Kiełki grochu – właściwości i wartości odżywcze. Jak wyhodować kiełki grochu?
Ekologia.pl Styl życia Ekologiczna żywność Kiełki grochu – właściwości i wartości odżywcze. Jak wyhodować kiełki grochu?

Kiełki grochu – właściwości i wartości odżywcze. Jak wyhodować kiełki grochu?

Kiełki grochu nie cieszą się tak olbrzymią popularnością jak kiełki soi czy soczewicy, ale zyskują coraz większe uznanie na świecie w swej doroślejszej postaci – jako zielone pędy do bezpośredniego spożycia. Miłośnicy zachwalają sobie łatwość uprawy, niską cenę surowca oraz niesłychanie przyjemny smak. Kiełki grochu i wyrastające z nich zielone mikro roślinki to doskonały pomysł na domowy ogródek, bez chemii i nadmiaru pracy!

Kiełkujące ziarno grochu, fot. shutterstock

Kiełkujące ziarno grochu, fot. shutterstock
Spis treści


Wszystkie warzywa strączkowe cechują się wysokim potencjałem odżywczym i łatwością kiełkowania. Naukowcy podkreślają, że sam proces kiełkowania doskonale zwiększa przyswajalność substancji obecnych w ziarnach grochu, fasoli czy soczewicy, a ponadto czyni je łatwiej strawnymi. Stąd też kiełki grochu mogą stanowić idealną alternatywę dla osób o wrażliwych układach pokarmowych, które klasyczne dania z grochem muszą zwykle odpokutować złym samopoczuciem.

Jak wyhodować kiełki grochu?

Do przygotowania kiełków potrzebować będziemy zielonego wysuszonego grochu, w pełnych, niedzielonych ziarnach – na jedną porcję kiełków zwykle przeznacza się od 1/3 do 1 szklanki. Cały proces rozpoczynamy od namaczania grochu w wodzie przez okres 8-12 godzin – tym sposobem wybudzamy go z fazy uśpienia. Po tym czasie nasiona odcedzamy i dokładnie przepłukujemy, a następnie umieszczamy w słoiku lub szklanej misie. Większe szerokie naczynia są korzystniejsze, bowiem ułatwiają dostęp do powietrza.

Po kolejnych 8 godzinach powtarzamy czynność płukania i odcedzania, dbając, aby jak najwięcej wody odciekło. Całość trzymamy w miejscu o niskim poziomie światła dziennego i płuczemy tak 2-3 razy dziennie, przez okres 2-3 dni. Gdy z ziaren wybiją krótkie kiełki, produkt jest już gotowy do spożycia. Odpadające skórki można usunąć, ale nie trzeba – nie wpływają one na smak produktu. W tej postaci można kiełki grochu przechowywać w lodówce przez okres 5-7 dni.

Pieczołowite płukanie i odcedzanie jest warunkiem podstawowym, aby uniknąć rozwoju niebezpiecznych bakterii w kiełkach. Przetrzymywane w wilgoci ziarna grochu mogą bowiem stać się środowiskiem życia dla pałeczki okrężnicy czy salmonelli, powodując silne rozstroje żołądkowe.

Uwaga!
Do produkcji kiełków szczególnie polecane są delikatniejsze odmiany grochu, takie jak np. groszek cukrowy.

Kiełki grochu a pędy – jaka jest różnica?

W wielu źródłach pod pojęciem kiełków grochu rozumie się zielone pędy wyrastające z namoczonego ziarna. Są one lżej strawne i mniej kaloryczne, ale wymagają dłuższego czasu oczekiwania i uprawy w ziemi. Oficjalnie, o tej kategorii młodych roślin mówi się „microgreens” i są one dalszym stopniem rozwoju kiełków, tyle, że spożywanym bez nasion.

