Makaron żytni – właściwości, skład i wykorzystanie makaronu żytniego
Makron żytni jest produktem bogatym w błonnik pokarmowy. Substancja ta odpowiada za właściwy metabolizm naszego organizmu, reguluję pracę jelit, a tym samym sprzyja odchudzaniu oraz utrzymaniu szczupłej sylwetki. Błonnik daje uczucie sytości na długi czas oraz pobudza jelita do działania. Substancja ta wpływa również na zmniejszenie wchłaniania złego cholesterolu, a także sprzyja profilaktyce cukrzycy skutecznie obniżając poziom glukozy we krwi po posiłkach. Dzięki temu nasz organizm jest chroniony przed rozwojem różnych chorób układu krwionośnego.
Makaron żytni – co to takiego?
Żyto to zboże, które znane i uprawiane jest od ponad 3 tysięcy lat. Pierwsi rolnicy zaczęli zajmować się jego hodowlą na terenach dzisiejszego Bliskiego Wschodu. Już w tamtych czasach potrafili oni docenić walory smakowe i odżywcze wyrobów powstałych na bazie tego zboża.
Makaron żytni powstaje z mąki żytniej z pełnego przemiału, co oznacza, że poza ziarnami, w mące tej znajdują się także pozostałe otręby, jak kiełki czy skorupki. Dzięki temu wartość odżywcza takiego makaronu jest zdecydowanie wyższa od tradycyjnego makaronowego wyrobu. Pasta z żyta wyróżnia się przede wszystkim kolorem oraz smakiem. Makaron żytni jest znacznie ciemniejszy i zdecydowanie bogatszy w witaminy i minerały, zaś konsystencja jest twardsza, zbita i wyrazistsza.
Właściwości prozdrowotne makaronu żytniego
Jakie minerały znajdują się w makaronie żytnim? Fosfor, jod, potas, sód, wapń i żelazo to tylko niewielka część składu ziaren żyta. Makaron na bazie tego zboża obfituje również w fitoestrogeny, czyli przeciwutleniacze niwelujące ryzyko występowania nowotworów. Ponadto przeciwdziałają one chorobie wieńcowej i działają grzybobójczo oraz opóźniają procesy starzenia.
Makron żytni jest produktem bogatym w błonnik pokarmowy. Substancja ta odpowiada za właściwy metabolizm naszego organizmu, reguluję pracę jelit, a tym samym sprzyja odchudzaniu oraz utrzymaniu szczupłej sylwetki. Błonnik daje uczucie sytości na długi czas oraz pobudza jelita do działania. Substancja ta wpływa również na zmniejszenie wchłaniania złego cholesterolu, a także sprzyja profilaktyce cukrzycy skutecznie obniżając poziom glukozy we krwi po posiłkach. Dzięki temu nasz organizm jest chroniony przed rozwojem różnych chorób układu krwionośnego.
Wapń znajdujący się w makaronie żytnim zapewnia ochronę zębów i mocne kości, a wraz z fosforem dbają o układ kostny, zapobiegając rozwojowi osteoporozy. Właściwe stężenie wapnia w organizmie to również sprawne mięśnie, odprężone nerwy, zdrowy sen, pogodny nastrój.
Poza tym, że udział w mineralizacji kości i zębów, fosfor występuje w tkankach miękkich i błonach komórkowych, w budowie których również jest niezbędna obecność tego pierwiastka. Fosfor uczestniczy także w przewodzeniu bodźców nerwowych i bierze udział w przemianach energetycznych. Poza tym znajduje się on w kwasach nukleinowych (DNA, RNA), tworzących kod genetyczny, w związku z tym jest szalenie ważnym nośnikiem informacji genetycznych.
Sód to pierwiastek niezbędny do prawidłowej pracy naszego organizmu. To właśnie głównie dzięki niemu nasze serce może sprawnie pracować, a ciśnienie krwi jest na odpowiednim poziomie. Pierwiastek ten reguluje także gospodarkę wodną organizmu – zatrzymuje wodę w organizmie i odpowiada za jej prawidłowe rozmieszczenie w ustroju. Co więcej, bierze udział w utrzymaniu odpowiedniego pH, czyli równowagi kwasowo-zasadowej organizmu.
Potas to bardzo ważny pierwiastek, który zapewnia prawidłową gospodarkę wodno-elektrolitową i kwasowo-zasadową organizmu. Poza tym kontroluje pracę mięśni oraz umożliwia generowanie impulsów elektrycznych w komórkach naszego ciała, w tym w komórkach mięśni serca, czyli odpowiada za każde uderzenie naszego serca. Potas jest również budulcem naszych mięśni, ponieważ bierze udział w procesach, w których nasze komórki syntetyzują białka.
Jod jest mikroelementem, którego obecność w diecie jest obowiązkowa, ponieważ ma duży wpływ na wytwarzanie hormonów tarczycy oraz regulacje metabolizmu. Jego niedobory w organizmie negatywnie oddziałują na wszystkiego jego funkcje.
