Kalmary – właściwości, wartości odżywcze i wykorzystanie kalmarów
Owoce morza bogate są w witaminy i składniki odżywcze. Nie inaczej jest w przypadku kalmarów, które są nie tylko zdrową i pyszną przekąską, ale także naturalnym afrodyzjakiem. Chociaż na pierwszy rzut oka nie wyglądają apetycznie, to kalmary w smaku są delikatne i posiadają ciekawą konsystencję. Co powinniśmy wiedzieć o kalmarach?
Kalmary – co warto o nich wiedzieć?
Kalmary, zwane również kałamarnicami lub kalmarokształtnymi, zaliczają się do rodziny głowonogów, która liczy około 300 gatunków. Występują we wszystkich oceanach i morzach do nich przyległych, a niektóre z nich mogą zamieszkiwać głębiny (nawet do 500 m p. p. m.). W Europie cieszą się ogromną popularnością w krajach basenu Morza Śródziemnego.
Kalmary mają charakterystyczne obłe i podłużne ciało oraz posiadają dziesięć odnóży, z których dwa są wyraźnie dłuższe od pozostałych. Ich ciało pokryte jest chitynową „skorupką” i występuje w różnych kolorach: od szaro-przezroczystego do czerwonego. Kalmary osiągają nawet do 40 centymetrów długości i mogą ważyć do 1,5 kilogramów.
Smakują dosyć specyficzne i nie każdemu mogą przypaść do gustu. Charakteryzują się delikatnym słodko-morskim smakiem, a w konsystencji są lekko gumowate. Dlatego ważne jest ich odpowiednie przyrządzenie.
Właściwości prozdrowotne kalmarów
Kalmary są znakomitym źródłem pełnowartościowego białka, które jest łatwo przyswajalne przez nasz organizm. Jest ono głównym materiałem budulcowym organizmu (przede wszystkim układu mięśniowego) i stanowi około 20% masy ciała człowieka. Poza tym białko pełni wiele ważnych funkcji, zapewniając prawidłowy stan i funkcjonowanie ludzkiego organizmu. Odbudowuje zużywające się tkanki, jest podstawowym składnikiem krwi, limfy, mleka, hormonów i enzymów, wchodzi w skład ciał odpornościowych, utrzymuje właściwe pH płynów ustrojowych, stanowi nośnik niektórych witamin i składników mineralnych oraz bierze udział w regulowaniu ciśnienia krwi.
Poza tym, kalmary to skarbnica witamin z grupy B, które głównie mają dobroczynny wpływ na zdrowie psychiczne człowieka, między innymi łagodzą napięcie nerwowe i poprawiają nastrój. Witaminy z grupy B wspierają również sprawność intelektualną oraz regulują procesy metaboliczne zachodzące w naszym organizmie.
To także znakomite źródło rzadko występujących w środowisku pierwiastków: fluoru, jodu oraz selenu. Jod jest niezbędny do produkcji hormonów tarczycy, a z kolei od ich prawidłowego stężenia we krwi zależy między innymi prawidłowy rozwój i funkcjonowanie mózgu oraz układu nerwowego, przysadki mózgowej, mięśni, serca i nerek. Poza tym hormony tarczycy regulują procesy wzrostu i dojrzewania komórek organizmu, biorą udział w procesach oddychania komórkowego i wytwarzania energii. Są niezbędne do utrzymania prawidłowej temperatury ciała. Selen również odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie tarczycy oraz zwiększa odporności organizmu. Może także obniżać ryzyko wystąpienia niektórych form nowotworów. Co ciekawe, selen wspomaga również leczenie depresji, łagodzi ból towarzyszący reumatoiadalnemu zapaleniu stawów. Natomiast fluor gromadzi się przede wszystkim w zębach i kościach, utwardzając szkliwo oraz uczestnicząc w procesach demineralizacji oraz reminalizacji, jakie zachodzą w jamie ustnej. Pierwiastek ten spełnia też ważną rolę w budowaniu prawidłowej tkanki kostnej.
Kalmary są naturalnym afrodyzjakiem. Te niezwykłe stworzenia morskie bogate są w cynk, który uważany jest za pierwiastek miłości. Jego zadaniem jest podniesienie poziomu testosteronu u panów i podkręcenie libido u kobiet. Ponadto zapewnia prawidłową pracę męskich gruczołów płciowych. Po kalmary oraz inne owoce morza powinny sięgać pary, które starają się o dziecko.
Kalmary w kuchni
W sklepach dostępne są kalmary w kilku wersjach: świeże, mrożone oraz konserwowane w puszce. 80 procent całej masy kalmarów, nadaje się do jedzenia. Zalicza się do nich mięso z korpusu oraz odnóży, które wcześniej należy oczyścić poprzez ściągnięcie zewnętrznej błony i wyrzucenie wnętrzności.
Kalmary cieszą się ogromną popularnością w kuchni azjatyckiej i śródziemnomorskiej. Najczęściej serwuje się je grillowane, smażone na głębokim oleju albo duszone. W kuchni tajskiej kalmary najczęściej podaje się smażone na ostro i doprawione aromatycznymi przyprawami.
