Kalina koralowa krzew – sadzenie, uprawa i pielęgnacja
Popularna w Polsce i na świecie kalina koralowa to krzew naturalnie występujący w Europie i Azji Środkowo-Wschodniej, który choć „pospolity”, jest cenioną ozdobą wielu przydomowych ogrodów. Jest to spowodowane jego pięknym wyglądem, a także bardzo szybkim tempem wzrostu. Zdaniem antropologów odmiana koralowa już za czasów pradawnych Słowian cieszyła się wielkim uznaniem jako symbol nietykalności, dziewiczości i słońca. Nasi przodkowie ponoć chowali się przed burzą w jej gałęziach, bo pioruny miały zawsze omijać z daleka te piękne krzewy o białych kwiatach. Wedle tradycji kresowych ich moc chroniła również przed demonami, a nawet miłosnymi czarami!
- Charakterystyka kaliny ogrodowej
- Kalina koralowa – wymagania glebowe
- Uprawa i sadzenie kaliny koralowej
- Jak pielęgnować kalinę ogrodową?
- Podlewanie i nawożenie kaliny koralowej
- Rozmnażanie kaliny koralowej
- Ochrona kaliny koralowej
- Zastosowanie kaliny ogrodowej
- Właściwości lecznicze kaliny ogrodowej
- Krzew kalina w uprawie domowej
- Kalina w przydomowym ogrodzie
- Popularne gatunki kaliny ogrodowej
- Krzew kaliny ogrodowej
- Kalina ogrodowa – pytania i odpowiedzi
Charakterystyka kaliny ogrodowej
Krzewy kaliny koralowej (Viburnum opulus) osiągają nawet 3-4 metry wysokości i do 2 metrów szerokości, rozszerzając swą koronę ku górze. Duże zielone liście o formie trójklapowanej, przypominającej nieco liść jaworu, rozwijają się razem z kwiatami, najczęściej w maju. Białe kwiatostany są szczególnie zdobne dzięki swojej nietypowej strukturze – środkowe kwiaty przypominają delikatne małe dzwonki, które po obrysie otoczone są większymi pięciopłatkowymi kwiatami. W sierpniu liście ulegają przebarwieniu na żółty, pomarańczowy i brązowy kolor, a z przekwitniętych kwiatów powstają czerwone owoce o wyglądzie błyszczących korali, którym kalina zawdzięcza swoją nazwę. Korale kaliny utrzymują się na gałęziach przez całą zimą, stając się prawdziwą ozdobą zaśnieżonego ogrodu.
Kalina koralowa – wymagania glebowe
W stanie naturalnym kalina rośnie na łąkach, w wilgotnych skupiskach krzewów oraz wzdłuż dróg. Jako gatunek bardzo dobrze zaadaptowany z łatwością rozwija się w cięższych, gliniastych glebach, ale potrzebuje sporo substancji odżywczych i wapnia. Jeśli ziemia w ogrodzie jest bardzo uboga, poleca się wzbogacić ją kompostem przed sadzeniem, aby zapewnić lepszy rozwój kwiatów i szybszy wzrost pędów. Kalina nie jest jednak kapryśna, jeśli chodzi o poziom nasłonecznienia – dobrze radzi sobie i na słońcu, i w cieniu. Dość tolerancyjnie reaguje również na odczyn podłoża – lekko kwaśne, neutralne i lekko alkaliczne gleby są dla niej optymalne (pH od 6,0 do 8,0).
Uprawa i sadzenie kaliny koralowej
Kalinę koralową, jak większość krzewów, sadzi się w ogrodzie na wiosnę lub jesień; idealnie w pochmurny dzień. Może ona przy tym przyjmować rolę solitery, np. po środku zagonu lub wyspy trawnikowej, albo stanowić część żywopłotu, np. na przemian z innymi gatunkami krzewów. Miejsce pod roślinę należy przede wszystkim dokładnie oczyścić z chwastów, a następnie porządnie przekopać. Sama jama powinna mieć wymiary od 30-70 cm głębokości po 40-70 cm szerokości (w zależności od wielkości sadzonki), ale jeśli dodatkowo spulchnisz podłoże wokół, korzenie będą się łatwiej rozrastać. Bardzo ubogą glebę warto wzbogacić kompostem i tak przygotowaną mieszanką wymościć jamę na dnie i po bokach.
Jak pielęgnować kalinę ogrodową?