Żelazo, również obecne w makaronie żytnim, zapobiega oraz wspomaga walkę z anemią. To właśnie ten pierwiastek jest jednym ze składników krwi oraz odpowiada za transport tlenu do wszystkich komórek naszego ciała. Jego niedobór dotyka głownie osoby będące na diecie bezmięsnej, dlatego tak ważne jest, aby włączyć do swojego jadłospisu produkty pochodzenia żytniego.
Z czym się je makaron żytni?
Z makaronu żytniego możemy skomponować pełnowartościowe posiłki, jest jednak zdrowym zamiennikiem tradycyjnej pasty. Stanowi świetne rozwiązanie żywieniowe, szczególnie jeżeli prowadzimy zdrowy tryb życia lub staramy się redukować ilość spożywanej pszenicy. Znakomicie sprawdzi się zarówno w tradycyjnych daniach obiadowych, jak i w zupach, gulaszach, zapiekankach, sałatkach czy w połączeniu z sosami szczególnie tych z dodatkiem grzybów, pieczonych warzyw, świeżych ziół, śmietanowych sosów czy chudego mięsa. Jego walory smakowe i odżywcze sprawią, że częściej będziemy sięgać po posiłki na bazie makaronu żytniego.
Makaron żytni w kuchni
Domowy makaron żytni+
Składniki:
- 2-2,5 szklanki mąki żytniej
- 2 jajka
- szczypta soli
- szczypta kurkumy (dla koloru)
- 0,5 szklanki mleka sojowego (lub innego roślinnego) lub wody
- 1 łyżka oleju
Przygotowanie:
Mąkę wsypujemy do miski, dodajemy sól i kurkumę. Wbijamy jajka, dolewamy po odrobinie mleka i zagniatamy. Gdy ciasto przestanie kleić się do ręki dzielimy je na małe kawałki. Następnie wałkujemy na cieniutkie placki i przepuszczamy przez maszynkę do makaronu lub kroimy na drobne nitki, jeśli nie posiadamy maszynki. Gotujemy przez około 3-5 minut we wrzącej wodzie z odrobiną oleju.
Makaron żytni z cukinią i kurczakiem
Składniki:
- 1 filet z kurczaka
- 1 porcja makaronu żytniego
- 1 czerwona papryka
- 1 żółta papryka
- 1 papryczka jalapeño
- 1 mała cukinia
- 2 ząbki czosnku
- oliwa
- przyprawy: sól morska, pieprz, oregano, bazylia, tymianek
- kilka listków świeżej bazylii
Przygotowanie:
W osolonej wodzie gotujemy makaron żytni. Warzywa i filet z kurczaka kroimy na kawałki. Na rozgrzanej oliwie smażymy kurczaka przez kilka minut, następnie dodajemy wszystkie warzywa i przyprawy. Pod koniec smażenia dodajemy przeciśnięty przez praskę czosnek. Ugotowany makaron odcedzamy i wrzucamy do warzyw i kurczaka na patelni. Wszystkie składniki dokładnie mieszamy. Chwilkę jeszcze smażymy. Przekładamy na talerze i dekorujemy świeża bazylią.
Makaron żytni z łososiem i cukinią
Składniki:
- ok. 200 g makaronu żytniego
- 250-300 filetu z łososia
- garść świeżego szpinaku
- 1 mała cukinia
- 2-3 łyżki oleju rzepakowego
- 200 g małej śmietanki
- 4-5 łyżek startego parmezanu
- 2 ząbki czosnku
- sól kamienna i pieprz zielony
Przygotowanie:
Makaron żytni gotujemy al dente. Łososia i obraną cukinię kroimy w dużą kostkę, oprószamy solą i wrzucamy na rozgrzany olej. Smażymy, aż cukinia zmięknie. Dorzucamy szpinak i pokrojony w cienkie talarki czosnek. Wszystkie składniki dusimy jeszcze przez kilka minut. Następnie zmniejszamy ogień, wlewamy śmietankę, dodajemy parmezan i ciągle mieszając gotujemy, aż sos zgęstnieje. Do smaku doprawiamy solą i pieprzem, dorzucamy makaron i delikatnie mieszamy.
Czy warto jeść makaron żytni?
Dania na bazie makaronów żytnich cieszą się ogromną popularnością. Jednak nie wszystkie posiadają tak wiele cennych substancji odżywczych jak makaron żytni, zapewniając prawidłowe funkcjonowanie naszego organizmu. Z makaronu żytniego możemy przygotować pyszne, ale przede wszystkim zdrowe dania. Dzięki niemu dużo łatwiej nam będzie prowadzić zdrowy tryb życia.
- https://blog.plantoeat.com/blog/2012/10/rustic-rye-pasta-wheat-free/; 2020-05-25;
- https://wholegrainscouncil.org/whole-grains-101/whole-grains-101-orphan-pages-found/health-benefits-rye; 2020-05-25;
- https://whfoods.org/genpage.php?tname=foodspice&dbid=65; 2020-05-25;
- https://www.101cookbooks.com/archives/rye-pasta-recipe.html; 2020-05-25;
- https://www.finecooking.com/recipe/rye-pappardelle; 2020-05-25;
- https://www.bbcgoodfood.com/recipes/lemony-smoked-salmon-spinach-tagliatelle; 2020-05-25;
