Pasożyty – przyczyny i naturalne metody leczenia. Jak pozbyć się pasożytów?

Odrobaczanie to temat, który cieszy się dużą popularnością w internecie. Wiele osób szuka informacji, jak pozbyć się pasożytów – najlepiej szybko i za pomocą domowych sposobów. Ale skąd wiadomo, czy odrobaczanie jest potrzebne i czy na pewno można je przeprowadzać na własną rękę?

Pasożyty ludzkie – drogi zakażenia

Wbrew stereotypom, pasożyty ludzkie nie są problemem typowym wyłącznie dla krajów Trzeciego Świata. Lamblie, tasiemce, owsiki, glista ludzka, wszy, czy włośnica występują u ludzi na całym świecie. Choć zakażeniu niewątpliwie sprzyja brak higieny, może dotknąć każdego – niezależnie od jego standardu życia. Bez wątpienia najbardziej zagrożone są dzieci, które często bawią się w piaskownicach i chętnie nawiązują kontakty z przypadkowymi zwierzętami domowymi – najczęściej psami i kotami. Jednak zarazić mogą się też dorośli, często przez zwykłą nieuwagę lub niefrasobliwość.

Do zakażenia pasożytami może prowadzić m.in:

• jedzenie niemytych warzyw i owoców,
• spożywanie surowego mięsa,
• picie wody niewiadomego pochodzenia,
• niemycie rąk przed posiłkiem i/lub po skorzystaniu z toalety.

Większość pasożytów wnika do organizmu drogą pokarmową. Zarażona osoba może przez długi czas nie być świadoma tego faktu – zwykle dopiero wystąpienie objawów wzbudza niepokój i mobilizuje do wykonania badań.

Objawy zarażenia pasożytami

Zakażenie pasożytami często daje o sobie znać z opóźnieniem, a nawet wtedy objawy mogą być mało charakterystyczne. Często są łączone z innymi chorobami i dopiero ich wykluczenie skłania do diagnostyki pod kątem pasożytów. Choć konkretne symptomy są uzależnione od rodzaju pasożytów bytujących w organizmie, czujność powinny wzbudzić takie dolegliwości, jak:

• powtarzające się bóle brzucha,
• ciągłe zmęczenie i brak energii,
• brak apetytu,
• częste nudności i wymioty,
• anemia,
• ślady krwi w kale,
• nieuzasadnione chudnięcie,
• wysypka,
• dziwne, nawracające zmiany skórne.

Obecność pasożytów można wykryć za pomocą badań krwi i kału, przy czym ta druga metoda jest zdecydowanie bardziej problematyczna i zarazem mniej wiarygodna. Co ciekawe, zakażenie pasożytami często wychodzi na jaw przypadkiem, w trakcie diagnostyki pod kątem innych chorób – na przykład podczas poszukiwania przyczyn powiększonych węzłów chłonnych czy śledziony.

Jak pozbyć się pasożytów?

Panująca w ostatnich latach moda na odrobaczanie sprawiła, że coraz więcej osób uważa, że każdy ma „jakieś pasożyty” i w związku z tym należy co jakiś czas przeprowadzić kurację, która usunie je z organizmu. Pogląd ten powiela też wielu celebrytów i influencerów, którzy nierzadko współpracują przy tym z firmami oferującymi tzw. naturalne środki przeciwpasożytnicze. Tymczasem lekarze ostrzegają, że profilaktyczne odrobaczanie bardzo często jest nieuzasadnione – wbrew obiegowej opinii w rzeczywistości nie każdy człowiek ma pasożyty. Co więcej, samodzielne przyjmowanie niektórych specyfików na robaki może być niebezpieczne dla zdrowia.

Jak w takim razie pozbyć się pasożytów? Jeśli podejrzewamy, że jesteśmy zarażeni, pierwszym krokiem jest wizyta u specjalisty i wykonanie zleconych przez niego badań. Gdy wyniki potwierdzą zakażenie, lekarz wdroży odpowiednie leczenie – najczęściej lekami na receptę. Bardzo ważne, by taką kurację przeprowadzać ściśle według zaleceń i pod kontrolą specjalisty, ponieważ leki przeciwpasożytnicze mogą powodować skutki uboczne. Choć teoretycznie bezpieczne, mogą obciążać układ pokarmowy i wpływać na pracę wątroby, co czasem wiąże się z występowaniem takich nieprzyjemnych symptomów, jak biegunki, bóle brzucha, wymioty, a także bóle i zawroty głowy.

Trzeba też wiedzieć, że leki zwalczające pasożyty nie mogą być stosowane u każdego. Większości tego typu preparatów nie mogą przyjmować kobiety w ciąży, matki karmiące piersią ani dzieci do drugiego roku życia. Przeciwwskazaniem jest także nadwrażliwość na którykolwiek składnik leku.

Leki na pasożyty bez recepty

W aptekach oraz w sklepach internetowych łatwo znaleźć szereg środków na pasożyty, które można zakupić bez recepty. Pomiędzy nimi są też leki zawierające pyrantel – substancję, która poraża przebywające w przewodzie pokarmowym nicienie (np. glistę ludzką, owsiki), co umożliwia ich wydalenie. Trzeba jednak mieć na uwadze, że pyrantel ma ograniczoną skuteczność – nie działa na larwy, które mogą migrować do innych tkanek.

