Układ ekologiczny - biosfera lub jej część złożona z elementów ożywionych (organizmów żywych) i nieożywionych (np. gleba, powietrze), które są ściśle i wszechstronnie ze sobą powiązane oraz funkcjonujące całościowo w zachowaniu równowagi. Układem ekologicznym może być pojedynczy organizm wraz z otoczeniem, ale także zespół roślin i zwierząt w połączeniu z otoczeniem. Każdy organizm żywy (lub zbiorowisko roślin i zwierząt) wpływa na życie innych organizmów, ale jednocześnie jest od nich zależny. Przykładem mogą być zależności pokarmowe. Istnieje także silne oddziaływanie między elementami ożywionymi i nieożywionymi, gdzie każda zmiana jednego elementu wpływa na pozostałe.
Przykładem jest zbiorowisko roślin będące wynikiem oddziaływania na nie warunków glebowych, klimatycznych i stosunków wodnych, a z drugiej strony rośliny te również oddziałują na wilgotność gleby, jej skład chemiczny, wilgotność powietrza itp. Ze względu na współzależności między elementami ożywionymi i nieożywionymi w ekosystemie wyróżnia się:
- monocen (układ złożony z pojedynczego osobnika i jego najbliższego otoczenia),
- democen (pojedyncza populacja i jej otoczenie),
- pleocen (wszystkie populacje wszystkich gatunków zasiedlających dany biotop i pozostających ze sobą w różnych zależnościach ekologicznych).