Gujawa owoc – właściwości, witaminy i wartości odżywcze gujawy
Gujawa – co o niej tak naprawdę wiemy? Gujawa nie jest popularnym owocem w Polsce, dosłownie czuć od niej powiew egzotyki. Niewielu o niej słyszało, a ci, którzy znają jej nazwę podchodzą do niej z lekko dozą niepewności. Bardzo niesłusznie, ponieważ gujawa nie tylko smakuje wyśmienicie, ale przede wszystkim jest prawdziwą bombą witaminową!
Egzotyczna tajemnica gujawy
Pochodzenie gujawy jest bardzo egzotyczne. Ojczyzną tego niezwykłego owocu są Wyspy Karaibskie, Ameryka Środkowa oraz północna część Ameryki Południowej. Właśnie w tamtym regionie świata znajduje się najwięcej upraw. Jednak gujawa znana jest także w Izraelu, Afryce Południowej, Tajlandii, Indiach i w Pakistanie. Gujawa jest także popularnym owocem w krajach azjatyckich, ale powoli staje się również łatwo dostępnym na Zachodzie.
Gujawa ma także inne nazwy: gruszla, guawa, gojawa i psydia. Owoc ten, swoim wyglądem przypomina dobrze nam znaną gruszkę. Istnieje ponad 100 odmian gujawy, które różnią się między sobą zarówno kolorem, jak i kształtem, dlatego nie jest łatwo wymienić jej charakterystyczne cechy. Najbardziej popularna gujawa jest okrągła jak piłka, z białym lub bordowym miąższem z jadalnymi nasionami. Natomiast skórka ma kolor zielony, żółty lub czerwony i posiada charakterystyczny zapach, który porównywany jest do zapachu skórki cytryny. Smak skórki zazwyczaj jest gorzki, chociaż zależnie od odmiany może być słodki. Liście gujawy są twarde, ciemne, o owalnym kształcie. Ich długość może mieć od 5 do 15 cm. Kwiaty tego owocu są białe, liczą 5 płatków i pręciki.
Owoce gujawy rosną na wiecznie zielonych krzewach, które mogą osiągnąć wysokość od 6 do 10 metrów. W swoim środowisku naturalnym gujawa daje owoce po 2 latach, ale dopiero po 5 latach produkuje największe zbiory. Co ciekawe, po 15 latach drzewo gujawy staje się mało produktywne i przestaje owocować, chociaż może żyć nawet do 40 lat!
Gujawa to bomba witaminowa zamknięta w jednym owocu
Owoc o egzotycznym pochodzeniu posiada wiele właściwości prozdrowotnych. Gujawie przypisuje się działanie m. in. bakteriobójcze oraz odchudzające. Zawiera wysokie ilości błonnika, więc wspomaga prawidłową pracę jelit oraz przyśpiesza przemianę materii i obniża łaknienie.
W związku z występowaniem wielu bardzo ważnych witamin i minerałów, owoc gujawy powinno się spożywać jak najczęściej. Poza wyśmienitym smakiem, pomoże nam utrzymać odpowiednią kondycję ciała oraz zachować zdrowie. A jaki jest jego sekret?
Gujawa – witaminy i wartości odżywcze
Gujawa zawiera witaminę C – 100 gramów gujawy to aż 228 mg witaminy C, czyli aż czterokrotnie więcej niż występuje w pomarańczy! Posiada także wysoką zawartość witaminy A – dziesięciokrotnie więcej niż występuje w cytrynie. Owoc z obszaru Karaibów zawiera również witaminy: witaminy z grupy B (witamina B1, B2, B6, B9), witamina E, K i PP oraz sole mineralne: fosfor, magnez, mangan, potas, sód i żelazo.
Osoby, które zmagają się z cukrzycą mogą włączyć ten owoc do swojej codziennej diety, ponieważ gujawa zmniejsza wchłanianie cukru we krwi. Zawiera również przeciwutleniacz – kwarcytynę, który pomaga w profilaktyce leczenia chorób wzroku, w szczególności zaćmy.
