Rukiew wodna warzywo - właściwości, witaminy i wartości odżywcze rukwi wodnej

O rukwi wodnej ostatnimi czasy zrobiło się głośno na świecie. Rukiew wodna, której niesamowite właściwości doceniano w minionych wiekach, obecnie wygrywa wszystkie rankingi superżywności i stała się prawdziwą gwiazdą botaniki. Wszystko za sprawą eksperymentu przeprowadzonego przez amerykańskich naukowców. Co to za eksperyment i co takiego niezwykłego kryje się w tym warzywie?

1. Uprawa rukwi wodnej
2. Rukiew wodna jest drogocennym „chlebem ubogich”
3. Rukiew wodna najlepsza na świecie
4. Rukiew wodna to bomba witaminowa
5. Rukiew wodna posiada właściwości antynowotworowe
6. Witaminy skondensowane w rukwi wodnej
7. Rukiew wodna to eliksir młodości
8. Rukiew wodna w naszej diecie

Rukiew wodna (Nasturtium officinale) jest nazywana rzeżuchą wodną i należy do rodziny kapustowatych, podobnie jak brokuł czy kalarepa. Jest byliną o ostrym smaku, przywodzącym na myśl pieprz lub chrzan. Rośnie maksymalnie do 80 cm wysokości i ma małe, pierzaste liście, a także drobne białe kwiaty. Jej owocem jest łuszczyna o nasionach podobnych do nasion gorczycy. 

Uprawa rukwi wodnej

Jeśli chcemy uprawiać rukiew wodną w domu, powinniśmy nabyć nasiona odmiany ‘Aqua’ i zasiać je wiosną lub latem do doniczek. Dużo prostszym sposobem na hodowanie tej rośliny jest jednak zakup w sklepie gotowego opakowania ze świeżą rukwią wodna i przeniesienie najzdrowiej wyglądających łodyżek do płytkiego naczynia wypełnionego wodą, do czasu aż wypuszczą korzenie. Później należy przesadzić je do odpowiednio przepuszczalnego podłoża umiejscowionego w umiarkowanie słonecznym miejscu i dbać o to, by roślina miała stały dostęp do wody. A dlaczego warto uprawiać i jeść regularnie rukiew wodną?

Rukiew wodna jest drogocennym „chlebem ubogich”

Lecznicze właściwości rukwi wodnej są znane już od starożytności. Egipcjanie podawali robotnikom sok ze świeżej rukwi wierząc, że ten zwiększy wydajność ich pracy. Starożytni Grecy nazywali roślinę kardamonem, przekonani, że zwiększa ona intelekt, zaś cesarze rzymscy spożywali ją przed podjęciem ważnych decyzji. Pierwsza uprawa rukwi wodnej na szerszą skalę została udokumentowana w wieku siedemnastym, w okolicach niemieckiego miasta Erfurt. Jakiś czas później roślina zawędrowała do Francji, za sprawą Armii Napoleona, a sam Bonaparte bardzo ją sobie cenił. Na początku wieku dziewiętnastego rukiew wodna pojawiła się w Anglii, gdzie do dzisiaj cieszy się największą popularnością. Stamtąd, za pomocą transportu kolejowego, przewożono ją do innych państw europejskich.

Spożywano ją przede wszystkim jako składnik kanapek i sałatek, a ze względu na bogactwo substancji odżywczych i powszechną  obecność rukwi w kuchni ludzi niezamożnych, z czasem zaczęto ją nazywać „chlebem ubogich”. Obecnie rukiew wodna jest znana w większości krajów azjatyckich i w Europie Zachodniej. W Polsce roślina dziko występuje niemal wyłącznie w zachodniej części kraju i od 2004 roku jest objęta ścisłą ochroną gatunkową. Na szczęście, dzięki rosnącej światowej popularności rukwi wodnej, można ją coraz częściej nabyć w sklepach ze zdrową żywnością, a nawet w niektórych hipermarketach.

Rukiew wodna najlepsza na świecie

Ze względu na zawarte właściwości odżywcze, rukiew wodna została oficjalnie uznana za najzdrowsze warzywo na świecie. Stało się to w wyniku badań zleconych rządowej agencji przeciwdziałania chorobom zakaźnym w USA (Centers for Disease Control), na których czele stanęła profesor biochemii Jennifer di Noia. Pod kątem analizy substancji czynnych zawartych w roślinach, naukowcy przeprowadzili eksperymenty na 41 rożnych owocach i warzywach.

Na specjalnej liście było 17 witaminy i składników odżywczych, jako że mają one największy wpływ na zmniejszenie ryzyka chorób nowotworowych, nadciśnienia i chorób serca. Z uwagi na fakt, że przyswajalność tych składników jest w poszczególnych roślinach różna, zespół badawczy zastosował specjalny parametr, zwany „gęstością składników odżywczych” – im współczynnik gęstości wyższy – tym zdrowsza roślina. W taki oto sposób stworzono ranking najlepszych dla naszego zdrowia owoców i warzyw, a rukiew wodna zajęła pierwsze miejsce, wyprzedzając szpinak, brokuły i jarmuż!