W kuchni hiszpańskiej pełnią wyjątkową rolę – narodowe danie tego kraju, paella, składa się przede wszystkim z owoców morza, a więc kalmarów, krewetek, małży oraz ryżu i szafranu. Również i na rosyjskich stołach królują te głowonogi, najczęściej w roli suszonej i solonej zakąski do piwa. Z kolei małe okazy kalmarów, grillowane z pieprzem i solą, to jedna z najbardziej popularnych potraw na Bałkanach.
Niestety trzeba z rozwagą spożywać kalmary. Głowonogi i inne stworzenia zaliczane do owoców morza, są łatwo podatne na zanieczyszczenia przez toksyczne metale ciężkie obecne w wodzie – mają słabą zdolność do ich metabolizowania, a to niestety sprzyja akumulacji.
Jak przyrządzić kalmary?
Świeże kalmary należy oczyścić z błon i wnętrzności, a potem przez chwilę smażyć lub gotować, aby zachowały swoją delikatność. Z kolei mrożone kalmary należy rozmrozić w chłodnej wodzie, następnie oczyścić i pokroić w krążki, potem obtoczyć je w mące z solą i pieprzem, a następnie krótko smażyć na rozgrzanym oleju. Cały sukces przyrządzania kalmarów tkwi w sposobie ich gotowania. Przede wszystkim liczy się czas przygotowywania, który musi być bardzo krótki, zaś temperatura bardzo wysoka. Dzięki temu będą chrupiące na zewnątrz, a miękkie w środku.
Kalmary smażone na tłuszczu świetnie smakują bez żadnych dodatków, ale można je serwować w obecności ulubionych sosów. Przygotowane na różne sposoby są znakomitym uzupełnieniem zup, sałatek i innych potraw. Doskonale komponują się z białym schłodzonym winem.
Smażone panierowane kalmary
Składniki:
- 500 g kalmarów: świeżych, mrożonych albo z puszki
- mąka do panierki
- olej do smażenia
- trawa cytrynowa
- chili w proszku
- sól morska
Przygotowanie:
Mrożone kalmary albo te z puszki zazwyczaj sprzedawane są oczyszczone i pokrojone w pierścienie. Jeśli zdecydujemy się użyć świeżych kalmarów, należy je wcześniej oczyścić z wnętrzności, usunąć pancerzyki i pokroić w krążki. Do mąki dodajemy sproszkowaną lub pokruszoną trawę cytrynową, chili i sól, wszystkie składniki mieszamy i obtaczamy w nich kalmarowe krążki. Na patelni rozgrzewamy olej i wrzucamy do niego panierowane pierścienie. Smażymy je z każdej strony bardzo krótko (około 1 minuty), ale w wysokiej temperaturze. Serwujemy z ulubionym dipem, sosem albo skropione sokiem z cytryny.
Kalmary z grilla
Składniki:
- 3 duże kalmary
- 2 gałązki tymianku
- 2 gałązki rozmarynu
- 0,5 łyżeczki ziaren kolendry
- 1 papryczka chili
- 2 ząbki czosnku
- 1 cytryna
- 2 łyżki oliwy z oliwek
- 1 pęczek natki pietruszki
Przygotowanie:
Kalmara kroimy wzdłuż jednego boku, rozcinając połowę jego ciała, a następnie nacinamy mięso w ukośną kratkę. Powtarzamy czynność ze wszystkimi kalmarami. Układamy je w płaskim naczyniu i marynujemy: posypujemy listkami tymianku igiełkami rozmarynu, rozgniecionymi ziarnami kolendry, pokrojoną w plastry chili i rozgniecionym czosnkiem. Skórkę z cytryny ścieramy na tarce i wyciskamy z niej sok. Skrapiamy 2 łyżkami oliwy z oliwek i całość dokładnie mieszamy. Miskę przykrywamy folią spożywczą i wstawiamy do lodówki na około pół godziny. Po upływie tego czasu oczyszczamy kalmary z nadmiaru marynaty i kładziemy na rozgrzanym grillu naciętą stroną w dół. Pieczemy przez około 1 minutę do momentu zmatowienia. Gotowe kalmary przekładamy na talerz, kroimy w paski i serwujemy posypane świeżą natką pietruszki.
Czy warto jeść kalmary?
Odpowiedź brzmi tak. Poza tym, że są zdrowe, bo dostarczają organizmowi cennych i rzadkich składników mineralnych (selen, jod), to są również niskokaloryczne i nie rujnują naszej sylwetki. Poza tym, są smakowite i posiadają ciekawą konsystencję. Dużym plusem jest fakt, że kalmary można przygotować szybko, a to stanowi świetną alternatywę dla czasochłonnych dań. To również doskonała opcja przy zdrowej i zbilansowanej diecie. Kalmary są także silnym afrodyzjakiem, zatem warto się nimi zajadać w trakcie romantycznej kolacji. Jednak są łatwo podatne na zanieczyszczenia przez toksyczne metale ciężkie obecne w wodzie, dlatego ich częste spożywanie nie jest wskazane.
- https://www.livestrong.com/article/338837-the-health-benefits-of-calamari/; 2019-08-06;
- https://www.thehealthsite.com/fitness/wonderful-health-benefits-of-squid-or-calamari-k0417-481454/; 2019-08-06;
- https://healthyeating.sfgate.com/calamari-healthy-4149.html; 2019-08-06;
- https://www.thespruceeats.com/what-is-calamari-1806999; 2019-08-06;
Super :)