Bryłę korzeniową rośliny po wyjęciu z donicy warto namoczyć w wiadrze z wodą na ok. 15 minut, a następnie lekko rozluźnić. Niektóre źródła polecają wręcz podcięcie korzeni o 1/3 długości. Na pewno po posadzeniu warto skrócić pędy, co pobudza kalinę ogrodową do wzrostu i gęstnienia. Zaraz po sadzeniu krzew również obficie podlewamy. Dalsza pielęgnacja kaliny koralowej obejmuje regularne podcinanie, które nie ma na celu formowania kształtu – korona krzewu powinna być w miarę swobodna – ale posilenie rośliny. Przez pierwsze dwa-trzy lata pędów nie trzeba wcale skracać, ale później jest to zabieg pożądany, który należy przeprowadzać w marcu, przed rozkwitem kwiatów. Co pięć lat można przeprowadzić generalne cięcie odmładzające – do zaledwie 30 cm nad powierzchnią ziemi – które może dać kalinie drugą młodość.
Podlewanie i nawożenie kaliny koralowej
Gatunek Viburnum, choć lubi podłoże wilgotne, regularnego podlewania wymaga jedynie w pierwszych dwóch latach po posadzeniu. Wtedy to parne, upalne dni mogą liściom i kwiatom zaszkodzić, więc co kilka dni należy je bardzo obficie podlać – tak aby woda dotarła do samych korzeni. W kolejnych latach większości krzewów wystarczy rosa i deszcz, a jedynie w okresach silnej suszy można raz na tydzień kalinę mocno podlać.
Jeśli chodzi o nawóz, to ulubiony „daniem” kaliny koralowej jest tradycyjny kompost, który można podsypywać pod krzew raz na rok lub raz na dwa lata. Nawożenie należy przeprowadzić w kwietniu, a w razie braku kompostu można również wykorzystać jeden z nawozów mineralnych do krzewów kwitnących, z fosforem i potasem.
Rozmnażanie kaliny koralowej
Kaliny ogrodowe można z powodzeniem rozmnażać przez sadzonki zielne lub pół-zdrewniałe. W tym celu z krzewu odcinamy czystym nożem jędrny zdrowy pęd, który następnie otaczamy w ukorzeniaczu. Tak przygotowane sadzonki wkładamy do substratu i przetrzymujemy w wilgotnym, ciepłym miejscu aż do zakorzenienia. Nową roślinę da się również uzyskać metodą odkładu – długie pędy przyginamy w tym celu do ziemi i co najmniej 10-centymetrowy odcinek przysypujemy substratem ogrodniczym. Idealnie jest to miejsce upewnić jeszcze haczykiem, aby gałąź przypadkiem „nie uciekła” w górę. Po upływu roku nowa roślina powinna być już ukorzeniona i wtedy można ją odciąć i przesadzić w inne miejsce w ogrodzie.
Ochrona kaliny koralowej
Dzięki swojemu pochodzeniu i rozpowszechnieniu w Europie, kalina koralowa jest zupełnie odporna na mrozy i nawet w pierwszym roku po posadzeniu można ją pozostawić na zimę bez żadnej ochrony. Jeśli chodzi o choroby, to krzew jest dość odporny i niekłopotliwy, choć zdarza się, że opanują go niechciane szkodniki. Do najczęstszych nieproszonych lokatorów należą mszyce, które szczególnie cenią sobie nowo wzrastające pędy. Niektórym ogrodnikom udaje się ich pozbyć szybkim i intensywnym prysznicem z wody, ale niestety, najczęściej zachodzi konieczność skorzystania z jednego z preparatów przeciwmszycowych. Po środki chemiczne trzeba sięgnąć również w przypadku zaobserwowania na kalinie ogrodowej chrząszczów, których larwy oraz dojrzałe osobniki żywią się liśćmi i mogą roślinę dość poważnie uszkodzić.
Zastosowanie kaliny ogrodowej
Większość z nas sadzi kalinę koralową w ogrodzie ze względu na jej zdobność i małe wymagania pielęgnacyjne. Jest to też przy tym roślina stosunkowo niedroga, która pozwala zagospodarować przestrzeń wokół domu i cieszy oczy tak kwiatem, jak i owocami. Czerwone korale krzewu bywają też chętnie wykorzystywane do jesiennych kompozycji dekoracyjnych i pod tym względem przebijają urodą i trwałością popularną jarzębinę. Mało kto wie natomiast, że kalina ogrodowa od dawien dawna wykorzystywana była również jako popularna roślina lecznicza i do dziś zielarze polecają wykorzystywanie jej kory, kwiatów i owoców do łagodzenia popularnych dolegliwości.
Właściwości lecznicze kaliny ogrodowej
Kalina to przede wszystkim cenny środek dla kobiet – pomaga łagodzić problemy typowe dla ciąży i menstruacji – w tym celu stosuje się napar z suszonej kory krzewu. Do leczenia wykorzystuje się jednak przede wszystkim owoce kaliny ogrodowej – bogate w witaminę C, betakaroten oraz saponiny.
