Mleko sojowe – właściwości, skład i zastosowanie mleka sojowego
Ekologia.pl Styl życia Ekologiczna żywność Mleko sojowe ‒ właściwości, skład i zastosowanie mleka sojowego

Mleko sojowe ‒ właściwości, skład i zastosowanie mleka sojowego

Mleko sojowe zajmuje coraz więcej miejsca w naszej diecie. Trudno się dziwić, ziarna soi są doskonałym źródłem białka i zawierają wszystkie niezbędne dla człowieka aminokwasy. Dodatkowo mleko sojowe ma dużo zdrowych tłuszczów, witamin i składników mineralnych. Jednak należy pamiętać, że mleko sojowe mimo swoich zalet, posiada również wady.

Mleko sojowe zajmuje coraz więcej miejsca w naszej diecie, fot. shutterstock

Mleko sojowe zajmuje coraz więcej miejsca w naszej diecie, fot. shutterstock
Spis treści


Mleko sojowe to zdecydowanie najpopularniejsza alternatywa dla mleka krowiego. Powstaje poprzez namaczanie w wodzie ziaren soi. Uznaje się, że pozyskiwany w  ten sposób napój ma 10-krotnie mniej składników odżywczych niż same ziarna. Mimo to, nadal warto włączyć je do diety.

Izoflawony
  • chronią organizm przed uszkodzeniami spowodowanymi przez wolne rodniki,
  • zmniejszają ryzyko zachorowania na choroby układu krążenia i choroby nowotworowe.
  • zmniejszają ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2.
  • zapobiegają osteoporozie

Mleko sojowe jest źródłem białka, bioaktywnego peptydu – lunazyny, ma mnóstwo soli mineralnychfosforu, potasu, sodu, wapnia i żelaza oraz witamin –  witamin z grupy B (witamina B1, B2, B3 i B6), choliny i witaminy E. Pomaga zwalczyć wiele dolegliwości, będących wynikiem niedoboru hormonów. Kolejną zaletą mleka sojowego jego bogactwo w związki fitochemiczne, które pomagają zmniejszyć dolegliwości związane z menopauzą czy ograniczyć ryzyko rozwoju nowotworów piersi.

Dobroczynne izoflawony w mleku sojowym

Wielu lekarzy zalicza soję i jej przetwory do produktów mających silne właściwości antyrakowe. A to dzięki zawartym w soi izoflawonom o działaniu zbliżonym do estrogenu. Dotyczy to przede wszystkim nowotworów o podłożu hormonalnym, jak rak piersi i rak prostaty. W Japonii, Chinach czy Indonezji, gdzie spożycie produktów sojowych jest duże, poziom nowotworów hormonozależnych jest bardzo niski w stosunku do krajów zachodnich. Dane epidemiologiczne wskazują, że rak piersi występuje 4-krotnie rzadziej u kobiet azjatyckich niż u kobiet w krajach zachodnich. Uważa się także, że izoflawony chronią organizm przed uszkodzeniami spowodowanymi przez wolne rodniki, skutecznie zmniejszając ryzyko zachorowania na choroby układu krążenia i choroby nowotworowe.Pojawiły się także doniesienia, jakoby izoflawony zmniejszały ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2. Sugeruje się także, że spożycie izoflawonów zwiększa gęstość kości i zapobiega osteoporozie. Jednak nie ma na razie badań które potwierdziłyby powyższe tezy.  

Mleko sojowe to białko i nie tylko…

Białko występujące w mleku sojowym posiada aminokwasy egzogenne (m. in. lizyny), występujące w białku zwierzęcym. Jest doskonale przyswajalne przez nasz organizm. Poza tym, podczas trawienia białka sojowego, uwalniane są peptydy. Są to biologicznie czynne związki, które chronią przed otyłością, znacząco hamują rozrost komórek nowotworowych. Dlatego napój sojowy, to idealne źródło białka dla wegan oraz wegetarian. Po mleko roślinne często sięgają też sportowcy, którym zależy na budowaniu masy mięśniowej.

Co jeszcze dobrego znajdziemy w mleku sojowym. Wykazuje wiele właściwości zdrowotnych ‒ chroni przed chorobami układu krążenia, niektórymi nowotworami. Pomaga także kobietom w okresie menopauzy. Izoflawony w soi oddziałują na gospodarkę hormonalną, uzupełniając braki estrogenu w organizmie. Ma też niebagatelny wpływ na nasze kości. Zdaniem niektórych badaczy białko sojowe przeciwdziała osteoporozie. Takie wnioski wysnuli obserwując kraje azjatyckie, gdzie rzadziej odnotowuje się przypadki zachorowania na osteoporozę. Prawdopodobnie ma na to wpływ rodzaj spożywanego białka. Im więcej białka zwierzęcego w diecie, tym większe jest wydalenie wapnia wraz z moczem. Co w konsekwencji skutkuje pojawieniem się osteoporozy. Dodatkowo, badania pokazują, że soja poprawia elastyczność naczyń krwionośnych.

