Histydyna – właściwości, działanie i zastosowanie histydyny
By pozostać zdrowym, człowiek potrzebuje zróżnicowanej diety, która dostarczy organizmowi jak najwięcej mikro i makroelementów. Warto poznać kolejny składnik, niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Histydyna jest bardzo ważnym aminokwasem, który pełni wiele funkcji. To przede wszystkim budulec białek i prekursor ważnych produktów biochemicznych, bierze także udział w ochronie skóry przed promieniowaniem UV oraz sprzyja zmniejszaniu stanu zapalnego i stresu oksydacyjnego. Co to jest histydyna? Gdzie jej szukać? Jakie jest zastosowanie histydyny i jakie jest jej działanie? Odpowiedzi na te pytania poznamy w poniższym tekście.
Histydyna – co to jest?
Histydyna jest niezbędnym aminokwasem, czyli produktem wykorzystywanym do produkcji białek i enzymów w organizmie, a dokładniej – wchodzi w skład 20 aminokwasów tworzących białka w organizmie człowieka. Czasami określa się ją też mianem „półsubstancyjnego aminokwasu”, ponieważ jest niezbędna w diecie niemowląt, a także u osób z zaburzeniami czynności nerek, zwanymi mocznicą. Inne nazwy histydyny to: L-histydyna oraz kwas a-amino-b- [4-imidazolo] -propionowy.
Aminokwasy jako budulec białek
Aminokwasy są często określane jako budulec białek. Są to związki, które odgrywają wiele bardzo istotnych ról w organizmie. Aminokwasy są zazwyczaj klasyfikowane jako nieistotne lub niezbędne. Aminokwasy nieistotne to te, które organizm może wytworzyć sam, z kolei aminokwasy egzogenne muszą być pozyskiwane z pożywieniem, ponieważ organizm nie jest w stanie sam ich sobie produkować. Histydyna jest aminokwasem niezbędnym. Badanie prowadzone długoterminowo wykazało, że dorośli, którzy przez długi czas spożywają dietę z niedoborem histydyny, mogą doświadczać negatywnych skutków zdrowotnych, między innymi obniżonego poziomu hemoglobiny (czyli ważnego białka przenoszącego tlen w krwinkach czerwonych).
Histydyna jest wytwarzana przez wątrobę w niewielkich ilościach, dlatego koniecznie musi być spożywana w diecie, aby człowiek zdołał utrzymać niezbędny poziom histydyny w organizmie. Czasami bywa zapisana przez lekarza w postaci suplementu.
Gdzie znaleźć histydynę? Dieta i produkty
Histydyna jest aminokwasem, który jest niezbędny do wzrostu i naprawy tkanek, do produkcji krwinek i neurotransmitera histaminy. Dodatkowo, histydyna może nawet pomóc chronić tkanki przed uszkodzeniami spowodowanymi przez szkodliwe promieniowanie lub przez metale ciężkie. Warto wiedzieć, że jeśli organizm człowieka jest zanieczyszczony metalami ciężkimi, takie jak np. rtęć czy ołów, może to spowodować wyczerpanie odpowiednich zapasów histydyny.
Produkty i jedzenie o wysokiej zawartości histydyny to między innymi: wieprzowina, wołowina, jagnięcina, kurczak, indyk, ryby, soja, fasola, mleko, ser, orzechy, nasiona, produkty pełnoziarniste i jajka. Zalecane dzienne spożycie histydyny wynosi 10 mg na kilogram masy ciała, czyli przykładowo osoba ważąca 70 kg, powinna spożywać około 700 mg histydyny dziennie.
Produkty najbardziej bogate w histydynę to: kotlety wieprzowe, wołowina, chuda pierś z kurczaka, tuńczyk, tofu, mleko, pestki dyni, makaron pełnoziarnisty, jajka, a także kiełbasa, węgorz, masło orzechowe, kiełki pszenicy, żelatyna, zielony groszek czy kawior.
| LISTA PRODUKTÓW BOGATYCH W HISTYDYNĘ |
|---|
|
Zastosowanie histydyny
Histydyna posiada szereg bardzo ważnych zastosowań w organizmie. Jest przykładowo wykorzystywana przez organizm do wytwarzania określonych hormonów i metabolitów, które wpływają na czynność nerek, na przenoszenie nerwów, na wydzieliny żołądkowe, a także na cały układ odpornościowy. Histydyna ma również wpływ na naprawę i wzrost tkanek, wytwarzając komórki krwi i pomagając chronić komórki nerwowe.
Jednakże podstawową funkcją histydyny w organizmie jest regulacja i pomoc w metabolizowaniu (rozkładaniu i wykorzystaniu jako źródła energii) pierwiastków śladowych, czyli miedzi, żelaza, cynku, manganu i molibdenu.
| Podstawową funkcją histydyny w organizmie jest regulacja i pomoc w metabolizowaniu (rozkładaniu i wykorzystaniu jako źródła energii) pierwiastków śladowych, czyli miedzi, żelaza, cynku, manganu i molibdenu. |
|---|
Dodatkowo, histydyna pomaga również w tworzeniu w organizmie wielu różnych enzymów i ważnych związków.
Działanie histydyny
Role, które pełni w ciele histydyna, są bardzo różnorodne. Histydyna wpływa na zmniejszenie stanu zapalnego i stresu oksydacyjnego. Uczestniczy w produkcji czerwonych krwinek i sprzyja utrzymaniu prawidłowego poziomu hemoglobiny.
