Klementynki owoce - właściwości, witaminy i wartości odżywcze klementynek

Spośród licznych rodzajów i odmian cytrusów, klementynki uchodzą za jedne z najsmaczniejszych. Klementynki mają w sobie sporo charakterystycznej dla tej grupy owoców kwaskowości, ale i tak są słodsze nawet od mandarynek. Ich powstanie było jednak zupełnie przypadkowe. Poznaj ciekawą historię klementynek i dowiedz się, za jakie wartości odżywcze chwali się te owoce.

1. Pochodzenie i uprawa klementynek
2. Jak odróżnić klementynkę od mandarynki?
3. Klementynki - witaminy i wartości odżywcze
4. Kto jeszcze może bez zastanowienia sięgać po klementynki?
5. Klementynki w kuchni

Pochodzenie i uprawa klementynek

Klementynka powstała prawdopodobnie ze skrzyżowania mandarynki i gorzkiej pomarańczy. Podobnie jak inne cytrusy, najlepiej rozwija się w ciepłym klimacie, gdzie może dojrzewać w intensywnych promieniach słońca. Jej uprawy są więc zlokalizowane we Włoszech, Hiszpanii, Francji, Turcji, Izraelu, Libanie, w krajach azjatyckich, a także w USA, Brazylii i na terenach Afryki Północnej, zwłaszcza w Maroko i Algierii. Z tym ostatnim krajem wiąże się też jedna z wersji dotyczących pochodzenia klementynek. Tylko niektóre źródła podają bowiem, że ich rodzimą ziemią jest, jak w przypadku pozostałych cytrusów, Azja. Najczęściej mówi się, że odkryto je właśnie w Algierii i że to klementynki uprawiane w północnych rejonach Afryki mają najlepszą jakość. Francuzi jako kolonizatorzy Algierii, przywłaszczyli sobie klementynkę i rozwinęli jej uprawy w ciepłych rejonach kraju. Dziś jest ona jednym z symboli Korsyki.

Jeśli zaś idzie o etymologię uroczo brzmiącej nazwy „klementynka”, to mówi się, że pochodzi ona od imienia księdza Clémenta Rodiera, żyjącego w drugiej połowie XIX wieku francuskiego misjonarza i zakonnika, który wraz ze swoim wujem prowadził sierociniec w algierskim mieście Oran. Misjonarze zadbali o to, by na terenie sierocińca powstał olbrzymi ogród, w którym następnie uprawiali winorośl, ale też wiele gatunków kwiatów i drzew. To w nim po raz pierwszy miałyby pojawić się te nieco inne mandarynki, które po śmierci brata Klemensa jego współbracia nazwali klementynkami. Jeśli przyjmiemy tę wersję, klementynkę musimy uznać za owoc powstały przypadkiem. I tak też pisze o nim Ludwik Karol Trabut, francuski botanik i lekarz, który jako pierwszy opisał właściwości klementynek i wizytował w ogrodzie misjonarzy w Oran.

Jak odróżnić klementynkę od mandarynki?

Można spotkać się z przekonaniem, że „klementynka” to zamienne określenie na mandarynkę. Już z samej próby uporządkowania historii klementynki wiemy jednak, że to nieprawda. Klementynka ma, poza tym,  nieco bardziej spłaszczony kształt. Jej pomarańczowo-czerwona skórka odchodzi od cząstek bardzo łatwo, a w miąższu natrafimy najwyżej na pojedyncze pestki. Skórka mandarynek ma zwykle jaśniejszą barwę i bardziej przylega do cząstek owocu. Nie licząc niektórych odmian, na przykład satsumy, mandarynki obfitują w pestki. Mają też mniej słodyczy niż klementynki, choć są nieco bardziej aromatyczne.

