Banan owoc – właściwości, witaminy i wartości odżywcze banana
Bananowiec jest jedną z najbardziej cenionych roślin w klimacie tropikalnym. Z drzewa bananowego buduje się domy i łodzie, z liści wyplata się kosze, jak również serwuje się na nich jedzenie, a owoce służą za pokarm, w zależności od odmiany – dla ludzi i zwierząt. Banan jest prawdziwą skarbnicą potasu i skrobi, dzięki której szybko czujemy się syci. Wysoko energetyczny banan może być świetną przekąską na drugie śniadanie lub podczas dużego wysiłku fizycznego. Niektórzy naukowcy twierdzą, że banan był pierwszym owocem na świecie!
- Ewa skusiła Adama bananem?
- Banan z Malajów i Indii
- Banany czerwone, zielone i żółte
- Bananowy zastrzyk energii
- Banany mogą wspierać zdrowie układu pokarmowego
- Banan to skarbnica potasu
- Banan na zdrowe serce
- Banan w walce z astmą
- Banan jako sposób na relaks
- Jak podawać banana?
- Placuszki z bananem
- Banan zawsze pod ręką!
Ewa skusiła Adama bananem?
Dan Koeppel, autor „The Fate of the Fruit That Changed the World” twierdzi, że to właśnie banan, a nie jabłko, był „zakazanym owocem” w biblijnym Raju! Ciekawa teoria, biorąc pod uwagę klimat, w którym rosną bananowce – do raju niedaleko! Tropikalne powietrze, lazurowe morza, nieustające słońce i drzewa bananowe. Coś w tym może być…
Banan z Malajów i Indii
Banany wywodzą się z rejonu Azji Południowo-Wschodniej (obecnie Indie, Malezja, Indonezja). Najstarsze ślady upraw bananowych znaleziono na terenach Papui-Nowej Gwinei i mogą one sięgać aż do 8 000 lat przed naszą erą! Bez wątpienia, to jeden z najstarszych uprawianych owoców na świecie. W tym regionie znajduje się też najwięcej różnorodnych odmian banana. Wkrótce uprawy banana rozprzestrzeniły się na tereny sąsiednich wysp, w tym, na Filipiny. Stamtąd rozpoczęła się długa wędrówka poprzez Azję aż do Afryki, a nawet na Madagaskar. Tam rośliny te uprawiane były najprawdopodobniej od pierwszego tysiąclecia przed naszą erą. W XVI wieku banany zostały sprowadzone do Ameryki przez portugalskich żeglarzy, i do dziś właśnie tam znajdują się jedne z większych bananowych plantacji. Obecnie, szacuje się, że banan jest popularniejszym owocem niż jabłko! Największe uprawy znajdują się w Indiach, Chinach, Ugandzie i na Filipinach.
Banany czerwone, zielone i żółte
Nie wszystkie banany można jeść na surowo! Rozróżnia się dwa podstawowe typy bananów: deserowe i skrobiowe. Te pierwsze są świetną przekąską, są bardziej słodkie i soczyste. Banany skrobiowe są często koloru zielonego, zawierają mniej cukru i należy je gotować przed zjedzeniem. Służą też jako pokarm dla zwierząt w krajach tropikalnych.
Istnieją też specjalne gatunki, z których produkuje się włókna wykorzystywane do wytwarzania papieru i lin. Choć na sklepowych półkach spotykamy tylko duże, żółte banany, to w rzeczywistości owoce te mogą przybierać różne kształty, wielkości i barwy. Ogółem, wyróżnia się ponad 800 odmian bananów. Z czego znaczną część stanowią banany, które należy poddać obróbce przed spożyciem (ang. plantains) tj. ugotować, usmażyć, grillować lub upiec. Istnieje mnóstwo sposobów na banany!

Bananowy zastrzyk energii
Banany zawierają bardzo dużo cukru i mają wysoki indeks glikemiczny (IG wynosi 60). Z tego powodu odradza się je osobom chorującym na cukrzycę. Dla zdrowych osób są doskonałą przekąską na drugie śniadanie, szczególnie gdy wymaga się od nas jasnego myślenia. Potas i magnez zawarty w bananie do doskonały pokarm dla naszego mózgu. Banan zawiera ponadto białko, węglowodany, błonnik, cukry, witaminy – witamina A, witaminy z grupy B (witamina B1, B2, B3, B6 i B9), witamina C, E i K oraz niezbędne sole mineralne – cynk, fosfor, sód, wapń i żelazo.
Owoc warto zabrać ze sobą na całodniową górską wyprawę lub na basen, nie dość że dostarczy nam solidną dawkę energii, to odżywi nasz organizm i uzupełni mineralne niedobory. Zjedzenie banana gwarantuje szybki wzrost poziomu cukru we krwi, a tym samym zaspokojenie apetytu na słodkie produkty.
Banany są czasami określane jako idealna żywność dla sportowców. Wynika to w dużej mierze z zawartości łatwo przyswajalnych węglowodanów, a także potasu i magnezu, które działają jak elektrolity. Dlatego zjedzenie banana po intensywnym wysiłku, może zmniejszyć skurcze i bolesność mięśni związane z treningiem. Jednak brakuje szczegółowych badań dotyczących wpływu bananów na wydajność ćwiczeń, skurcze mięśni i regenerację po wysiłku. Niemniej jednak banany zapewniają doskonałe odżywianie zarówno przed, w trakcie, jak i po treningu.