Zbierane w okresie pełnej dojrzałości (idealnie po pierwszych mrozach) są suszone lub gotowane jako dżem czy sok i pomagają na wrzody żołądkowe, biegunkę, przeziębienie, a także wspomniane już dolegliwości miesiączkowe. Aby przygotować najprostszy napar, należy pół łyżeczki rozdrobnionych owoców zalać szklanką wrzątku i pozostawić na 15 minut.
Uwaga!
Surowe owoce kaliny są toksyczne i nie powinny być konsumowane przez ludzi.
Krzew kalina w uprawie domowej
Ze względu na swój wygląd i bezproblemową uprawę kalina koralowa to godny polecenia krzew, który znakomicie się rozrasta i zdobi zakątki ogrodu. W ostatnich czasach ogromną popularnością cieszy się jej uszlachetniona odmiana Roseum, która charakteryzuje się zachwycającym kulistym kwiatostanem, przypominającym nieco hortensje. Poza tym godne polecenia są odmiany Compactum – o płaskich kwiatach, ale karłowatym wzroście, idealne do mniejszych ogródków; Aureum z żółtymi liśćmi oraz Nanum, również niewysoka, a na dodatek niekwitnąca, ale zachwycająca urodą liści.
Kalina w przydomowym ogrodzie
Szczęśliwi posiadacze kaliny ogrodowej będą w ciągu roku mieli szansę podziwiać dziesiątki zwierząt, które zafascynowane są kwitnącym na biało krzewem. Od zapylających jego kwiaty muchówek i pszczolinków, przez żywiące się nektarem Viburnum motyle, a skończywszy na licznych gatunkach ptactwa, które przepadają za czerwonymi owocami. Krzew już po kilku latach osiąga optymalną wysokość, dzięki czemu pośród jego korony można schować się przed gorącym słońcem w trakcie upalnego, letniego dnia. Uprawa i pielęgnacja gatunku nie stanowią dużego problemu, również dla początkujących ogrodników. Nic zatem dziwnego, że odmiany różowe czy białe tej rośliny cieszą się taką popularnością!
Popularne gatunki kaliny ogrodowej
A kto zakocha się w tej roślinie, może poeksperymentować i pokusić się również o inne gatunki kaliny ogrodowej, np. japońską (Viburnum plictaum) o jajowatych liściach i białych kwiatach; koreańską (Viburnum carlesii) z pachnącymi różowymi kwiatami czy bodnantską (Viburnum bodnantense) obsypującą się zimą ciemnoróżowym kwieciem! Każdy z tych gatunków ma oczywiście nieco inne wymagania, zwłaszcza w zakresie ochrony i cięcia, ale odwdzięcza się porywającą nutą niezwykłości. Krzewy te wymagają stosunkowo niewielkiego nakładu pracy, jednak przed rozpoczęciem uprawy należy dobrze się zapoznać z warunkami, jakie trzeba zapewnić każdej z odmian.
Krzew kaliny ogrodowej
Dla osób szukających nowego gatunku do zasadzenia w przydomowym obejściu krzew kalina ogrodowa będzie doskonałym wyborem. Chociaż jego kwiaty nie wyglądają tak spektakularnie, jak magnolie czy hibiskusy, to nadal mają wysokie walory estetyczne. W przeciwieństwie do bardziej wymagających i czasochłonnych odmian wzrasta bardzo szybko. Dzięki temu z pomocą tej rośliny krzewiastej aranżacja terenu zielonego już po roku prezentuje się znakomicie. Nie bez znaczenia jest też niski koszt zakupu jej sadzonek, a także bardzo prosta pielęgnacja, niewymagająca użycia specjalistycznych środków czy narzędzi.
Kalina ogrodowa – pytania i odpowiedzi
Jakie jest tempo wzrostu krzewu?
Roślina z gatunku kalina ogrodowa to krzew, który rośnie stosunkowo szybko. Każdego roku jego wysokość zwiększa się średnio o 40 centymetrów. Z tego powodu jej uprawa to świetna opcja dla niecierpliwych!
Jakie warunki glebowe są optymalne?
Do uprawy należy wykorzystać Warto też pamiętać, że kalina różowa czy biała to krzew lubiący wilgotne podłoże.
Jak wygląda krzew kaliny?
Jest to krzew zrzucający liście na zimę, który prezentuje się wdzięcznie w ogrodzie przez cały rok. Składa się z bardzo giętkich liści, które tworzą nieregularną koronę, uginającą się pod ciężarem liści.
- https://www.swiatkwiatow.pl/poradnik-ogrodniczy/kalina-koralowa-id1037.html;
- https://www.plantopedia.com/viburnum-opulus/;
- https://www.zahradaapriroda.cz/kalina/;
- https://garden.org/plants/group/viburnums/;
- https://www.yellowpages.ca/tips/easily-plant-and-care-for-viburnum-shrubs/;