Aby samodzielnie wyhodować zielone pędy grochu należy najpierw wyhodować kiełki, według przepisu powyżej. Gdy tylko z ziaren zaczną przebijać się kiełki, należy umieścić je w płaskim naczyniu wypełnionym kilkoma centymetrami ziemi lub włókna kokosowego. Podłoże to powinno być możliwie lekkie i żyzne. Rozpostarte w jednej warstwie kiełki przykrywamy następnie płytką warstwą kompostu lub ziemi. Taką uprawę trzymamy już w pełnym świetle na parapecie (lub na balkonie, jeśli temperatura utrzymuje się powyżej 15 stopni C) i regularnie podlewamy, aby podłoże było stałe wilgotne, ale nigdy nie stało w wodzie. Pędy są gotowe po 8-10 dniach od zasadzenia, zaś zbiera je się odcinając zielone roślinki ostrym nożem lub nożyczkami ok. 2 cm nad powierzchnią podłoża.

Pędy grochu nie stwarzają ryzyka zatrucia drobnoustrojami chorobotwórczymi i mogą być stopniowo zbierane przez kilka dni – tak, aby konsumować je zawsze na świeżo. Wiele źródeł poleca konsumpcję pędów grochu sięgających nawet 20-25 cm! Co ciekawe, jeśli pozostawimy ścięte resztki pędów na tacy i poczekamy jeszcze kilka dni, stale nawilżając podłoże, doczekamy się drugiej, nieco niższej transzy pędów!

Uprawa kiełków grochu, fot. shutterstock

Wartości odżywcze kiełków grochu

Kiełki grochu odznaczają się podobnym potencjałem odżywczym co sam groch, ale w nieco bogatszej i lepiej przyswajalnej formie. Przede wszystkim jest to cenne źródło białka, które nie jest co prawda pełnowartościowe, w przeciwieństwie do białka zwierzęcego, ale zawiera ważne niezbędne aminokwasy cenne zwłaszcza dla wegetarian. Uważa się, że wręcz, że kiełki grochu pozwalają jaroszom obniżyć poziom soi w diecie!

Ponadto kiełki grochu dostarczają nam sporych ilości witaminy C, chroniącej przed działaniem wolnych rodników i rozwojem procesów nowotworowych, żelaza zapobiegającego anemii, a także kwasu foliowego przeciwdziałającego wadom cewy nerwowej u płodów.

Microgreens z grochu to już nieco inny produkt pod kątem odżywczym – zawierają one znacznie mniej białka, tłuszczu, węglowodanów i kalorii, ale za to są doskonałym źródłem witamin A, B6, C, E i K. Nie brakuje im również witamin z grupy B, zwłaszcza kwasu foliowego, ale są uboższe w sole mineralne.

Diagram przedstawiający wartości odżywcze w 100g kiełków grochu; opracowanie własne na podst. https://nutritiondata.self.com/facts/vegetables-and-vegetable-products/2527/2

Kiełki grochu jako antidotum na wypadanie włosów

Najbardziej bodaj zaskakującym zastosowaniem kiełków grochu jest zwalczanie łysienia, z którym borykają się miliony ludzi na całym świecie. Naukowcom udało się tym czasem udowodnić, że aplikacja ekstraktu z kiełków grochu bezpośrednio na skórę głowy znacząco poprawia gęstość włosów. Mechanizmy tego działania nie są jeszcze do końca poznane, ale wydaje się, że podobne działanie mogą mieć kiełki grochu spożywane jako skoncentrowany suplement. Bez żadnych efektów ubocznych ekstrakt z wykiełkowanych nasion grochu wydaje się ograniczać tempo utraty włosów i wspierać wzrost nowych. W przeprowadzonych dotychczas badaniach na ochotnikach cierpiących na nadmierne wypadanie włosów aż 95% uczestników odnotowała znaczącą poprawę gęstości włosów!

Podejrzewa się, że kiełki grochu nie tylko wykazują się silnym działaniem przeciwzapalnym i antyoksydacyjnym, ale wręcz mają możliwość oddziaływania na ekspresję genu FGF7 odpowiadającego za regulację cyklu życia włosów.

