Brukiew (kwaczek, karpiel) jest warzywem traktowanym w Polsce po macoszemu. Uprawy brukwi są rzadkie, a dostanie go w sklepie graniczy z cudem. O istnieniu tej rośliny wiedzą chyba tylko studenci biologii, wegetarianie i zwolennicy żywności ekologicznej. Dlaczego tak się dzieje? Brukiew na pewno nie jest gorsza od innych kapustnych, olśniewając bogactwem właściwości i wartości odżywczych. Jak zatem włączyć brukiew do codziennej diety?
Brukiew, fot. shutterstock- Brukiew to odporne na mrozy i łatwe w uprawie warzywobr>Brukiew uprawia się bardzo łatwo ze względu na nieskomplikowane wymagania glebowe, dość krótki czas wegetacji, wysoką plenność oraz trwałość w przechowywaniu. Jest odporna na mróz i nie potrzebuje wiele nawożenia. Wyróżnia się jej trzy odmiany: wilhemsburska (kulisty korzeń, żółty miąższ, zielona główka), hoffmana żółta (wydłużony korzeń, żółty miąższ, fioletowa główka) i nadmorska (kulisto-owalny korzeń, żółta skórka, miąższ kremowo-żółty).
Brukiew jest rośliną dwuletnią – w pierwszym roku wytwarza liście i korzeń spichrzowy, w drugim zaś wypuszcza pędy kwiatostanowe, na których później tworzą się nasiona. Nie potrzebuje dużo ciepła do wzrostu. Jej nasiona kiełkują już w temperaturze między 2 a 3o C. Jest jednak dość wrażliwa na suszę, przez co wymaga dużej wilgotności powietrza i odpowiednio nawilżonej gleby. Należy pamiętać o jej regularnym podlewaniu.{"dzial":"2.00","title":"Brukiew wciąż czeka na swoje 15 minut sławy
- Witaminy i wartości odżywcze brukwi
- Brukiew jest skarbnicą przeciwutleniaczy
- Brukiew to sposób na ładną figurę
- Brukiew na wzmocnienie
- Brukiew i potas
- Brukiew to źródło cennego białka
- Jak zastąpić ziemniaki brukwią?
- Brukiew - tak czy nie?
Brukiew to odporne na mrozy i łatwe w uprawie warzywo
br>Brukiew uprawia się bardzo łatwo ze względu na nieskomplikowane wymagania glebowe, dość krótki czas wegetacji, wysoką plenność oraz trwałość w przechowywaniu. Jest odporna na mróz i nie potrzebuje wiele nawożenia. Wyróżnia się jej trzy odmiany: wilhemsburska (kulisty korzeń, żółty miąższ, zielona główka), hoffmana żółta (wydłużony korzeń, żółty miąższ, fioletowa główka) i nadmorska (kulisto-owalny korzeń, żółta skórka, miąższ kremowo-żółty).Brukiew jest rośliną dwuletnią – w pierwszym roku wytwarza liście i korzeń spichrzowy, w drugim zaś wypuszcza pędy kwiatostanowe, na których później tworzą się nasiona. Nie potrzebuje dużo ciepła do wzrostu. Jej nasiona kiełkują już w temperaturze między 2 a 3o C. Jest jednak dość wrażliwa na suszę, przez co wymaga dużej wilgotności powietrza i odpowiednio nawilżonej gleby. Należy pamiętać o jej regularnym podlewaniu.
{"dzial":"2.00","title":"Brukiew wciąż czeka na swoje 15 minut sławy
Brukiew jest dość młoda. Jej historia zaczęła się w czasach nowożytnych, a dokładnie w XVII-wiecznej Europie. Prawdopodobnie jako pierwsi zaczęli ją uprawiać Skandynawowie. Była wówczas pokarmem nie tylko dla ludzi, lecz także paszą dla zwierząt domowych. W wieku XIX roślina ta trafiła do Stanów Zjednoczonych i Kanady, gdzie jest uprawiana do dzisiaj. W polskiej medycynie ludowej brukiew stosowano jako środek wykrztuśny, moczopędny, pobudzający trawienie i regulujący pracę tarczycy. Sok z tej rośliny był znany ze względu na właściwości odtruwające i wzmacniające odporność. Krążyły również legendy o cudownym działaniu brukwi na włosy oraz problemy skórne. Dodawano ją także do dań mięsnych, zup i przetworów. Największą popularność brukiew zyskała w trakcie I i II wojny światowej, jako pokarm dla ludu. Z czasem została wyparta przez ziemniaki. Po dziś dzień warzywo to uprawia się pod nazwą „kwaki” w niewielkich gospodarstwach rolnych na Podbeskidziu, chociaż wciąż pozostaje ono w cieniu słynnych kartofli i rzepy.
Brukiew jest rośliną łatwą w uprawie, fot. shutterstock
Witaminy i wartości odżywcze brukwi
Obecnie brukiew jest warzywem szczególnie cenionym przez entuzjastów ekologicznej żywności, wegan, wegetarian i osoby na diecie, jako że jest sycąca, a jednocześnie niskokaloryczna (100 gramów to tylko 37 kcal). Znajdziemy w niej także tłuszcze, białko, węglowodany, błonnik, cukry, witaminy - witamina A, witaminy z grupy B (witamina B1, B2, B3, B5, B6, B9 i B12), witamina C, D i K, sole mineralne takie, jak cynk, fosfor, magnez, miedź, potas, siarka, sód, wapń i żelazo, a także karoten i rutynę.