Pomijając leki, większość pozostałych środków na odrobaczanie dostępnych bez recepty to preparaty ziołowe – suplementy diety. Wykorzystuje się w nich m.in. wrotycz, tymianek, goździki, szałwię, piołun, lebiodkę pospolitą, korzeń omanu. Niestety mało kto ma świadomość, że nie wszystkie z tych ziół są uznawane za bezpieczne. Dodatkowy problem polega na tym, że rynek suplementów diety nie podlega tak ścisłym regulacjom, jak rynek leków. W praktyce oznacza to, że faktyczny skład suplementu może różnić się od informacji, które producent podaje na etykiecie. Z tych względów lekarze odradzają samodzielne stosowanie łatwo dostępnych środków na pasożyty – zawierają one substancje, które nie są obojętne dla organizmu i mogą wywołać wiele działań niepożądanych.

Naturalne metody na pasożyty

Oprócz gotowych suplementów popularnością cieszą się też różne domowe metody zwalczania pasożytów, po które chętnie sięgają osoby chcące się odrobaczyć. Tego typu sposoby najczęściej polegają – ponownie – na spożywaniu mieszanek ziół, ale także piciu ziołowych nalewek, czy np. soku z kiszonej kapusty. Wśród polecanych środków można też znaleźć wyciąg z czarnego orzecha, olejek z oregano, czosnek, mieszanki przypraw i pestki dyni. I choć niektóre z tych produktów same w sobie wydają się nieszkodliwe, lekarze podkreślają, że ich stosowanie w formie kuracji przeciw robakom może mieć różne negatywne skutki dla zdrowia. Wątpliwa jest także skuteczność tego typu naturalnych metod – brakuje badań, które jednoznacznie by ją potwierdzały. Specjaliści ostrzegają, by uważać zwłaszcza na zioła – nawet te, które wydają nam się całkiem niewinne, mogą niespodziewanie zaburzyć pracę całego organizmu. Często wchodzą też w niebezpieczne interakcje z innymi lekami.

Osobną kwestią jest tzw. dieta przeciwko pasożytom. Co kryje się pod tym pojęciem? Chodzi o wykluczenie z jadłospisu produktów, które uważa się za sprzyjające robakom i jednoczesne włączenie do niego takich, które przeciwdziałają ich rozwojowi. Celem jest zwiększenie skuteczności kuracji.

Podczas odrobaczania poleca się unikać przede wszystkim wysoko przetworzonej żywności oraz produktów zawierających duże ilości cukru, zwłaszcza słodyczy. Warto za to zadbać o odpowiednie spożycie białka, a także błonnika pokarmowego, który reguluje ruchy jelit i przeciwdziała zaparciom. Zaleganie resztek jest wyjątkowe niekorzystne w przypadku zakażenia pasożytami – regularne wypróżnienia są bardzo istotne w procesie oczyszczania organizmu. Doskonałym źródłem błonnika są np. otręby i płatki owsiane. Pomocne jest też włączenie do diety produktów bogatych w naturalne probiotyki i prebiotyki, takich jak kefir, maślanka, a także kiszonki.

Uważa się, że eliminacji pasożytów sprzyjają też niektóre owoce. Wśród nich najczęściej wymieniane są jabłka (istnieje nawet specjalna dieta jabłkowa), świeży ananas, miąższ z kokosa i papaja. Polecane są także wspomniane wcześniej pestki z dyni, które zawierają kukurbitacynę – związek ten ma uszkadzać układ nerwowy pasożytów i tym samym przyspieszać ich usunięcie z organizmu. Niewątpliwą zaletą pestek z dyni jest ich nieszkodliwość dla zdrowia – nie wykazują właściwości toksycznych ani nie podrażniają układu pokarmowego.

Jak zapobiegać pasożytom?

Aby nie musieć się zastanawiać, jak pozbyć się pasożytów, najlepiej jest świadomie zadbać o zminimalizowanie ryzyka zakażenia. Absolutną podstawą jest dbanie o higienę – większość pasożytów dostaje się do organizmu za pośrednictwem nieumytych rąk. Dobrze więc rozwinąć w sobie nawyk regularnego mycia dłoni, zwłaszcza przed posiłkami, ale również każdorazowo:

• po skorzystaniu z toalety,
• po kontakcie ze zwierzętami (także własnymi), np. pogłaskaniu psa,
• po przyjściu do pracy (zwłaszcza, jeśli dojeżdżamy komunikacją publiczną),
• po powrocie do domu.

Na wypadek braku dostępu do łazienki warto nosić przy sobie mały żel antybakteryjny – będzie szczególnie przydatny podczas dalszych podróży.

W profilaktyce zarażeń pasożytami duże znaczenie mają też nawyki żywieniowe. Specjaliści zalecają, by unikać:

• surowego lub niedogotowanego mięsa,
• niebadanego mięsa,
• niemytych warzyw i owoców,
• niebutelkowanej wody nieznanego pochodzenia,
• potraw przygotowywanych wprost na ulicy, zwłaszcza podczas zagranicznych podróży.

Należy też zachować ostrożność podczas kąpieli w oceanie, morzu czy jeziorze – chodzi o unikanie sytuacji, w których może dojść do przypadkowego napicia się wody. Nie powinno się też pić wody ze strumieni, rzek, czy kałuż ani używać jej do mycia ani przygotowywania żywności.