Młody jęczmień - właściwości, działanie i zastosowanie młodego jęczmienia
Ekologia.pl Zdrowie Medycyna rodzinna Młody jęczmień – właściwości, działanie i zastosowanie młodego jęczmienia

Młody jęczmień – właściwości, działanie i zastosowanie młodego jęczmienia

Pod względem odżywczym młody jęczmień zbliżony jest do liściastych zielonych warzyw. Młody jęczmień stanowi skoncentrowane źródło najważniejszych witamin i minerałów. W tej młodej trawie znajdziemy też wszystkie dziewięć niezbędnych aminokwasów, których ludzki organizm sam wytworzyć nie potrafi i trzeba dostarczyć je z pożywieniem. Zdaniem prekursora nauki o właściwościach odżywczych młodych zbóż, dr Chaarlesa Schnabela, młody jęczmień może być najtańszym i najlepszym źródłem witamin w diecie człowieka.

Ekstrakt z młodego jęczmienia zawiera 11 razy więcej wapnia niż mleko krowie. Fot. Madeleine Steinbach/Shutterstock

Ekstrakt z młodego jęczmienia zawiera 11 razy więcej wapnia niż mleko krowie. Fot. Madeleine Steinbach/Shutterstock
Spis treści


Jęczmień jest jedną z najstarszych roślin uprawnych, ale badania nad wyjątkowymi właściwościami tej trawy liczą sobie mniej niż sto lat. Propagatorem spożywania trawy był Charles F. Schnabel. A wszystko zaczęło się od kur. Doktor zauważył, że zwierzęta te z jakiegoś powodu wybierają raczej młodsze niż starsze pędy zbóż. Zaczął analizować pokarm preferowany przez swoje stado i sformułował wnioski, które stały się fundamentem dzisiejszej wiedzy o wyjątkowych właściwościach młodego jęczmienia.

Co odkryto

Zauważono, że młode zboża osiągają swój szczyt pod względem zawartości substancji odżywczych tuż przed fazą intensywnego rozwoju. Jednocześnie spostrzeżono, że zwierzęta żywiące się trawą, nigdy nie wybierają pędów będących w późniejszych fazach rozwojowych, jeśli mają do wyboru młodsze części rośliny. Zwierzęta instynktownie wyszukują młode pędy, czyli najcenniejsze pod względem odżywczym. Z kolei rośliny celowo gromadzą wszystkie najcenniejsze substancje odżywcze w młodych pędach, ponieważ … chronią się w ten sposób przed definitywnym unicestwieniem. W tej wczesnej fazie rozwoju ścięta przez człowieka czy zwierzę roślina ma bowiem szansę odrosnąć i wypuścić nowe pędy. Później już nie. Dlatego właśnie w okresie, w którym trawy mają szansę na „drugie życie”, młode pędy zbóż wabią zwierzęta większą ilością substancji odżywczych, „odciągając” je od bardziej dojrzałych roślin.

Pod względem odżywczym młody jęczmień zbliżony jest do liściastych zielonych warzyw. Stanowi skoncentrowane źródło prawie trzech tuzinów witamin i minerałów. Znajdziemy w nim witaminy – witamina A, B1, B2, B3, B6, B12, C, E i K oraz kwas foliowy (witaminę B9) i kwas pantotenowy (witaminę B5). Zawiera sole mineralne takie jak wapń, żelazo, potas, magnez, sód i fosfor, a także chlorofil, błonnik i enzymy. W niewielu innych roślinach znajdziemy też wszystkie dziewięć niezbędnych aminokwasów, których ludzi organizm sam wytworzyć nie potrafi i trzeba dostarczyć je z pożywieniem. Zdaniem prekursora nauki o właściwościach odżywczych młodych zbóż, dr Chaarlesa Schnabela, mogą być one najtańszym i najlepszym źródłem witamin w diecie człowieka.

Coś więcej niż suplement

Opinię dr Chaarlesa Schnabela podzielają Japończycy – w Kraju Kwitnącej Wiśni ekstrakt z zielonego jęczmienia jest bardzo popularny. Tam właśnie pracuje jeden z najlepszych współczesnych ekspertów zajmujących się zdrowymi i odżywczymi właściwościami młodego jęczmienia – farmaceuta dr Yoshibide Hakiwara. Uważa on, że ekstrakt z młodego jęczmienia jest czymś więcej niż suplementem, bo oprócz mnóstwa witamin i minerałów zawiera enzymy, które regulują metabolizm i trawienie, a także ułatwiają wchłanianie innych mikroelementów. Wspólnie z dr Jasuo Hotta, specjalistę inżynierii genetycznej zauważyli, że obecność w diecie ekstraktu z młodego jęczmienia trzykrotnie przyspiesza naprawę uszkodzonego DNA. Ta właściwość młodego jęczmienia może mieć duże znaczenie w zapobieganiu i leczeniu nowotworów, a także w opóźnianiu starzenia organizmu.

