Papryka jalapeño warzywo – właściwości, witaminy i wartości odżywcze papryki jalapeño
Na świecie istnieje wiele odmian papryk, jednak nie wszystkie mogą poszczycić się takimi właściwościami jak papryka jalapeño. Z całą pewnością wzbudza ona wiele kontrowersji – jedni jej nienawidzą, zaś inni wręcz ubóstwiają. Jedno jest pewne – skrywa w sobie mnóstwo właściwości prozdrowotnych. Jaki jest zatem sekret papryki jalapeño?
O pochodzeniu papryki jalapeño
Nazwa papryki jalapeño związana jest z miastem Xalapa, znajdującym się w Meksyku, gdzie miały miejsce pierwsze uprawy tej rośliny. Do dnia dzisiejszego stan Veracruz jest jednym z największych producentów papryki jalapeño. W Europie papryczki chili pojawiły się dopiero w XV wieku za sprawą Krzysztofa Kolumba, który w 1492 roku dotarł do wybrzeży Ameryki i po raz pierwszy sprowadził je na Stary Kontynent. Od tego czasu regularnie transportowano je wraz ze złotem oraz innymi cennymi przyprawami.
W Europie ostra papryka chili jest królową na węgierskich stołach, ale została rozpowszechniona w tym kraju przez najeżdżających ówcześnie Turków. Co ciekawe, stan Teksas znajdujący się w Stanach Zjednoczonych uznał ją za oficjalną paprykę stanu. Ciekawostka jest również fakt, że niejaki William Lenoir wziął ją ze sobą na pokład statku wybierając się w 1982 roku w podróż kosmiczną.
Papryka jalapeño – co to takiego?
Chociaż papryka jalapeño, inaczej zwana pieprzem chilijskim, pochodzi z Ameryki, to uprawiana jest również w Polsce. Zaliczana jest do papryk z grupy chili i charakteryzuje się bardzo pikantnym smakiem. Surowe papryki jalapeño są ostre, ale ich smak łagodnieje wraz z długością gotowania. Ta ostrzejsza część papryczki znajduje się wewnątrz – są to pestki i białe błonki. Jeśli papryczki maja być ostrzejsze, należy zostawić wszystko w środku podczas siekania. Jeśli jednak maja mieć łagodniejszy smak, trzeba te części usunąć przed krojeniem.
Papryki jalapeño dorastają do nawet 9 cm długości, a jej kolor zazwyczaj jest czerwony, chociaż zielony również często jest spotykany. Charakteryzują się wąskim kształtem i długością połowy ołówka. Zazwyczaj można je kupić z małym, zakrzywionym ogonkiem. Czas dojrzewania papryki jalapeño wynosi około 10 tygodni, a jedna roślina jest w stanie obrodzić nawet 30 owoców.
Papryka jalapeño stanowi podstawowy składnik meksykańskich dań jako dodatek do potraw – sosów, zup, dipów, nadzień oraz do marynowania i faszerowania. Ostre meksykańskie papryki mogą być spożywane na wiele sposobów: suszone, mielone, surowe, marynowane, pieczone, czy wędzone. Ponadto coraz więcej mówi się o leczniczych właściwościach tego warzywa, które mają zbawienny wpływ na zdrowie.
Co papryka jalapeño skrywa w sobie?
Papryka jalapeño są wypełnione niezbędnymi do prawidłowego funkcjonowania organizmu składnikami odżywczymi. W 100 g warzywa południowoamerykańskiego pochodzenia znajduje się aż 240 proc. dziennego zapotrzebowania naszego organizmu na witaminę C, 39 proc. zapotrzebowania na witaminę B6 i 32 proc. na witaminę A, a także witaminy z grupy B (witamina B1, B2 i B3) i witaminę K. Za ostry smak odpowiedzialna jest obecność kapsaicyny, która wykazuje działanie antybakteryjne, antynowotworowe, przeciwbólowe i przeciwcukrzycowe. W tej papryczce znajdziemy również białko, tłuszcz, węglowodany, błonnik, cukry oraz sole mineralne, takie jak fosfor, magnez, mangan, potas, sód, wapń i żelazo.
Właściwości prozdrowotne papryki jalapeño
Dzięki obecności kapsaicyny, papryka jalapeño posiada szczególne właściwości, korzystnie wpływające na nasze zdrowie. Te niezwykłe papryczki pomagają w walce z migreną. Hamują one wydzielanie neuropeptyd, czyli białek uwalnianych z zakończeń nerwowych, które drażnią opony mózgowe, a w rezultacie powodują migreny. Regularne spożywanie tej substancji czynnej łagodzi ataki o niskim lub umiarkowanym nasileniu.
