Seler warzywo - właściwości, witaminy i wartości odżywcze selera

Seler, oprócz tego, stanowi ważny składnik wywarów warzywnych, jest przebojem w dietetyce. Uwielbiają go Japończycy, ceniąc za odtruwające i odchudzające właściwości. Powoli seler zaczyna być doceniany również w Polsce, gdzie spożywamy go najczęściej w postaci surówki z dodatkiem np. rodzynków. Co takiego kryje w sobie to warzywo o specyficznym smaku i zapachu, że figuruje na liście „superżywności”?

1. Domowa hodowla selera
2. Pieniądze z wizerunkiem selera
3. Seler lepszy niż cytrusy
4. Jedz seler – bądź fit!
5. Dieta dla „ciśnieniowców”
6. Seler - moc cennych przeciwutleniaczy
7. Seler - lekarstwo na raka?
8. Seler - naturalna ochrona przed anemią i depresją
9. Seler - zdrowy mix dla naszych kości
10. Seler na talerzu

Seler zwyczajny (Apium graveolens) należy do rodziny selerowatych. Jego jadalną częścią jest porowata bulwa i ogonki liściowe. Obecne odmiany tego warzywa pochodzą od dziko rosnącego selera błotnego. Wyróżniamy trzy jego formy uprawne: seler korzeniowy, seler naciowy i seler listkowy. Najbardziej popularna jest forma korzeniowa hodowana ze względu na mięsisty korzeń spichrzowy. Używa się jej najczęściej jako składnik „włoszczyzny” – do przyprawiania zup. Jednakże bulwę można wykorzystać też w inny sposób, np. wyciskając z niej sok albo przyrządzając na jej bazie wywar, tak, aby wykorzystać 100% prozdrowotnych właściwości tego warzywa. W formie dzikiej roślinę spotkamy w Europie, Azji, na Kaukazie i w Afryce. W Polsce seler zwyczajny dziko występuje tylko na wyspie Uznam.

Domowa hodowla selera

Jeśli chcemy wzbogacić nasz ogródek uprawą selera zwyczajnego, powinniśmy zaopatrzyć się w jedną z jego polecanych odmian: seler Jabłkowy, Odrzański, Gol, Zefir albo Tango. Warzywo uprawia się wyłącznie z rozsady. Jako że jest to roślina naturalnie występująca w klimacie umiarkowanym, najlepiej będzie rozwijała się w temperaturze ok. 18 stopni. Po posadzeniu rozsady powinniśmy ochronić sadzonki przed chłodem, ponieważ niska temperatura powoduje tworzenie się pędów kwiatostanowych. Najlepiej przeznaczyć pod uprawę podłoże żyzne, próchnicze i wilgotne o odczynie pH od 6,5 do 7,5. Aby zebrać dobry plon, musimy pamiętać o regularnym podlewaniu, odchwaszczaniu i spulchnianiu gleby.

Pieniądze z wizerunkiem selera

  
Dzika odmiana selera była ceniona już przez mieszkańców starożytnego Egiptu, a także Greków i Rzymian. Warzywo to cieszyło się tak dużą estymą, że wizerunek jego naci był wybijany na ówczesnych monetach! Mimo że początkowo zwracano uwagę przede wszystkim na jego dekoracyjny potencjał, z czasem poznano jego prozdrowotne moce. Sam Hipokrates doceniał uspokajające właściwości selera, zaś inni widzieli w tej roślinie afrodyzjak. W okresie średniowiecza Włosi, na potrzeby kulinarne, zaczęli uprawiać nowe odmiany tego warzywa. Uznawano je wówczas za znak luksusu i tylko niewielu ludzi miało do nich dostęp. Prawdziwa moda na spożywanie selera korzeniowego, a co za tym idzie, jego rozpowszechnienie, zaczęła się u schyłku XVIII stulecia.

Seler lepszy niż cytrusy

Seler cieszy się największym uznaniem w Stanach Zjednoczonych i Japonii, gdzie stanowi podstawę wielu diet. Jako że zawiera ponad 80 składników odżywczych, które odpowiadają m.in. za zwiększenie odporności organizmu, działają przeciwbólowo i przeciwzapalnie, niektórzy określają go mianem „superżywności”.

Każda z jego odmian zawiera tłuszcz, białko, węglowodany, błonnik oraz witaminy - witamina A, witaminy z grupy B (witamina B1, B2, B3, B6 i B9), witamina C, E i K. Warto wspomnieć, że roślina ma w sobie więcej kwasu askorbinowego niż cytrusy! Stanowi również bogactwo fosforu (zawiera go najwięcej ze wszystkich warzyw korzeniowych), a także można w nim znaleźć minerały - cynk, fosfor, jod, magnez, mangan, miedź, potas, sód, wapń i żelazo. Roślina ta dostarcza nam takich antyutleniaczy, jak flawonoidy i furanokumaryny. Jednakże, pomimo tych wszystkich fantastycznych właściwości selera zwyczajnego, powinniśmy pamiętać, że może on wywoływać reakcje alergiczne, dlatego osoby uczulone nie powinny umieszczać go w swojej diecie. Warzywo to jest niskokaloryczne – 10 dag bulwy to jedynie 7 kcal – z powodzeniem uzupełni więc każdą odchudzającą kurację.