Korzyści ze stosowania ekstraktu z młodego jęczmienia

Oczyszcza organizm

Młody jęczmień wspomaga detoksykację. Obniża ryzyko miażdżycy. Redukuje poziom lipidów w osoczu krwi.

Wspiera układ nerwowy

Przedłuża życie neuronów, a także stymuluje powstawanie i różnicowanie komórek nerwowych oraz synaps. W efekcie wspomaga pamięć i wyższe procesy myślowe, takie jak planowanie czy logiczne i abstrakcyjne myślenie.

Pomaga w odchudzaniu

Zawiera dużo rozpuszczalnego błonnika, a ten zwiększa uczucie sytości i opóźnia opróżnianie żołądka. Natomiast błonnik nierozpuszczalny pobudza perystaltykę jelit, zapobiegając zaparciom, które często pojawiają się u osób w trakcie odchudzania.

Działa antynowotworowo i odmładzająco

Ponieważ jęczmień jest bardzo silnym antyoksydantem, potrafi niszczyć komórki rakowe i naprawia uszkodzone DNA. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że redukuje skutki starzenia się skóry pod wpływem słońca. Wspomaga leczenie trądziku i innych stanów zapalnych skóry.

Łagodzi objawy reumatyczne

Wiele badań wskazuje, że zielony jęczmień ma naturalne właściwości przeciwzapalne.

Młody jęczmień jest wyjątkowo silnym antyutleniaczem. Fot. Jiri Hera/Shutterstock

Zielona broń na komórki raka

Młody jęczmień jest wyjątkowo silnym antyutleniaczem, który pomaga organizmowi zwalczyć komórki nowotworowe. Według dr Allana Goldsteina z Wydziału Biochemii Akademii Medycznej w Waszyngtonie swoje antyrakowe właściwości młody jęczmień może zawdzięczać zawartości bursztynianu d-alfa tokoferylu (silny związek witaminy E).

Choć mechanizm jego działania nie jest znany, zaobserwowano, że może on hamować rozwój kilku rodzajów nowotworów, w tym białaczkę, guzy mózgu i raka prostaty. Zespół dr Goldsteina przeprowadził doświadczenie: wyeksponował białaczkowe komórki na odwodniony ekstrakt z młodego jęczmienia. Ekstrakt zabił praktycznie wszystkie komórki rakowe. Zachęceni takimi wynikami naukowcy postanowili sprawdzić, jak młody jęczmień działa na komórki nowotworowe guza mózgu. Tym razem zostało wyeliminowanych od 30 do 50 proc. komórek raka. Ale już w przypadku trzech typów komórek nowotworowych raka prostaty ekstrakt z zielonego jęczmienia zdołał unieszkodliwić od 90 do 100 proc. z nich. Badania przeprowadzone w innych ośrodkach wykazały, że ekstrakt z młodego jęczmienia może wspomagać również leczenie nowotworów piersi.

Co znajduje się w ekstrakcie?

Ekstrakt z młodego jęczmienia zawiera 11 razy więcej wapnia niż mleko krowie, 5 razy więcej żelaza niż szpinak i więcej białka niż stek z polędwicy. W około 2 łyżeczkach (6g) sproszkowanego ekstraktu trawy jęczmiennej znajduje się:

Odmładza i uspokaja

Japończycy to społeczeństwo, które z jednej strony przykłada dużą wagę do zdrowego odżywiania, a z drugiej żyje w dużym stresie wynikającym z tempa życia i intensywności pracy. Nic dziwnego więc, że młody jęczmień spożywany jest jako tzw. żywność funkcjonalna (prozdrowotna). Nie jest też zaskoczeniem, że właśnie tam szuka się szczególnie intensywnie preparatów niwelujących efekty długotrwałego napięcia – depresji czy spadku zdolności poznawczych. W badaniu – jak na razie na myszach – japońscy naukowcy udowodnili, że suplementowanie młodych jęczmieniem w okresie wzmożonego stresu chroni mózg przed spadkiem poziomu serotoniny (neuroprzekaźnika odpowiedzialnego za dobry nastrój) czy obumieranie komórek hipokampa (struktury, w której zachodzą procesy pamięciowe).