Kapsaicyna zawarta w papryce jalapeño zabija ona także powstające komórki raka prostaty. Na dodatek flawonoidy i witaminy, które występują w tych ostrych paprykach, są znakomitymi przeciwutleniaczami. Co więcej, substancja znajdująca się w paprykach hamuje rozwój bakterii E. Coli oraz innych bakterii znajdujących się w naszym układzie pokarmowym.
Związek ten zawarty w papryce jalapeño pomaga w odchudzaniu, ponieważ podkręca metabolizm podnosząc temperaturę naszego ciała. Poza tym, ostry i wyrazisty smak papryczek skutecznie hamuje apetyt, a co za tym idzie – jemy mniejsze porcje. Co ciekawe, jedzenie papryki jalapeño zwiększa wydzielanie hormonu szczęścia.
Wysokie stężenie witaminy A zapewnia prawidłową pracę narządu wzroku. Witamina A niweluje ryzyko wystąpienia zwyrodnienia plamki żółtej czy zaćmy. Także zbawiennie wpływa na stan skóry oraz opóźnia proces starzenia, tym samym zwalczając wolne rodniki.
Składniki zawarte w papryce jalapeño pomagają cieszyć się dobrą kondycją i zdrowym sercem, obniżając występowanie cholesterolu i trójglicerydów. Dodatkowo wpływają na wzmocnienie naczyń krwionośnych, a to z kolei sprawia, że są one bardziej elastyczne i mogą lepiej dostosować się do zmian ciśnienia krwi.
Kapsaicyna jest bardzo ważnym składnikiem papryki jalapeño, ale także znajdziemy w niej mnóstwo witaminy C, która działa przeciwutleniająco. Zapobiega ona licznym infekcjom i przeziębieniom poprzez hamowanie procesu namnażania się szkodliwych wolnych rodników.
Czy papryka jalapeño jest dla każdego?
Chociaż ta mała papryka jalapeño wykazuje szereg właściwości prozdrowotnych, to niestety nie każdy może ją swobodnie jeść. Spożywana w nadmiarze może doprowadzić do uszkodzenia wątroby. Na ten meksykański przysmak powinny uważać osoby przyjmujące lekarstwa na cukrzycę i hamujące wydzielanie kwasu żołądkowego, a także chorujące na górne drogi oddechowe.
W niektórych przypadkach papryka jalapeño może powodować krwawienia oraz osłabić skuteczność lekarstw przeciwbólowych. Dlatego jeśli nie mamy pewności czy jest to produkt jest dla bezpieczny, warto skonsultować się ze swoim lekarzem.
Papryka jalapeño w kuchni
Papryki jalapeño są podstawowym składnikiem kuchni meksykańskiej. Niemal każde tamtejsze danie zawiera w sobie ten element. Aktualnie jednak ta pikantna papryczka robi furorę na całym świecie, także w Polsce. Jej niewątpliwą zaletą jest to, że może być spożywana na wiele sposobów. Możemy stosować papryczki marynowane, surowe, suszone, mielone, a także wędzone. Jeśli chodzi o surowe papryki jalapeño można wykorzystać go na wiele sposobów; można je wykorzystać zarówno w zestawieniu z mięsem, jak i makaronem czy nawet jako składnik pizzy. Wędzone oraz suszone papryczki używa się w kuchni jako przyprawę, zadaniem której jest wyostrzenie smaku lub nadaniu nutki pikantności naszej potrawy. Jeśli nie przepadamy za zbyt wyrazistym i ostrym smakiem papryki, można go nieco zniwelować – wystarczy je poddać obróbce termicznej. Im dłużej będziemy je gotować, tym łagodniejsze staną się.
Pikantne chili con carne
Składniki:
- 300 g mielonego mięsa wieprzowego
- 2 średniej wielkości ostre papryki jalapeño
- 1 duża czerwona papryka
- 100 ml przecieru pomidorowego
- 1 puszka pomidorków
- 4 ząbki czosnku
- 1 puszka czerwonej fasoli
- 1 duża cebula
- papryka w proszku (słodka lub ostra)
- 4-6 placków tortilla
- ½ cytryna
- kminek, zioła prowansalskie, sól, pieprz
Przygotowanie:
Cebulę, paprykę czerwoną oraz ostre papryczki kroimy w kostkę, a następnie podsmażamy razem z mięsem. Mięso w trakcie smażenia rozdrabniamy widelcem, dodajemy przeciśnięte przez praskę dwa ząbki czosnku, łyżkę kminku i paprykę w proszku. Do usmażonej bazy dodajemy przecier wraz z pomidorkami z puszki i porządnie mieszamy. Potem dodajemy odcedzoną puszkę fasoli. Na sam koniec gotowania dodajemy sok z ćwiartki cytryny oraz doprawimy do smaku ziołami prowansalskimi, solą i pieprzem. Gotowe danie możemy zaserwować w połączeniu z plackami tortilli robiąc tzw. rulon.