Mleko sojowe powstaje poprzez moczenie w wodzie nasion soi, fot. shutterstock

Mleko sojowe odchudza?

Mleko sojowe pomaga w utracie zbędnych kilogramów. Ma mniej węglowodanów, niż mleko krowie, a szklanka mleka to zaledwie 80 kalorii. Co więcej, jednonienasycone kwasy tłuszczowe w mleku sojowym hamują wchłanianie tłuszczu. W mleku sojowym występuje także błonnik, który daje uczucie sytości, przez co na dłużej zaspokajamy głód.

Mleko sojowe czy mleko krowie?

Uważa się, że mleko sojowe jest zdrowsze od krowiego. Nie ma w nim laktozy, glutenu, jest za to komplet aminokwasów białkowych. Mleko sojowe zawiera podobną ilość protein, co mleko krowie  ‒ w 100 ml mleka sojowego znajdziemy około 3 gramów białka; w mleku krowim około 3,2 grama. Dodatkowo jest nisko kaloryczne i nie zawiera cholesterolu, ma znacznie mniej tłuszczów nasyconych niż mleko krowie. Tłuszcz występujący w mleku sojowym jest zdrowy ‒ zawiera kwas linolowy oraz kwas α-linolenowy. Wielonienasycony kwas linolowy obniża poziom cholesterolu we krwi, tym samym zmniejsza ryzyko chorób serca. Z kolei kwas α-linolenowy, który należy do grupy wielonienasyconych tłuszczów omega-3, pomaga zmniejszać ryzyko rozwoju stanów zapalnych w organizmie.

Czy mleko sojowe pozbawia facetów męskości?

Pojawiły się głosy, że mleko sojowe robi z mężczyzn kobiety. Czy należy się nimi przejmować? Mleko sojowe ma w składzie roślinne związki ‒ genisteinę i dadzeinę ‒  które działają podobnie do estrogenów, czyli hormonów żeńskich. Badania wykonane na zwierzętach wykazały, że fitoestrogeny mogą zaburzać rozwój płciowy u samców szczurów. Mogą, ale nie muszą. Trzeba by pić mleko sojowe litrami,  by doprowadzić do kłopotów hormonalnych. Przy umiarkowanym spożyciu napoju sojowego nic takiego nie powinno się zdarzyć. Wręcz przeciwnie ‒ włączenie do diety produktów sojowym może zmniejszyć ryzyko nowotworu prostaty. Jak mawiał Paracelsus „wszystko jest trucizną i nic nie jest trucizną, bo tylko dawka czyni truciznę”.

Mleko sojowe kontra lasy deszczowe

Pić czy nie pić ‒ takie pytania zadają sobie osoby, którym bliski jest los środowiska. Bo z mlekiem sojowym, a konkretnie z uprawami soi związane są dylematy natury etycznej.

Soja jest najszybciej rosnącym zbożem na świecie. Coraz większe zapotrzebowanie na soję powoduje rozrastanie się pól uprawnych głównie w Ameryce Południowej, które powstają na terenach lasów, sawann i łąk. W ten sposób niszczone są najcenniejsze przyrodniczo obszary i lasy równikowe, co stwarza zagrożenie dla takich gatunków jak jaguar czy mrówkojad wielki. Poza tym soja (obok rzepaku i kukurydzy) to najczęściej modyfikowany genetycznie produkt. Przeciwnicy GMO twierdzą, że aż 95 proc. importowanej soi to soja transgeniczna. Jednak taka soja wykorzystywana jest głównie jako pasza dla zwierząt. Każdy produkt spożywczy sprzedawany w Polsce, który zawiera GMO musi być odpowiednio oznakowany. Dlatego znalezienie w polskim sklepie produktu zwierającego soję transgeniczną graniczy z cudem.

Alergia na mleko sojowe

Oczywiście mleko sojowe nie jest pozbawione wad. Produkty sojowe mają właściwości alergenne. Białko sojowe zaliczane jest ‒ obok mleka, jaj, ryb, owoców morza, orzechów, orzechów arachidowych, pszenicy ‒ do jednych z najbardziej alergizujących pokarmów. Biegunka, bóle brzucha, egzema, pokrzywka, astma i wstrząs alergiczny ‒ takie mogą być objawy alergii na soję. Osoby, u których pojawiły się takie symptomy powinny wykluczyć mleko sojowe ze swojej diety.

Mleko sojowe z powodzeniem można dodawać do kawy. Fot. shutterstock

Z czym mleko sojowe smakuje najlepiej?