Dzięki wysokiej zawartości witaminy C, ma ona ogromny wpływ na nasz układ odpornościowy. Nie tylko go wzmacnia, ale przede wszystkim chroni przed wieloma chorobami i infekcjami. Poza działaniem przeciwzapalnym, gujawa posiada zdolność hamowania cząsteczek zapalnych (prostaglandyny), które powodują zaburzenia wewnątrzkomórkowe. Dlatego zaleca się codzienne spożywanie gujawy (zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym), by uchronić się przed przeziębieniem i innymi infekcjami.
Owoce gujawy zawierają też substancje, które chronią organizm przed czynnikami rakotwórczymi. Chodzi o silne przeciwutleniacze: likopen kwercetynę, witaminę C i inne polifenole, które zapobiegają powstawaniu wolnych rodników. Ekstrakty z tego owocu wykorzystuje się w profilaktyce raka piersi, prostaty, płuc i jelita grubego.
Gujawa zawiera duże pokłady witaminy B3 i B6, które poprawiają przepływ krwi oraz „uspokajają” nasze komórki nerwowe. Obecność przeciwutleniaczy powoduje, że, owoc ten pomaga odżywić mózg i pozytywnie wpływa na naszą psychikę. Dodatkowo witaminy z grupy B poprawiają krążenie krwi w mózgu. Potas zapewnia, że zostaje utrzymana przewodność elektryczna w mózgu. Oznacza to tyle, że wspomaga proces myślenia, jak również zdolność zapamiętywania. Magnez pomaga zrelaksować się zarówno umysłowi, jak i mięśniom. Dlatego też jeśli odczuwamy ciągły stres i zmęczenie, warto włączyć do swojej codziennej diety te egzotyczne owoce.
Gujawa na poprawę wzroku
Niedobór witaminy A jest przyczyną tzw. kurzej ślepoty oraz problemów z widzeniem. Owoce gujawy bogate są właśnie w tę witaminę, a ich regularne spożywanie wpływa na poprawę wzroku, a także spowalnia rozwój zaćmy i zwyrodnienia plamki żółtej.
Minerały znajdujące się w gujawie pomagają zachować równowagę pomiędzy zawartością potasu i sodu, a dzięki czemu regulują ciśnienie tętnicze. Do ważna informacja dla osób zmagających się z nadciśnieniem. Ponadto obniżają poziom trójglicerydów i złego cholesterolu, co ma bezpośredni wpływ na zmniejszenie ryzyka wystąpienia chorób serca. Zawarty w miąższu likopen zmniejsza ryzyko wystąpienia w przyszłości chorób sercowo-naczyniowych.
Owoce gujawy są doskonałym źródłem kwasu foliowego. Właśnie dlatego zaleca się ich jedzenie kobietom w ciąży. Kwas foliowy wpływa na rozwój układu nerwowego u płodu oraz chroni dziecko przed wystąpieniem wad rozwojowych.
Wolne rodniki to zmora pięknej i młodej skóry – przez nie pojawiają się zmarszczki, kurze łapki, a skóra z czasem traci swoją jędrność. Owoce gujawy są źródłem antyoksydantów, takich jak witamina A, witamina C czy beta-karoten, które chronią skórę przed atakiem wolnych rodników. Jeśli chcemy się ustrzec się przed zbyt wczesnym starzeniem oraz na bardzo długi czas chcemy cieszyć się gładką i nieskazitelną cerą, powinniśmy jeść te owoce jak najczęściej.
Jak wybrać najlepszą gujawę?
Owoc gujawy nie jest łatwo dostępny, ale jeśli uda nam się spotkać gujawę w sklepie spożywczym, przy wyborze najlepszego owocu należy kierować się przede wszystkim jego wyglądem i zapachem. Dojrzałe i soczyste owoce mają intensywny zapach, zaś ich skórka daje się lekko wcisnąć. Przejrzałe owoce są nieprzyjemnie miękkie i za bardzo soczyste, z kolei niedojrzałe – twarde i nie wydzielają zapachu. Warto też zwrócić uwagę, by na skórce nie było żadnych plam i innych uszkodzeń.