Rukiew wodna to bomba witaminowa

Rukiew wodna jest niskokaloryczna – 80 gram rośliny to tylko 18 kalorii. W niewielkich rozmiarów roślince kryje się jednak całe bogactwo dobroczynnych dla naszego organizmu składników, które dotleniają i odżywiają komórki: tłuszcze, białko, węglowodany, błonnik, cukry, witaminy - witamina A, witaminy z grupy B (witamina B1, B2, B3, B6, B9 i B12), witamina C, D, E i K oraz sole mineralne - cynk, fosfor, magnez, potas, sód, wapń i żelazo. Co więcej, rukiew zawiera w swoim składzie działający antyrakowo izotiocyjanian fenetylu, odpowiedzialny również za charakterystyczny pikantny smak warzywa. Jednak jakie konkretnie właściwości zadecydowały o tym, że rukiew wodna zasłużyła sobie na miano „superfood”?

Rukiew wodna posiada właściwości antynowotworowe

Brytyjscy naukowcy z Uniwersytetu w Ulster są zdania, że, dzięki izotiocyjanianom zawartym w rukwi wodnej, wzbogacenie diety o tę roślinę może nas uchronić przed rozwojem nowotworu. Te substancje powstrzymują bowiem proces namnażania się komórek rakowych w guzach, zaś związek powstały podczas samego żucia rukwi wodnej (PEITC-Phenethyl isothiocyanate) niszczy komórki macierzyste raka w ciągu 24 godzin!

Jest to bardzo ważne, ponieważ nawet gdy leczymy nowotwór za pomocą chemioterapii, pozostają jego komórki macierzyste, które, jak twierdzi profesor Moul Dey: „są często oporne na leczenie konwencjonalne. Te małe komórki są bardzo trudne do wykrycia. Przez długi czas naukowcy nawet nie wiedzą, że te komórki istnieją. To jest jak szukanie igły w stogu siana”. Takie komórki mogą jednak w przyszłości spowodować regenerację pierwotnego guza i rozpocząć nawrót choroby. Na szczęście, kiedy naukowcy przetestowali skuteczność związku PEITC na komórkach macierzystych raka szyjki macicy, okazało się, że aż 75 proc. tych komórek została wytępiona w ciągu 24 godzin! Co więcej – do takich efektów wcale nie jest potrzebne wysokie stężenie tej substancji. Czyżby lekarstwo na raka było na wyciągnięcie ręki?

Witaminy skondensowane w rukwi wodnej

Rukiew zawiera więcej beta-karotenu niż marchew, zawartość witaminy C jest w niej większa niż w cytrusach, zaś potasu ma więcej niż słynące z niego pomidory. Z tego powodu wyciąg z tej rośliny, zwany glikonasturcyną, jest podawany osobom dotkniętym awitaminozą i jest skuteczniejszy niż nie jeden suplement.
 

Rukiew wodna to eliksir młodości

Jeśli szukamy naturalnego sposobu na poprawę kondycji naszej skóry „od wewnątrz” powinniśmy sięgnąć w pierwszej kolejności po rukiew wodną. Warzywo to nie tylko, dzięki antyoksydantom, opóźnia proces starzenia się skóry, lecz także pozwala zniwelować niektóre widoczne zmiany skórne. Co więcej, skuteczność diety bogatej w rukiew wodą została udowodniona naukowo.

W eksperymencie przeprowadzonym przez dr Sarah Schenker wzięła udział grupa kobiet, które przez 8 tygodni spożywała dzienną dawkę 80 gram rukwi wodnej. Po zakończeniu „kuracji” stwierdzono znaczną poprawę wyglądu skóry: zmarszczki, przebarwienia i zaczerwienienia stały się mniej widoczne, zaś pory uległy zwężeniu. Stwierdzono, że o odmładzających właściwościach rukwi wodnej stanowi wysoka zawartość beta-karotenu oraz witamin E i C.

Rukiew wodna w naszej diecie

Ze względu na cudowne wręcz właściwości prozdrowotne, każdy z nas powinien umieścić rukiew wodną w swoim jadłospisie. Ostry smak tej rośliny będzie idealnie dopełniał kompozycję smakową sałatek, zup i tostów. Letnią porą najlepiej jednak postawić na zielone koktajle, które nie tylko nas orzeźwią, lecz także szybko poprawią wygląd naszej skóry i sprawią, że poczujemy się lepiej. Wszystko, czego potrzebujemy do przygotowania takiego koktajlu to blender, garść rukwi wodnej, awokado, banan, garść szpinaku typu „baby” i woda kokosowa. Zmiksowaną mieszankę możemy dodatkowo serwować z kostkami lodu.
Na zdrowie!

Bibliografia

1. “http://www.medicalnewstoday.com”; data dostępu: 2019-05-31
2. “http://www.sciencedaily.com”; data dostępu: 2019-05-31
3. Useful Tropical Plants ; “Nasturtium officinale”; data dostępu: 2019-05-31
4. WebMD ; “Watercress”; data dostępu: 2019-05-31
5. Health Benefits Times ; “Watercress – Nasturtium officinale”; data dostępu: 2019-05-31
6. Marta Klimek-Szczykutowicz, Agnieszka Szopa, Halina Ekiert; “Chemical composition, traditional and professional use in medicine, application in environmental protection, position in food and cosmetics industries, and biotechnological studies of Nasturtium officinale (watercress) – a review”; data dostępu: 2019-05-31
7. Seifollah Bahramikia, Razieh Yazdanparas; “Antioxidant Efficacy of Nasturtium officinale Extracts Using Various In Vitro Assay Systems”; data dostępu: 2019-05-31
8. Heibatollah Sadeghi i in.; “In vivo anti-inflammatory properties of aerial parts of Nasturtium officinale”; data dostępu: 2019-05-31