Smak mleka sojowego jest delikatny, neutralny. Idealnie nadaje się do koktajli, jako dodatek do płatków śniadaniowych czy kawy. Napój sojowy można też dodawać do wypieków, naleśników i gofrów. Mleko sojowe bez problemu dostaniemy w sklepie w różnych wariantach smakowych. Jednak najlepiej taki specyfik przygotować w domu, wtedy mamy gwarancję, że jest to produkt pozbawiony środków konserwujących, cukru i polepszaczy smaku.

Mleko sojowe

Składniki:

Przygotowanie:
Ziarna soi moczymy przez noc w wodzie. Rano soję odcedzamy i przepłukujemy dodatkowo wodą. Tak przygotowane ziarna mielimy w blenderze z dodatkiem dwóch szklanek wody. W tym czasie zagotowujemy w wysokim garnku 2 litry wody. Kiedy zaczyna bulgotać dodajemy do niej zblendowaną soję. Mieszamy do momentu zagotowania się. Kiedy piana zacznie się podnosić zdejmujemy garnek z ognia, czekamy 5-10 minut i gotujemy ponownie. Sito wykładamy gazę i przelewamy przez nie mleko. Z racji tego, że napój sojowy ma neutralny, fasolowy smak, można dodać do niego trochę syropu z agawy lub innego słodzika.

Mleko sojowe – pić czy nie pić?

Mleko sojowe budzi kontrowersje, dlatego wiele osób zastanawia się czy warto włączyć je do diety. Zdaniem naukowców i dietetyków – warto. Dzięki zawartości odżywczego białka, korzystnych dla zdrowia kwasów tłuszczowych, witamin i minerałów jest dobrą alternatywą dla mleka krowiego. Wzmacnia odporność, zapobiega nowotworom, chroni przed osteoporozą i chorobami układu krążenia. Dlatego należy zastanowić się, czy spożywanie tego napoju, oczywiście w rozsądnych ilościach, nie przyniesie nam więcej korzyści niż strat.

Ekologia.pl (JSz)
Bibliografia
  1. MARTA WILK; "„SOJA ŹRÓDŁEM CENNYCH SKŁADNIKÓW ŻYWIENIOWYCH” ŻYWNOŚĆ"; Nauka. Technologia. Jakość, 2017, 24, 2 (111);
  2. Rajni Kant, Arif, Albrecht Broadway; "The Benefits of Consuming Soya milk"; Trends in Biosciences 8(5), Print : ISSN 0974-8, 1159-1162, 2015;
  3. Harvard T.H. Chan, Harvard School of Public Health; "Straight Talk About Soy"; hsph.harvard.edu; 2019-10-17;
  4. Deepika Kohli; "Preservation and processing of soymilk: A review"; researchgate.net; 2019-10-17;
  5. William Shurtleff, Akiko Aoyagi; "History of Soymilk and Dairy-like Soymilk Products"; https://www.soyinfocenter.com/HSS/soymilk1.php; 2019-10-17;
  6. Nadia Berenstein; "A Brief History of Soy Milk, the Future Food of Yesterday"; seriouseats.com; 2019-10-17;
  7. MadeHow; "Soy milk"; madehow.com; 2019-10-17;
  8. https://www.pttz.org/zyw/wyd/czas/2009,%206(67)/06_Zareba.pdf; 2019-10-17;
  9. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22648714; 2019-10-17;
4.7/5 - (8 votes)
Post Banner Post Banner
Subscribe
Powiadom o
2 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments

ja polecam Nasiona konopi siewnej są dobrym źródłem witaminy E, żelaza, wapnia, cynku, fosforu, magnezu. Witamina E jest silnym przeciwutleniaczem, chroni między innymi kwasy tłuszczowe omega-3 przed utlenianiem, tym samym zachowując ich prozdrowotne właściwości. Wpływa też na elastyczność naczyń krwionośnych, poprawia krążenie krwi, obniża ryzyko wystąpienia miażdżycy i choroby niedokrwiennej serca. Cynk zaś zapewnia prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego oraz zdrowy wygląd skóry, włosów i paznokci.
Oprócz tego nasiona konopi to źródło wysokiej jakości białka. Białko zawarte w nasionach konopi jest porównywalne do białek zwierzęcych, przy czym nie dostarcza cholesterolu i kwasów tłuszczowych nasyconych. Jest lepiej przyswajalne niż białka z soi oraz nie zawiera związków wzdymających jak soja łuskane nasiona konopi znajdziesz na http://www.konopiafarmacja.pl

Jako dietetyk pracujący w https://panorama-morska.pl dla alergików polecam także deser wykonany z ananasa, mango i mleka sojowego. Całość blendujemy i gotowe :)