Jedz seler – bądź fit!

Seler zdecydowanie jest warzywem „fit”. Dzięki zawartości błonnika i olejków eterycznych przyspiesza trawienie, likwiduje zaparcia i może być wykorzystywany w dietach redukcyjnych. Dodatkowo, warzywo to intensyfikuje produkcję żółci, zapobiegając tym samym powstawaniu kamieni żółciowych. Sałatka na bazie selerowego korzenia to świetny sposób, by zrzucić parę zbędnych kilogramów!

Dieta dla „ciśnieniowców”

Obfitująca w seler dieta doskonale sprawdzi się u osób cierpiących na nadciśnienie tętnicze. Warzywo to nie tylko wspiera pracę serca, lecz także obniża poziom „złego” cholesterolu, niwelując ryzyko wystąpienia zawału lub udaru mózgu.

Seler - moc cennych przeciwutleniaczy

Zawarte w selerze zwyczajnym przeciwutleniacze znacznie zmniejszają prawdopodobieństwo wystąpienia choroby nowotworowej, wymiatają wolne rodniki, a także zapobiegają mutacjom komórek. Co więcej, moczopędne działanie tego warzywa pomaga oczyścić organizm z toksyn. Pobudzenie przemiany materii i usunięcie ubocznych produktów tego procesu (np. kwasu moczowego, który w postaci kryształków odkłada się w stawach) chroni nas przed skazą moczanową i związaną z nią bólem.

Seler - lekarstwo na raka?

Wstępne badania naukowe wykazały, że ekstrakt z selera korzeniowego zawiera poliacetylen – związek, które niszczy komórki nowotworowe in vitro. Jeśli wyniki eksperymentu zostaną potwierdzone, warzywo to może okazać się pomocne w procesie poszukiwań leku na raka!

Seler - naturalna ochrona przed anemią i depresją

Seler pomaga w utrzymaniu prawidłowej morfologii, wspierając wytwarzanie krwinek, ograniczając krwawienia i pomagając w utrzymaniu optymalnej objętości krwi. Dodatkowo, roślina zapobiega anemii, dzięki regulacji poziomu hemoglobiny i chroni nasz układ nerwowy przed depresją oraz stanami niepokoju.

Seler - zdrowy mix dla naszych kości

Zawarty w selerze wapń, witamina K oraz fosfor to składniki, które skutecznie wspierają zdrowie naszych kości. Ich unikalne połączenie sprawia, że kości są mniej podatne na pęknięcia, a w ryzyko wystąpienia osteoporozy w przyszłości znacznie maleje.

Seler na talerzu

Seler korzeniowy jest najczęściej wykorzystywany w naszej kuchni jako baza do sałatek z dodatkiem świeżych owoców. Doskonale sprawdza się również w aromatycznych kremowych zupach tudzież zapiekankach. Można dodawać go też do koktajli warzywnych. Intensywnie pachnące olejki eteryczne wydzielające się z selera nadadzą każdemu daniu nutki orzeźwiającej świeżości.

Potrawą, która pozwoli nam w szybki i smaczny sposób przygotować do spożycia selerową bulwę są… frytki!

Składniki (porcja dla 2 osób):

• 2 duże bulwy selera korzeniowego
• oliwa z oliwek
• ulubione przyprawy
• sól himalajska

Przygotowanie:
Bulwy selera myjemy i obieramy, a następnie kroimy w plastry i symetryczne słupki. Następnie kawałki selera rozkładamy w piekarniku - na blaszce wyłożonej papierem do pieczenia - i skrapiamy je oliwą oraz posypujemy mieszanką ulubionych przypraw. Pieczemy przez ok. 30 minut w temperaturze 180 st. Co jakiś czas mieszamy frytki tak, aby upiekły się równomiernie. Kiedy już osiągną złoty kolor, wyjmujemy je z piekarnika i przyprawiamy odrobiną soli himalajskiej.
Smacznego!

Bibliografia

1. “http://www.healthbenefitstimes.com”; data dostępu: 2015-12-17
2. Missouri Botanical Garden; “Apium graveolens var. rapaceum”; data dostępu: 2019-05-31
3. PlantUse; “Apium graveolens”; data dostępu: 2019-05-31
4. Nutrition and You; “Celeriac (root celery) nutrition facts”; data dostępu: 2019-05-31
5. Abdulrahman Khazim Al-Asmari i in.; “An updated phytopharmacological review on medicinal plant of arab region: Apium graveolens Linn”; data dostępu: 2019-05-31