Klementynki - witaminy i wartości odżywcze

Klementynki dostarczy nam witaminy - witamina A, witaminy z grupy B (m. in. witamina B6 i B9) i witamina C oraz soli mineralnych - cynk, magnez, mangan, potas, sód, wapń i żelazo. Weźmy też pod uwagę, że klementynki zawierają również tłuszcze, białko, węglowodany, cukry, pektyn, czyli rozpuszczalnego w wodzie błonnika, który potęguje uczucie sytości wypełniając żołądek galaretowatą masą oraz usprawnia ruchy perystaltyczne jelit. Co to oznacza?

Mianowicie, że klementynki można uznać za owoce zdrowe i dietetyczne. Dla osób planujących zgubić kilka zbędnych kilogramów będą przekąską, która idealnie zastąpi słodycze – klementynka zawiera cukry proste, jest nieduża i daje się łatwo obrać. Mając ją pod ręką szybko zaspokoimy potrzebę zjedzenia czegoś słodkiego. Zawarty w klementynkach błonnik sprawi ponadto, że dostarczony cukier
zostanie odpowiednio zmetabolizowany przez nasz organizm.

Kto jeszcze może bez zastanowienia sięgać po klementynki?

W pierwszej kolejności wszyscy ci, którzy chcieliby poprawić pracę serca, uniknąć miażdżycy i pozostałych chorób układu krążenia. To dlatego, że klementynki zawierają spore ilości potasu oraz witaminy C. Obie substancje wpływają na obniżenie ciśnienia krwi i regulację gospodarki wodno-elektrolitowej organizmu. Dla nadciśnieniowców i osób z podwyższonym poziomem cholesterolu, cytrusy to obowiązkowe produkty w diecie. Witamina C poprawia ponadto krzepliwość krwi, uszczelnia naczynia krwionośne i usprawnia gojenie się ran.

Klementynki bogate są także w karotenoidy i flawonoidy. Regularne dostarczanie sobie tych związków wpływa dodatnio na stan skóry – staje się ona bardziej elastyczna, nawilżona i wolniej się starzeje. Zyskuje również nasz wzrok. Karotenoidy chronią komórki oczu przed szkodliwym działaniem wolnych rodników, zapobiegają zaćmie i zwyrodnieniu plamki żółtej.

Klementynki w kuchni

Sałatka z tuńczykiem, klementynkami i orzechami włoskimi

Sałatka ze względu na składniki, takie jak ryba, klementynki, orzechy czy żurawina idealnie pasuje na stół wigilijny. Warto polecić ją osobom na diecie, które w czasie Świąt nie chcą przytyć i preferują zdrowe i smaczne, ale niskokaloryczne potrawy.

Składniki:

• 3-4 klementynki
• garść orzechów włoskich
• garść suszonej żurawiny
• puszka tuńczyka w kawałkach
• odrobina miodu
• musztarda
• olej winogronowy
• ocet jabłkowy
• mix sałat – z czerwonej kapusty, rukoli, szpinaku i jarmużu

Przygotowanie:
Zieleninę umyć, kapustę poszatkować i połączyć z rukolą, jarmużem oraz szpinakiem. Klementynki obrać i porozdzielać, dodać do sałaty. Dołączyć żurawinę, rozdrobnione orzechy oraz kawałki tuńczyka. Skropić miodem. Na koniec przygotować sos: odrobinę octu wymieszać z 1/3 szklanki oleju, dodać łyżkę dowolnej musztardy i wymieszać z ziołami. Na koniec polać sałatkę sosem i podawać samodzielnie lub z grzankami.
Smacznego!

Bibliografia

1. edited by D.I. Jackson, N.E. Looney, M. Morley-Bunker, ; “Temperate and Subtropical Fruit Production”; Cambridge University Press, Cambridge 2011;
2. “http://www.speroforum.com”; data dostępu: 2015-12-15
3. “http://www.citrusvariety.ucr.edu”; data dostępu: 2015-12-15
4. “9 Best Benefits of Clementines”; data dostępu: 2019-05-20
5. “Are Clementines Healthy for You?”; data dostępu: 2019-05-20