Tamarillo owoc – właściwości, witaminy i wartości odżywcze tamarillo
Trudno zaklasyfikować tamarillo w jednej kategorii. Można powiedzieć, że tamarillo, to egzotyczne połączenie pomidora ze śliwką. Co prawda nie jest tak słodki i smaczny jak inne owoce egzotyczne, ale dzięki temu ma szersze zastosowanie w kuchni. Dla miłośników kuchennych eksperymentów, obcowanie z tym egzotycznym owocem będzie ciekawym doświadczeniem.
O pochodzeniu tamarillo słów kilka…
Tamarillo może być znane również pod nazwą cyfomandry grubolistnej, zgrabki burakowatej czy pomidora drzewiastego. To egzotyczne warzywo pierwotnie wywodzi się z Ameryki Południowej. Podejrzewa się, że pierwsze owoce rosły na terenach od Argentyny aż po Wenezuelę. Jednak w tamtym rejonie świata, tamarillo jest uprawiane w ogrodach raczej jako roślina ozdobna, a nie jest wykorzystywana do jedzenia. Aktualnie owoce tamarillo uprawiane są między innymi w Brazylii, Kenii, Australii oraz Nowej Zelandii, gdzie cieszy się ogromną popularnością. Jego nazwa pochodzi od nowozelandzkich handlowców, którzy chcieli odróżnić tamarillo od pomidora, który jest jego krewniakiem. W naturalnych warunkach tamarillo rośnie na drzewie. Wyróżnia się podłużnym, owalnym kształtem i gładką skórką. Swoim kształtem i wielkością jajko kurze, natomiast barwą i wyglądem – pomidora śliwkowego. Nie dość, że wygląda jak pomidor, to również w smaku czuć wiele podobieństw. Po przekrojeniu, wewnątrz miąższu można zobaczyć pestki o ciemnym, czarnym zabarwieniu rozmieszczone dokładnie tak samo, jak w pomidorze. Natomiast owocowa nuta tamarillo to aromaty przypominające mango czy passion fruit.
Tamarillo – witaminy i wartości odżywcze
Poza tym, że świetnie smakuje, tamarillo zawiera również wiele właściwości zdrowotnych. Intensywne, czerwone zabarwienie skórki oraz miąższu świadczy o obecności barwnika, beta-karotenu, który jest przeciwutleniaczem. Zawarta w tym owocu witamina A, wraz ze wspomnianym beta-karotenem, chronią naszą skórę przed atakiem wolnych rodników oraz poprawia jakość naszego wzroku. Ten egzotyczny owoc jest również znakomitym bogactwem witaminy C, która wspomaga powstawanie kolagenu napinającego skórę, wzmacniającego strukturę naczyń krwionośnych oraz wspierającego nasz układ odpornościowy w walce z licznymi patogenami. Tamarillo zawiera również witaminę E, znaną jako witamina młodości oraz silny przeciwutleniacz.
Tamarillo wykazuje wysoką zawartość cennego potasu, który poprawia pracę serca oraz układu krwionośnego – poprzez obniżenie ciśnienia krwi oraz wpływ na odpowiednie przekazywanie impulsów nerwowych. Potas stanowi jeden z ważnych elektrolitów osocza krwi, których niedobór zaburza gospodarkę wodno-elektrolitową, jednocześnie jest pierwiastkiem o zasadowym potencjale, który odpowiada za regulację pH krwi w kierunku mniej kwaśnym.
Innym cennym składnikiem zawartym w tamarillo jest również błonnik pokarmowy, który stabilizuje pracę przewodu pokarmowego, a w szczególności korzystnie oddziałuje na pracę jelita cienkiego i grubego. W tamarillo znajdują się też sole mineralne – cynk, fosfor, magnez, mangan, miedź, wapń i żelazo oraz witaminy – witaminy z grupy B.
Z czym się je tamarillo?