Kulinarne wykorzystanie kiełków grochu

Kiełki grochu obejmują całe ziarna wraz krótkimi pędami i jako takie nie mogą być spożywane na surowo. Podobnie jak kiełki fasoli potrzebują obróbki cieplnej, aby zneutralizować substancje antyodżywcze, ale dzięki niewielkiemu rozmiarowi wystarczy zaledwie 5-10 minut gotowania we wrzątku. Można je następnie dodawać do dań jednogarnkowych, smażonych oraz zup, doprawiając do smaku ziołami i korzennymi aromatami.

Zielone pędy grochu odznaczają się świeżym, lekko orzechowym i słodkawym smakiem, przypominającym świeże łuski groszku cukrowego. Spożywa się je najczęściej na tej samej zasadzie co rzeżuchę czy rukolę – samodzielnie, z oliwą z oliwek czy skropione sokiem z cytryny. Jest to doskonały dodatek do sałatek oraz zielona ozdoba talerza, komponująca się idealnie zwłaszcza z serami kozimi i krowimi, rybą czy mięsem. Ponadto pędy mogą być wykorzystane do azjatyckich dań krótko smażonych w woku czy na patelni, a w surowej postaci wykorzystuje się je również do miksowanych napojów typów smoothie.

Wędzony łosoś z kiełkami grochu, fot. shutterstock

Kiełki grochu w kuchni

Raw Pad Thai z kiełków

Składniki:

SOS:

Przygotowanie:
Z obranej rzodkwi, marchewki i cukinii robimy długie cienkie wstążki za pomocą np. obieraczki do ziemniaków. Tak powstały „makaron” przekładam do misy, dodajemy poszatkowaną rzodkiewkę, kiełki, zieloną cebulkę i kolendrę oraz nasiona sezamu. Wszystkie składniki sosu umieszczamy w słoiku, dodajemy łyżkę gorącej wody i dokładanie wstrząsamy całość. Sosem polewamy warzywa i delikatnie mieszamy.

Smażone kiełki grochu

Składniki:

Przygotowanie:
Na patelni rozgrzewamy olej z orzeszków ziemnych. Dodajemy groszek cukrowy (całe strączki) i czosnek i podsmażamy do miękkości. Dodajemy kiełki grochu, ocet, sos sojowy, olej sezamowy i Samba Oelek i smażymy jeszcze kilka minut. Na koniec doprawiamy całość solą i pieprzem i posypujemy orzeszkami ziemnymi.

Dlaczego warto jeść kiełki grochu?

W repertuarze kiełków kiełki grochu zajmują ważne miejsce będąc zarówno pysznym produktem pełnym białka, jak i surowcem wstępnym do uprawy pędów grochu. Obie te postacie rozwoju Pisum sativum oferują wachlarz korzyści zdrowotnych oraz smakowych, choć każda ma nieco inny profil. Kiełki grochu można polecić przede wszystkim osobom stroniącym od mięsa, podczas gdy pędy grochu będą idealną propozycją dla miłośników sałatek i kuchni raw.

Ekologia.pl (Agata Pavlinec)
Bibliografia
  1. Sproutpeople; "Growing green pea sprouts"; https://sproutpeople.org/growing-green-pea-sprouts/; 2020-06-16;
  2. E. Vinje; "Pea shoots"; https://www.planetnatural.com/pea-shoots/; 2020-06-16;
  3. Amy Gran; "Growing Pea Shoots: How To Grow Pea Shoots For Pea Shoot Harvesting Peas"; https://www.gardeningknowhow.com/edible/vegetables/peas/growing-pea-shoots.htm; 2020-06-19;
  4. Torsten Grothe i in.; "Short communication: Clinical evaluation of pea sprout extract in the treatment of hair loss"; https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/ptr.6528; 2020-06-19;
  5. Carol A. Miles and Madhu Sonde; "PEA SHOOTS"; https://www.researchgate.net/publication/242372648_Pea_Shoots; 2020-06-19;
4.7/5 - (12 votes)
Subscribe
Powiadom o
0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments