraz pija się znakomite wino, najczęściej różowe. Jak nietrudno zauważyć prowansalska kuchnia odbiega nieco od tradycyjnej kuchni francuskiej. Na południu o wiele bardziej stawia się na świeże warzywa i zioła, mniej je się deserów oraz mięs. Kuchnia prowansalska jako jedna ze składowych kuchni śródziemnomorskiej, oferuje najzdrowsze receptury na świecie.
Ponieważ wszystko w Prowansji jest regionalne i swojskie, zioła prowansalskie w sposób naturalny idealnie dopełniają smaku tamtejszych produktów. Wzorem oryginalnych receptur i my powinniśmy wykorzystywać je jak należy. Doskonale komponują się z pomidorami, czosnkiem i oliwą. Możemy nimi nacierać ryby oraz mięsa, dodawać je do sosów pomidorowych, majonezu, owoców morza, treściwych zup, sałatek i past kanapkowych.
Herbes de Provence - najpopularniejsza mieszanka przypraw sprzedawana na południu Francji. By JPS68 [CC BY-SA 4.0], from Wikimedia Commons
Co z lawendą?
Lawenda jest rośliną leczniczą i miododajną. Pozyskuje się z niej olejek eteryczny o bogatych walorach terapeutycznych. Prowansja stanowi jeden z głównych rejonów upraw lawendy wąskolistnej, która to najczęściej służy do produkcji olejku lawendowego. Lawendowe pola są symbolem prowansalskiego krajobrazu, kojarzonym na całym świecie. Dlatego czasami w mieszance ziół prowansalskich znajdziemy i dodatek lawendy. Co ciekawe, składnik ten umieszczają w niej Niemcy, nie zaś Francuzi. W oryginalnych ziołach prowansalskich nie ma lawendy, jest bowiem rozmaryn. Lawenda prowansalska smakiem i aromatem bardzo go przypomina, dlatego w potrawach nie łączy się tych dwóch ziół, które razem mogłyby zdominować pozostałe komponenty. Nieco inna jest lawenda angielska, często dodawana do deserów, uprawiana głównie w Ameryce Północnej. Nie oznacza to, że lawenda nie ma zastosowania w kuchni prowansalskiej. Przyrządza się z niej chociażby bardzo ceniony i lubiany przez Francuzów miód.Inne prowansalskie przyprawy:
- pasta z anchois – anchoiade – oprócz mielonych filetów dodaje się do niej obowiązkowo czosnek, a także oliwę, ocet i pieprz
- sos Aioli – majonez czosnkowy
- Rouille – majonez z chili i czosnkiem
- ocet winny
Skład ziół prowansalskich Tymianek – nie bez powodu znajduje się na samym początku listy. Zioła prowansalskie nie obyłyby się bez tymianku, który kuchnia tego regionu Francji wykorzystuje bardzo chętnie. Tymianek ma silne właściwości bakteriobójcze i przeciwzapalne, a zawdzięcza to wysokiej koncentracji związków lotnych, które ponadto nadają mu wyrazisty smak i aromat. Bazylia – oczyszcza, reguluje trawienie i odświeża. Nadaje potrawom cytrynowego aromatu. Rozmaryn – działa rozgrzewająco i detoksykacyjnie, pozwala na usunięcie z organizmu nadmiaru wilgoci. Oregano – wzmacnia apetyt oraz polepsza funkcjonowanie układu oddechowego. Majeranek – ziele majeranku pobudza trawienie i działa moczopędnie, rozkurczowo oraz uspokajająco. Cząber ogrodowy – reguluje procesy trawienne, działa tonizująco, przeciwgrzybiczo i rozkurczowo. Szałwia – działa leczniczo i antyseptycznie. Płukanki z szałwii stosuje się na afty czy pleśniawki oraz do odkażania jamy ustnej i gardła. Mięta pieprzowa – świetnie rozprawia się z dolegliwościami układu trawiennego, takimi jak bóle czy wzdęcia. Mięta działa rozkurczowo, zmniejsza napięcie mięśni gładkich oraz zwiększa produkcję soku żołądkowego. |
Czy zioła prowansalskie są zdrowe?