Najlepsza część tego owocu znajduje się w samym środku. Im bliżej skórki, tym większa cierpkość i goryczka. Sama skórka tamarillo, która najczęściej jest czerwona (choć występuje również żółta i pomarańczowa) – nie należy do najsmaczniejszych.
Tamarillo to owoc, z którym śmiało można postępować tak, jak z najzwyklejszym pomidorem. Przed spożyciem należy obrać go ze skórki: należy delikatnie naciąć i sparzyć wrzątkiem skórkę, a następnie czym prędzej umieścić pod zimną wodą. Cienka skórka w bardzo łatwy sposób powinna zejść, bez marnowania nadmiaru cennego i smacznego owocowego miąższu.
Tamarillo najlepiej smakuje na surowo i jest to najprostszy sposób na jego serwowanie. Pomidor drzewiasty może stanowić jedną z pięciu zalecanych dziennych porcji owoców i warzyw. W związku z tym, że tamarillo ma zwartą strukturę, znakomicie nadaje się do przetwarzania na wszelkie sposoby: można go smażyć, dusić i gotować. Stanowi również ciekawy dodatek do sałatek, dodający egzotyczną nutkę smakową. Jako jedna z nielicznych roślin, tamarillo może być traktowane zarówno jak owoc, jak i warzywo. Dlatego śmiało może stanowić jeden ze składników i deserów, i dań wytrawnych. To również niecodzienny dodatek do sosów – np. tych serwowanych z mięsami.
Gdzie można kupić tamarillo? Można dostać w dobrze zaopatrzonych sklepach (np. w supermarkecie) na przełomie zimy i wiosny. Jego wadą jest nieco wysoka cena, która waha się między 6 a 7 złotych za jedną sztukę owocu. Jak wybrać najlepsze tamarillo? Dojrzałe owoce swoim wyglądem przypominają pomidory i są delikatnie pomarszczone. Natomiast przejrzałe owoce są zbyt miękkie, a z kolei niedojrzałe są twarde i gorzkie w smaku. W związku z delikatną skórką tamarillo można przechowywać w lodówce od 2 dni do tygodnia, ale można go także zamrozić.
Jak prawidłowo hodować tamarillo?
Ta południowoamerykańska roślina, wbrew pozorom, jest bardzo łatwa w uprawie. Dlatego z powodzeniem możemy ją uprawiać we własnym domu. Pestki tamarillo trzeba najpierw namoczyć w wodzie (maksymalnie 4 godziny) i umieścić w ziemi na głębokości ok. 0,5 cm. Jest to drzewko wieloletnie i nie od razu widać efekty naszej uprawy – pierwsze owoce pojawiają się po ok. 2-3 lata od zasiania. Drzewko nie jest odporne na mrozy i przesuszenia, dlatego nie nadaje się do uprawy w ogródku. Wytrzymuje tylko krótkotrwałe wahania temperatury, nie toleruje przeciągów i potrzebuje stałej temperatury około 20-30 stopni przez cały rok. Można go rozmnażać zarówno przez nasiona jak i ukorzenienie gałązek. Trzeba pamiętać o regularnym nawożeniu, przede wszystkim nawozem bogatym w azot.
Tamarillo w kuchni
Dżem z tamarillo i pomarańczy
Składniki:
- 1 kg tamarillo
- 2 słodkie pomarańcze
- 1 szklanka wody
- 4,5 szklanek cukru
- 2 łyżki stołowe soku z cytryny
Przygotowanie:
Tamarillo pozbawiamy szypułek, sparzamy wrzątkiem i obieramy ze skórki. Następnie kroimy na kawałki i wrzucamy do garnka z grubym dnem. Zasypujemy 1 szklanką cukru, przykrywamy garnek ściereczką i pozostawiamy na noc. Pomarańcze porządnie szorujemy, kroimy na cienkie plasterki, przekładamy do garnka, wlewamy szklankę wody, przykrywamy pokrywką i pozostawiamy na noc. Następnego dnia do pomarańczy wlewamy sok z cytryny i gotujemy. Potem zmniejszamy ogień i powoli gotujemy przez około 25-30 minut, aż skórka pomarańczy będzie miękka. Do miękkich pomarańczy dodajemy tamarillo razem z syropem, który wytworzyły przez noc. Następnie dodajemy pozostały cukier i całość gotujemy. Od chwili zagotowania, dżem z tamarillo i pomarańczy należy gotować jeszcze przez kolejne 10-15 minut. Powstały dżem przekładamy do wyparzonych słoików, szczelnie zamykamy, odwracamy do góry dnem i pozostawiamy do ostygnięcia. Słoiki opisujemy, ale trzeba pamiętać o dacie ich zawekowania.