Instrukcja obsługi gujawy
Gujawa charakteryzuje się specyficznym, słodkawo-kwaskowatym smakiem, który trudno jest jednoznacznie zdefiniować: coś między gruszką, figą a pigwą. Jada się zarówno sam owoc, jak i jego pestki. Nie powinno się za to smakować jego skórki. Dlatego najlepiej gujawę przekroić na ćwiartki i nożem ze środka wykroić miąższ. Można ją jeść na surowo i takie wydanie jest najlepsze, najsmaczniejsze i najzdrowsze. Owoc ten może byś stosowany jako dodatek do sałatek, soków, drinków, deserów, a także jako składnik kompotu.
Gujawa w kuchni
Tarta z gujawą i mango
Składniki;
- 275 g ciasta francuskiego
- 400 g jogurtu greckiego
- 2 jajka
- 300 g puree z gujawy
- 250 g serka mascarpone
- skórka starta z jednej limonki
- 2 łyżeczki pasty sezamowej
- 1 średniej wielkości mango
Przygotowanie:
Gotowym ciastem francuskim wylepiamy formę na tartę. W temperaturze 220 stopni podpiekamy ciasto przez 20 minut. W międzyczasie dokładnie mieszamy jajka, jogurt (300 g) i puree. Jednolitą masę przekładamy na podpieczony spód. Ponownie wkładamy do piekarnika na kolejne 20 minut, ale z temperaturą zmniejszoną do 180 stopni. Po tym czasie wyjąć ciasto i czekać aż ostygnie. Serek mascarpone łączymy z pozostała częścią jogurtu greckiego, dodajemy skórkę startą z limonki oraz pastę sezamową. Dokładnie mieszamy wszystkie składniki. Następnie rozsmarowujemy na upieczonej tarcie. Wstawiamy do lodówki na kilka godzin, a najlepiej na cała noc. Przed podaniem, na wierzchu układamy pokrojone w plasterki mango.
Smothie z gujawy
Składniki:
- 2 dojrzałe owoce gujawy
- 1 dojrzały banan
- garść truskawek
- ¼ szklanki wody mineralnej
Przygotowanie:
Wszystkie składniki wrzucamy do wysokiego naczynia i całość miksujemy blenderem do uzyskania jednolitej masy.
Czy warto jeść gujawę?
Gujawa ciągle jest dla nas egzotyczna i wiele osób podchodzi do niej z niepewnością, ale nie ma się czego bać. Gujawa nie jest powszechnie dostępna na naszych bazarach, ale jeśli ją gdzieś spotkamy, zdecydowanie warto ją kupić i wypróbować, szczególnie dla jej smaku oraz właściwości. Z całą pewnością będzie to miła odmiana od naszych rodzimych owoców, no i przy okazji dostarczymy naszemu organizmowi wielu cennych witamin i minerałów. Wyżej wymienione argumenty spożywania owocu z Karaibów, powinny przekonać nawet największego malkontenta.
- Encyclopaedia Britannica; "Guava"; https://www.britannica.com/plant/guava; 2019-05-20;
- City of Darwin; "Guava"; https://www.darwin.nt.gov.au/sites/default/files/publications/attachments/guava_0.pdf; 2019-05-20;
- Lana Burgess; "What are the health benefits of guava"; https://www.medicalnewstoday.com/articles/324758.php; 2019-05-20;
- Md. Khokon Miah Akanda i in.,; "A short review on a Nutritional Fruit : Guava"; https://www.researchgate.net/publication/330702066_A_short_review_on_a_Nutritional_Fruit_Guava; 2019-05-20;
- Antonio Jiménez-Escrig i in.; "Guava Fruit (Psidium guajava L.) as a New Source of Antioxidant Dietary Fiber"; https://pubs.acs.org/doi/abs/10.1021/jf010147p; 2019-05-20;
- "Guava (Psidium guajava L.) S.P. Singh"; Postharvest Biology and Technology of Tropical and Subtropical Fruits: Cocona to Mango, 2011; 2019-05-20;
Dla mnie smakuje jak gruszka z brzoskwinią i bazylią, tropikalny “perfumowany” zapach.