Na dolegliwości skórne

Inspirujące dla nas może być także to, że w Japonii młody jęczmień stosuje się również w leczeniu różnego rodzaju dolegliwości skórnych – od trądziku po egzemę. Doktor Hagiwara przypuszcza, że efekt terapeutyczny jest w tym przypadku wynikiem pobudzenia wzrostu nowych komórek oraz antybakteryjnego działania chlorofilu. Japońscy lekarze dermatolodzy zauważyli, że zastosowanie ekstraktu z trawy jęczmiennej przez pacjentów z chorobami skóry przyspiesza proces zdrowienia i znikania zmian skórnych. Odkryli też, że saponaryna (związek z grupy flawonoidów), znajdująca się w soku z zielonego jęczmienia, może zapobiegać niekorzystnym zmianom, jakie pod wpływem słońca zachodzą na skórze. A to właśnie promieniowanie UV jest główną przyczyną przedwczesnego starzenia się skóry – utrata napięcia, powstawanie zmarszczek, przebarwień i rozszerzania naczynek, nie mówiąc już o nowotworach, w tym najgroźniejszym – czerniaku. Z tego powodu stosowanie kremów chroniących przed promieniowaniem UV warto wspomóc zażywaniem ekstraktu z młodego jęczmienia.

W Kraju Kwitnącej Wiśni ekstrakt z zielonego jęczmienia jest bardzo popularny. Fot. Linda Vostrovska/Shutterstock

Jak jeść młody jęczmień?

Pamiętajmy, że traw zbóż nie jada się w postaci sałatek czy surówek. Młody jęczmień dostępny jest w formie sproszkowanej i wchodzi w skład suchych mieszanek roślinnych przeznaczonych do rozpuszczania w wodzie, sokach, koktajlach czy jogurtach. Jest też stosowany jako innowacyjna baza w suplementach diety. Proszek z zielonego jęczmienia uzyskuje się przez wyciśnięcie soku, który następnie suszy się za pomocą odparowania wody pod ciśnieniem w niskiej temperaturze.

Dzięki temu zachowane są zdrowotne właściwości młodego jęczmienia. Proszek z rozdrobnionej trawy natomiast uzyskuje się podczas suszenia przez dłuższy czas. Jęczmień w postaci proszku najlepiej rozpuścić w chłodnej wodzie lub dodać do soku owocowego i spożywać go na pusty żołądek pół godziny przed posiłkiem lub po jedzeniu. Efekt działania młodego jęczmienia powinien się pojawić w ciągu trzech miesięcy. Wiele przepisów podaje sposoby na łączenie młodego jęczmienia z otrębami, jogurtem i dowolnymi świeżymi owocami. Warto pamiętać, że pod wpływem wysokiej temperatury młody jęczmień traci część swych cennych właściwości, jednak poza tym nie ma przeciwwskazań do jego przygotowywania i spożywania.

Przepis na śniadanie z zielonym jęczmieniem

Młody jęczmień będzie idealnym dodatkiem do zup – kremów, chłodników (zwłaszcza tych na bazie jogurtu czy napoju sojowego). Dobrze komponuje się z ogórkiem, cukinią, papryką, botwinką, szczypiorkiem, koperkiem.

Pożywna owsianka z młodym jęczmieniem

Wykonanie: płatki i otręby należy gotować w napoju sojowym do zgęstnienia. Cukinię zetrzeć na tarce o dużych oczkach, a następnie odcisnąć nadmiar wody i dodać do otrębów. Na koniec dodajemy sproszkowany jęczmień, mieszamy i jeszcze przez chwilę gotujemy. Owsiankę można podawać ze świeżymi, sezonowymi owocami.

Ekologia.pl (Paweł Wiśniewski)
Bibliografia
  1. WebMD Editorial Contributors; “Health Benefits of Barley Grass”; https://www.webmd.com/diet/health-benefits-barley-grass; data dostępu: 2023-04-03;
  2. Katarzyna Kawka, Marta Kinga Lemieszek; “Health promoting properties of young barley”; data dostępu: 2023-04-03;
  3. Yang J, Zeng Y, Yang X, Pu X, Du J. ; “Utilization of barley functional foods for preventing chronic diseases in China. ”; J. Agric. Sci. Technol. 2016; 17(9): 2195–2204.;;
  4. Kubota K, Matsuoka Y, Seki H. ; “Isolation of potent anti-inflammatory protein from barley leaves. ”; The Japanese Journal of Inflammation. 1983; 3(4).;;
  5. Alina Petre; “9 Impressive Health Benefits of Barley”; https://www.healthline.com/nutrition/barley-benefits; data dostępu: 2023-04-03;
4.6/5 - (10 votes)
Post Banner Post Banner
Subscribe
Powiadom o
0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments

Nie odchodź jeszcze!

Na ekologia.pl znajdziesz wiele ciekawych artykułów i porad, które pomogą Ci żyć w zgodzie z naturą. Zostań z nami jeszcze chwilę!