Jeden, średniej wielkości banan (126 g) zawiera: |
---|
*ZDS – zalecane dzienne spożycie |
Banany mogą wspierać zdrowie układu pokarmowego
Jeden średniej wielkości banan dostarcza około 3 gramów błonnika. Odporna skrobia, rodzaj błonnika występującego w niedojrzałych bananach, jest prebiotykiem. Prebiotyki nie ulegają tak łatwo trawieniu i trafiają do jelita grubego, gdzie stają się pożywieniem dla pożytecznych bakterii w jelitach. Co więcej, pektyna – błonnik znajdujący się zarówno w dojrzałych, jak i niedojrzałych bananach – może pomóc zapobiegać zaparciom. Niektóre badania z probówkami sugerują nawet, że pektyna może pomóc w ochronie przed rakiem okrężnicy, chociaż nadal potrzeba więcej analiz, by potwierdzić tą tezę.
Banan to skarbnica potasu
Banany są jednym z produktów o największej zawartości potasu (358 mg w 100 g). Polecane są dla osób mających problemy z ciśnieniem tętniczym, gdyż świetnie regulują jego poziom. Potas wpływa również na inne części naszego ciała, w tym na serce i mózg. Poprawia pracę tych narządów, wzmacnia je i reguluje ich działanie. Wpływa pozytywnie również na kondycję kości.
Banan na zdrowe serce
Błonnik, cukry, węglowodany, witamina C i witamina B6 oraz potas i magnez są wspaniałym podarunkiem dla naszego serca. Regularnie spożywane owoce sprawiają, że spada stężenie sodu, a wzrasta ilość potasu w naszym organizmie. Jak dowiedziono, jest to najlepszy sposób, by zadbać o układ krążenia i serce. Wysokie spożycie potasu to także zmniejszenie ryzyka udaru, zawału serca, ochrona przed utratą masy mięśniowej, jak również wystąpienia kamieni nerkowych.
Banan w walce z astmą
Naukowcy z The Imperial College of London odkryli, że zjedzenie już jednego banana w ciągu dnia przez dziecko, zmniejsza aż o 34 proc. prawdopodobieństwo rozwinięcia się astmy.
Banan jako sposób na relaks
Banan polecany jest dla osób zmagających się z depresją, lękami i żyjących w dużym stresie. To wszystko za sprawą cennego aminokwasu, tryptofanu. Zawarty w bananach tryptofan jest naturalną ochroną przeciwko takim stanom. Bierze on udział między innymi w wytwarzaniu serotoniny, czyli hormonu szczęścia.

Jak podawać banana?
Banana podawać można na nieskończenie wiele sposobów, w zależności od odmiany i regionu świata służy on w różnych formach jako deser, przekąska, a nawet pełnowartościowe danie. W niektórych krajach banan uznawany jest za warzywo! Spożywać go można na surowo, grillowanego, pieczonego i smażonego. Banany można też kandyzować i suszyć. Jest doskonałym składnikiem zdrowotnych, odżywczych koktajli, uwielbianych przez trenerów i osób dbających o linię. Tradycyjne koktajle bananowe zdobyły niemałą popularność, gdyż banan świetnie łączy się z innymi owocami i warzywami, jak również z produktami mlecznymi – jogurtem czy kefirem. Banany często występują w połączeniu z czekoladą lub mleczkiem kokosowym w rozmaitych deserach i ciastach. W sezonie grillowym warto spróbować banana z grilla, wystarczy położyć owoc na kilka minut na ruszt i gotowe. Poniżej proponujemy deser na każdą porę roku, placuszki z bananem.
Placuszki z bananem
Składniki:
- 1 i 1/3 szklanki mąki pszennej
- 1 łyżeczka proszku do pieczenia
- 2 łyżki cukru trzcinowego
- 2 jajka
- około 1/4 szklanki mleka
- 2 łyżki oleju
- 2 dojrzałe banany
- 250 g serka ricotta w kubeczku
- szczypta soli
- cynamon
Przygotowanie:
W misce wymieszać mąkę z proszkiem do pieczenia i cukrem. Dodać szczyptę soli i cynamon. W drugiej misce wymieszać serek ricotta z jajkami, olejem i mlekiem. Połączyć składniki z dwóch misek w gęstą jednolitą masę. Banany pokroić w plasterki. Rozgrzać patelnię, najlepiej naleśnikową, nakładać po jednej pełnej łyżce ciasta na jednego placka, wyrównać powierzchnię i smażyć na średnim oleju do czasu aż urosną. W połowie smażenia w środek włożyć po 2-3 plasterki banana. Piec z obu stron. Deser podawać można z lodami lub syropem karmelowym.
Smacznego!
Banan zawsze pod ręką!
Banany to popularne owoce o wielu potencjalnych korzyściach zdrowotnych. Dzięki zawartości błonnika i przeciwutleniaczy mogą poprawić trawienie i zdrowie serca. Zarówno dojrzałe, żółte banany, jak i niedojrzałe, zielone mogą zaspokoić apetyt na słodycze i pomóc zachować zdrowie.
- Peggy Trowbridge Filippone; "The History of Bananas"; https://www.thespruceeats.com/history-of-bananas-as-food-1807565; 2019-05-08;
- N.M. Nayar, University of Kerala; "The Bananas: Botany, Origin, Dispersal"; https://www.researchgate.net/publication/230013045_The_Bananas_Botany_Origin_Dispersal; 2019-05-08;
- Harvard School of Public Health; "Bananas"; https://www.hsph.harvard.edu/nutritionsource/food-features/bananas/; 2019-05-08;
- National Geographic; "The Surprising Science Behind the World's Most Popular Fruit"; https://www.nationalgeographic.com/environment/urban-expeditions/food/food-journeys-graphic/; 2019-05-08;
- J. S. Heslop-Harrison, Trude Schwarzacher; "Domestication, Genomics and the Future for Banana"; https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2759213/; 2019-05-08;