Brukiew jest skarbnicą przeciwutleniaczy
Jedną z największych zalet brukwi jest to, że zawiera w sobie unikalny zestaw przeciwutleniaczy – glukozynolanów. Te bogate w siarkę związki są szczególne ważne ze względu na to, że potrafią hamować wzrost guzów nowotworowych w organizmie. Co więcej, obecne w tej roślinie karotenoidy oraz witamina C pomagają nam zwalczać wolne rodniki, zapobiegając mutacjom zdrowych komórek. Wysoka zawartość przeciwutleniaczy w tym warzywie zapobiega też przedwczesnemu starzeniu, poprawia wzrok i pobudza nasze tkanki do regeneracji.
Brukiew to sposób na ładną figurę
Jak wszystkie warzywa kapustne, brukiew jest zasobna w błonnik. Każda porcja zapewnia nam przynajmniej 12 procent dziennego zapotrzebowania na ten składnik. Dzięki niemu możemy regularnie trawić, a nasz układ pokarmowy jest wolny od chorób. Błonnik sprawia też, że szybko osiągamy poczucie sytości i nie mamy szans na przejadanie się, dlatego jest wskazany w dietach redukcyjnych.
Brukiew na wzmocnienie
Jedna porcja brukwi zapewnia nam ponad połowę dziennego zapotrzebowania na witaminę C. Jak wiadomo, jest ona niezbędna w wielu procesach fizjologicznych, w tym stymulacji układu odpornościowego do produkcji białych krwinek.
Co więcej, kwas askorbinowy wspiera produkcję kolagenu przez naszą skórę, a także przyczynia się do gojenia ran i uszczelniania naczyń krwionośnych. Może również zmniejszyć ryzyko wystąpienia raka jelita grubego.
Brukiew i potas
Zawarty w brukwi potas jest niezwykle cennym składnikiem. Może przyczynić się do obniżenia ciśnienia i łatwiejszego przepływu krwi. Jednocześnie minerał ten zmniejsza poziom złego cholesterolu, przez co zapobiega miażdżycy, zawałowi serca i udarowi mózgu.
Brukiew to źródło cennego białka
Brukiew jest świetną propozycją dla wegetarian, jako że jest cennym źródłem białka roślinnego. Jak wiadomo, białka i aminokwasy stanowią budulec nowych komórek i są niezbędne do prawidłowego rozwoju, wzrostu, skurczów mięśni i wielu innych ważnych procesów fizjologicznych.
Ekologia.pl poleca
Zupa krem z brukwi, fot. shutterstock
Jak zastąpić ziemniaki brukwią?
Brukiew nie jest obecnie zbyt popularnym warzywem w naszym kraju. Większość ludzi wciąż kojarzy ją z ubóstwem i głodem panującym w czasach wojny i niezbyt chętnie umieszcza ją na talerzu. Z tego względu warzywo ciężko znaleźć w sklepach i podaje się je głównie zwierzętom w formie paszy.
Brukiew można jednak stosować w roli wartościowego zamiennika ziemniaków, dodając ją do wielu dań i placków warzywnych. Jesienią i zimą sprawdzi się jednak najlepiej jako baza aromatycznej, rozgrzewającej zupy.
Składniki (porcja dla 2 osób):
- 1 duża brukiew
- 1 cebula
- 3 strączki kardamonu
- łyżka syropu z agawy
- 350 ml bulionu
- łyżka oliwy z oliwek
- tymianek, pieprz
Przygotowanie:
Brukiew obieramy i kroimy w kostkę, a cebulę siekamy w plasterki. Strączki kardamonu otwieramy i wysypujemy z nich ziarna do miski. Oliwę rozgrzewamy w dużym garnku, podsmażając cebulę i dorzucając brukiew. Do całości dolewamy łyżkę syropu z agawy, po czym dokładnie mieszamy. Następnie wszystko przykrywamy i zostawiamy na około 20 minut, gotując na małym ogniu, aż brukiew nabierze złotego koloru. Po tym czasie zalewamy wszystko bulionem i zagotowujemy aż brukiew będzie miękka. Danie doprawiamy szczyptą pieprzu i tymianku. Gdy powstała mieszanka wystygnie, wlewamy ją do blendera i miksujemy. Zupę możemy podawać ze świeżym pieczywem pełnoziarnistym.
Smacznego!
Brukiew - tak czy nie?
Brukiew to warzywo pełne błonnika, witamin i przeciwutleniaczy. Powoduje uczucie sytości, co może zapobiec przybieraniu na wadze. Ponadto zawiera silne związki, które pomagają zwalczać stany zapalne, zapobiegają przedwczesnemu starzeniu i są związane ze zmniejszonym ryzykiem różnych nowotworów. Jeśli chcesz wykazać się kreatywnością w kuchni polskiej, brukiew to świetny składnik do eksperymentowania. Jest pyszna i łatwa do przygotowania!
Ekologia.pl (Alicja Chrząszcz)
Bibliografia
- Yvonne Kerr Schick, Hamilton Horizons; “Rutabaga. Brassica napobrassica”; hamilton.edu; 2019-05-30
- D. J. Undersander i in. ; “Rutabaga”; hort.purdue.edu; 2019-05-30
- Marie Iannotti; “How to Grow and Cook Rutabaga”; thespruce.com; 2019-05-30
- University of Illinois Extension; “Turnip/Rutabaga”; extension.illinois.edu; 2019-05-30
- Carew, H. John; “Rutabaga”; accessscience.com; 2019-05-30
Moim zdaniem
Jadłeś/jadłaś kiedykolwiek brukiew?