Salsa pomidorowa z papryki jalapeño
Składniki:
- 400 g puszka krojonych pomidorów
- ¼ zielonej papryki
- 2 łyżeczki marynowanej papryki jalapeño
- ½ łyżeczki sproszkowanego czosnku
- sól morska i pieprz zielony
- 3 łyżki octu spirytusowego
- 2 cebulki szalotki
- 1 łyżeczka mąki ziemniaczanej
- posiekana kolendra
Przygotowanie:
Do rondelka przekładamy pomidory z puszki wraz cała zalewą, dodajemy pokrojoną w mała kosteczkę zielona paprykę, odcedzoną i posiekaną paprykę jalapeño, czosnek, szczyptę soli i pieprzu oraz ocet. Doprowadzamy do zagotowania, a następnie dusimy wszystko pod przykryciem przez około 10 minut. Dodajemy obrana i drobno posiekaną cebulkę i gotujemy jeszcze przez około 2 minuty. Na sam koniec dodajemy mąkę ziemniaczaną, mieszamy i jeszcze raz zagotowujemy. Przed podaniem studzimy. Opcjonalnie możemy dodać do smaku kolendrę.
Czy warto jeść paprykę jalapeño?
Te małe i wyraziste w smaku papryczki meksykańskiego pochodzenia są bardzo zdrowe. Zawierają w sobie szereg ważnych substancji i witamin niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu, przede wszystkim kapsaicynę. Związek ten ma zbawienny wpływ na stan naszego zdrowia, ale także i wyglądu. Nawet jeśli nie jesteście fanami pikantnych dań, czasami warto dodać paprykę jalapeño do obiadu, by wzmocnić organizm. Trzeba pamiętać, że nadmiar spożywanych papryczek może niekorzystnie odbić się na naszym zdrowiu. Dlatego też wszystko należy jeść z umiarem i rozsądkiem.
- https://www.healthline.com/nutrition/jalapeno-health-benefits; 2019-03-13;
- https://www.nutrition-and-you.com/jalapeno-peppers.html; 2019-03-13;
- https://dailyjuicecafe.com/blogs/blog/benefits-of-the-jalapeno-pepper; 2019-03-13;
- https://pl.womans-magazine.com/8-nutritional-benefits-of-jalapeno-pepper; 2019-03-13;
![Fot. Amelia Romańska [org//"vegeluv.org ]](https://www.ekologia.pl/wp-content/uploads/2023/03/weganski-budyn-z-jagodami3_800x534.jpg)
![Mewa srebrzysta. By Banqan (Own work) [GFDL, CC-BY-SA-3.0 or CC BY-SA 2.5-2.0-1.0], via Wikimedia Commons](https://www.ekologia.pl/wp-content/uploads/2023/03/mewa_max.jpg)
pytanie do autorki; podano przepis na salsę; czy możną ją zawekować i jak długo przechowywać?
Najlepsza na oleju, na malym ogniu, ponakłuwana, odsączona, wystygła-rewelacja! do serka, wedliny…
„…jej kolor zazwyczaj jest czerwony, chociaż zielony również często jest spotykany…”
co za bzdury.
To ta sama papryka, jedyna różnica między zieloną a czerwoną to stopień dojrzałości.
Dawtona produkuje sok pomidorowy z jalapenio w butelkach 330ml (zakup np. w Biedronce}
Poprę Sidematic. Mam przewlekłe zapalenie oskrzeli powiązane z zapaleniem zatok, których przyczyną są niewycięte migdały w dzieciństwie i jalapeno zjadam prawie codziennie na kolacje w tostach lub kanapkach. Czuje, że wręcz udrażnia mi zatoki, a żadne dolegliwości z górnymi drogami oddechowymi się nie pogarszają.
To ze ty nie masz problemu bo masz astmę to nie znaczy ze 90 % osób z astma nie będzie odczuwała skutków ! Każdy jest indywidualny.
Jalapeno w niczym nie przeszkadza chorującym na górne drogi oddechowe. Ja mam ciężka astmę od 50 lat a słoiczek jasno mogę bez problemu wciągnąć na jedno posiedzenie.