Pomaga także w tworzeniu cząsteczek zawierających żelazo, w tym ważną ferrytynę, która jest potrzebna do dostarczania energii w organizmie. Histydyna tworzy także tak zwane osłonki mielinowe, czyli warstwy otaczające nerwy, które umożliwiają sygnalizację chemiczną. Jest bardzo ważna także z psychologicznego punktu widzenia, ponieważ moduluje czuwanie, uczenie się, pamięć i emocje w mózgu. Pomaga w produkcji histaminy, ważnego neuroprzekaźnika zaangażowanego w odpowiedzi immunologiczne, w tym reakcje alergiczne i inne funkcje, takie jak na przykład trawienie. Oprócz tego naprawia tkanki, rany, reguluje poziom pH we krwi, chroni ciało przed promieniowaniem UV. A to tylko część procesów, na które wpływa poziom histydyny.
Leczenie histydyną
Histydynę w postaci suplementów lub produktów wysokobiałkowych, stosuje się najczęściej do leczenia niedokrwistości, bólu stawów i reumatoidalnego zapalenia stawów, wyprysków, alergii, wysokiego ciśnienia krwi, spadku funkcji poznawczych, wrzodów żołądka, objawów spowodowanych niewydolnością nerek, słabego rozwoju i wzrostu niemowląt i innych chorób, np. związanych z sercem. Niezbędne aminokwasy, pozyskiwane przede wszystkim z pokarmów wysokobiałkowych, sprzyjają także utracie wagi, zachowaniu lub zwiększeniu masy mięśniowej, poprawie wydajności ćwiczeń, a nawet w poprawie nastroju i jakości snu!
Korzyści zdrowotne ze stosowania histydyny
Optymalny poziom histydyny w organizmie dostarcza wielu istotnych korzyści zdrowotnych dla człowieka. Z kolei niski poziom histydyny może wiązać się z różnymi poważnymi schorzeniami, np. z przewlekłą niewydolnością nerek, zapalaniem płuc (u dzieci), czy ze specyficznymi zaburzeniami psychiatrycznymi (takimi jak mania czy schizofrenia). Ponadto uważa się, że histydyna jest użyteczna u wszystkich pacjentów z niskim poziomem histaminy.
Uważa się, że histydyna jest korzystna w leczeniu wielu różnych przypadłości zdrowotnych, ale niestety wciąż nie ma wystarczających danych z badań medycznych, aby poprzeć wiele z tych twierdzeń, w tym jej dobry wpływ na leczenie reumatyzmu, alergii, wrzodów czy niedokrwistości (spowodowanej niewydolnością nerek).
Uważa się też, że podawanie histydyny w odpowiednio dużych ilościach, może dawać inne potencjalne korzyści zdrowotne, w tym hamowanie cytokin i czynników wzrostu, które zwiększają ryzyko kilku bardzo powszechnych nowotworów, w tym raka piersi, prostaty, płuc i innych. Histydyna może też wspomagać leczenie stawów i wyprysków skóry (w przypadku tworzenia się szorstkich, zaognionych, swędzących plam lub pęcherzy). Niektórzy uważają, ze suplementy histydyny mogą pomóc w leczeniu tych stanów, ale niestety nie ma na to odpowiednich potwierdzeń naukowych.
Skutki uboczne i przeciwwskazania przy stosowaniu histydyny
Czasem zdarza się, że określone leki (w tym np. różne zioła, leki i suplementy) czy zabiegi, nie powinny być stosowane łącznie, ponieważ połączenie takie może zaszkodzić pacjentowi. To normalne, że często nie należy podawać suplementów lub leków, w tym też takich z histydyną, osobom, które mają określone choroby, ponieważ może to zwyczajnie pogorszyć stan zdrowotny pacjenta. Histydyna jest uważana za bezpieczną dla większości ludzi, ale istnieją także przeciwwskazania. Osobami, które powinny uważać na suplementy z histydyną, są: kobiety w ciąży (nie ma badań, które potwierdzają jego bezpieczeństwo u kobiet w ciąży), matki karmiące, osoby z niedoborem kwasu foliowego, dzieci, osoby z ciężkimi chorobami nerek i wątroby.
Co ważne, zdrowe osoby także nie powinny stosować suplementacji pojedynczych aminokwasów, ponieważ to również, w dłuższej perspektywie, może powodować różne komplikacje zdrowotne, takie jak zaburzenia i wahania nastrojów czy inne problemy psychologiczne.
Dlaczego histydyna jest tak ważna?
Uzyskanie dużej różnorodności składników w diecie, w tym aminokwasów, a już zwłaszcza aminokwasów niezbędnych, których organizm po prostu nie jest w stanie samodzielnie wytworzyć, ma wielkie znaczenie dla utrzymania ogólnego, dobrego stanu zdrowia. Jest tak, ponieważ niedobór lub brak któregoś z aminokwasów niezbędnych, może powodować duże i niekorzystne skutki uboczne, takie jak na przykład spowolnienie, osłabienie funkcji odpornościowej, utratę masy mięśniowej, zmiany apetytu.
Histydyna jest aminokwasem-prekursorem wielu ważnych produktów biochemicznych, których organizm człowieka potrzebuje do procesów metabolicznych. Warto więc dbać o różnorodność w swojej diecie i nie przesadzać z suplementacją, w tym pojedynczych aminokwasów, gdy jesteśmy zdrowi i spożywamy dostateczną ilość białka. Wszystkie leki i suplementy, jakie spożywamy, zawsze warto konsultować z lekarzem.
- https://www.myfooddata.com/articles/high-histidine-foods.php; 2021-02-12;
- https://www.healthline.com/nutrition/essential-amino-acids; 2021-02-12;
- https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-467/histidine; 2021-02-12;
- https://www.verywellhealth.com/histidine-4777164; 2021-02-12;
- https://academic.oup.com/jn/article/150/Supplement_1/2588S/5913298; 2021-02-12;
- https://draxe.com/nutrition/histidine-benefits/; 2021-02-12;
- https://selfhacked.com/blog/histidine/; 2021-02-12;