Ostry sos z tamarillo
Składniki:
- 1 tamarillo
- 3 małe ostre suszone papryczki (pieprz cayenne)
- łyżka drobno pokrojonej cebulki
- 3-4 łyżki wody
- kilka listków kolendry
Przygotowanie:
Całe tamarillo wrzucamy do wrzącej wody i gotujemy przez 5 minut. Następnie ściągamy skórkę, odkrajemy ogonek i kroimy na małe kawałki. Za pomocą blendera miksujemy owoc z papryczkami. Następnie dodajemy 3-4 łyżki wody i kilka listków kolendry. Całość gotujemy na małym ogniu przez około 5 minut. Dodajemy posiekaną cebulkę i odstawiamy na co najmniej 2 godziny. Powstały sos ma uniwersalne zastosowanie, ale najlepiej sprawdza się w połączeniu z mięsem.
Cytrusowy syrop na przeziębienie z tamarillo
Składniki:
- 1 duża cytryna
- sok i otarta skórka z 3 cytryn
- 3 sztuki pomarańczy
- 1 grejpfrut
- 4 sztuki tamarillo
- 1 szklanka cukru brązowego
- 1 szklanka miodu lipowego
Przygotowanie:
Cytryny, pomarańcze i grejpfrut dokładnie myjemy, usuwamy skórkę i wrzucamy ją do miseczki. Dokładnie wyciskamy sok z cytrusów, zaś skórkę zalewamy wrzątkiem. Sok przelewamy do garnka, dodajemy szklankę cukru, wydrążone nasionka tamarillo i odsączone skórki. Całość gotujemy na wolnym ogniu przez ok. 15 minut, uważając by syrop nie wykipiał. Potem powstały eliksir przecedzamy przez sitko i odstawiamy do przestygnięcia. Gdy roztwór będzie chłodny, dodajemy do niego miód i dokładnie mieszamy. Następnie przelewamy miksturę do wyparzonych szklanych buteleczek lub słoiczków.
Czy warto jeść tamarillo?
Jeśli lubicie pomidory i śliwki, to tamarillo będzie idealnym połączeniem tych dwóch owoców. Chociaż ten egzotyczny owoc do najtańszych nie należy, od czasu do czasu warto zrobić sobie przyjemność i przygotować sałatkę czy deser z tamarillo w roli głównej. Poza tym, że smakuje wyśmienicie, jest znakomitym źródłem potasu, który jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Jednym zdaniem: tamarillo jest połączeniem przyjemnego z pożytecznym. Dla miłośników kuchennych eksperymentów, obcowanie z tym egzotycznym owocem będzie ciekawym doświadczeniem.
- https://draxe.com/tamarillo/; 2019-05-22;
- https://iberolatino.blogspot.com/2014/01/ostry-sos-z-tamarillo.html; 2019-05-22;
- Madrimasd; "A promising fruit: The tree tomato"; https://phys.org/news/2013-02-fruit-tree-tomato.html; 2019-05-22;
- Ya Li i in.; "Bioactivities and Health Benefits of Wild Fruits"; https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5000656/; 2019-05-22;
- The New Times Reporter; "The fascinating health benefits of tree tomatoes"; https://www.newtimes.co.rw/section/read/211977; 2019-05-22;
- Priya Nair; "Health benefits of tamarillo"; https://www.valuefood.info/1892/health-benefits-of-tamarillo/; 2019-05-22;