Każde z osobna i wszystkie naraz są bardzo zdrowe. Ich dodatek polepsza pracę gruczołów trawiennych i wzmacnia walory odżywcze dań. Zioła zawierają dobroczynne garbniki, flawonoidy czy alkaloidy wykazujące działanie antyoksydacyjne, obniżające ciśnienie krwi, rozkurczowe i bakteriobójcze. Ponadto do mieszanki ziół prowansalskich nie dodaje się soli, ani sztucznych aromatów czy barwników, co zdarza się w przypadku innych miksów przyprawowych.Jak wykorzystać zioła prowansalskie? Podczas grillowania: obsyp szczyptą ziół żarzące się pod rusztem węgle. Po chwili w powietrzu uniesie się ich aromat, którym delikatnie przejdą również grillowane potrawy. Do ziemniaków: ziemniaki umyj i nieobrane pokrój w talarki lub ćwiartki. Posyp je ziołami prowansalskimi i zapiekaj w piekarniku. Dopiero przed podaniem dodaj do nich odrobinę soli morskiej. Do bagietek i pizzy: zioła wymieszaj z masłem i czosnkiem, rozsmaruj na zapieczonych bagietkach. |
Ekologia.pl poleca

W mieszance ziół prowansalskich przeważa tymianek. Znajduje się w niej także rozmaryn, rzadko lawenda. By gate74 via Pixabay CC0
Zioła prowansalskie w kuchni
Ratatouille – prowansalski gulasz z warzywSkładniki:
- 4 pomidory
- 2 bakłażany
- 4 cukinie
- 4 papryki – 3 czerwone, 1 zielona
- cebula
- 2 ząbki czosnku
- oliwa z oliwek
- zioła prowansalskie
Przygotowanie:
Czosnek posiekaj, cebulę pokrój w piórka, paprykę pozbawioną gniazd nasiennych pokrój w kostkę, w ten sposób pokrój również cukinię i pomidory. Pomidory powinny być obrane ze skórki, cukinia nie. Nie obieraj również bakłażana. Wcześniej pokrój go na większe kawałki i posyp solą – spłucz i poszatkuj, gdy puści woda.
Na rozgrzanej oliwie najpierw duś cebulę, czosnek i paprykę, dodaj sól kamienną i pieprz zielony. Następnie warzywa odstaw i aż do zrumienienia duś bakłażana. Tego również odstaw. Na patelni umieść cukinię i pomidory, a gdy zmiękną wymieszaj razem wszystkie warzywa, dodaj zioła prowansalskie i duś jeszcze 10 minut.
Zioła prowansalskie - Naturalnie!
Zioła prowansalskie to tradycyjna, aromatyczna mieszanka ziół z południowego regionu Francji. W Prowansji uświetnia się nią wiele potraw, np. gulasze warzywne, potrawy mięsne, pasty, jaja, sałatki i zupy. Zioła prowansalskie to naturalna mieszanka przypraw, bez dodatku soli. Znakomicie wpływa na trawienie, działa bakteriobójczo i poprawia metabolizm.Ekologia.pl (Elżbieta Gwóźdź)
Bibliografia
- W. Kudełka, A. Kosowska; “Składniki przypraw i ziół przyprawowych determinujące ich funkcjonalne właściwości oraz ich rola w żywieniu człowieka i zapobieganiu chorobom”; Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, nr 781, 2008.;
- “Cuisine And Culture of Provence”; data dostępu: 2018-04-20
- “Powerful Health Benefits of Herbs de Provence”; data dostępu: 2019-05-17
- “Herbes de Provence: Flavors of the French Countryside”; data dostępu: 2019-05-17
- G.Zaguła ,A. Fabisiak ,M. Bajcar ,M. Czernicka ,B. Saletnik,C.Puchalski; “Mineral components analysis of selected dried herbs”; ECONTECHMOD. AN INTERNATIONAL QUARTERLY JOURNAL – 2016, Vol. 05, No. 1, 127--132;