Cykoria warzywo - właściwości, witaminy i wartości odżywcze cykorii
Ekologia.pl Styl życia Ekologiczna żywność Cykoria warzywo – właściwości, witaminy i wartości odżywcze cykorii

Cykoria warzywo – właściwości, witaminy i wartości odżywcze cykorii

Cykoria jest słynnym warzywem, z której przygotowuje się bezkofeinowy substytut kawy. Spożywamy cykorię też w sałatkach, będących uzupełnieniem obiadu tudzież dodajemy do kanapek. Roślina ta sprawdza się w dietach redukcyjnych oraz mających na celu oczyszczenie organizmu. Cykoria kryje w sobie również potencjał antyrakowy. Warzywo to potrafi nie tylko zadbać o nasze ciało, lecz także uspokoić umysł!

Częścią jadalną cykorii jest wyrastająca z korzenia palowego kremowobiała liściasta główka o zielonych brzegach, fot. shutterstock

Częścią jadalną cykorii jest wyrastająca z korzenia palowego kremowobiała liściasta główka o zielonych brzegach, fot. shutterstock
Spis treści


Cykoria jest rośliną zielną należącą do rodziny astrowatych. Wyróżnia się 8 jej gatunków, przy czym typowym przedstawicielem jest Cichorium intybus L. W warzywniakach możemy ją kupić od listopada do kwietnia. Ma delikatną łodygę, lancetowate liście i jasnoniebieskie kwiaty. Częścią jadalną cykorii jest wyrastająca z korzenia palowego kremowobiała liściasta główka o zielonych brzegach. Idealne okazy mają śnieżnobiałe listki – im więcej zielonego koloru tym bardziej gorzki smak. Z kolei  – im mniejsza główka i ściślej ułożone listki – tym smaczniejsza cykoria. Odmiana dzikorosnąca tej rośliny wygląda zupełnie inaczej i przypomina sałatę.

Odmiany i uprawa cykorii

W sklepach ogrodniczych możemy znaleźć wiele odmian cykorii różniących się między sobą kształtem i kolorem. Niektóre z nich są uprawiane ze względu na liście i stosowane jako składnik sałatek (A Grumolo Bionda, Di Bruxelles, Palla Rossa, Endywia kędzierzawa), inne – ze względu na korzeń nadający się do pieczenia (cykoria sałatowa) czy podziemną łodygę, której używa się jako substytut kawy (Sativum). Cykoria liściowa jest jednak najpopularniejsza. Roślina nie ma wygórowanych wymagań glebowych, jednak dla jej optymalnego wzrostu, podłoże powinno być próchnicze, średnio-wilgotne oraz wapienne. Nasiona wysiewamy w pierwszej połowie czerwca na głębokość ok. 1,5 cm i w odstępach 25 cm między kolejnymi rządkami. Po wykiełkowaniu należy cykorię „przerwać”, tak, by odstępy między sadzonkami wynosiły ok. 10 cm. We wrześniu korzenie ostrożnie wykopujemy i podcinamy jej liście do wielkości ok. 3 cm. Ścięte kawałki listków można przeznaczyć na paszę dla zwierząt. Korzenie, które są większe niż 2 cm będą używane do zimowego pędzenia tego warzywa. Przeznaczone do tego procesu partie rośliny trzeba zakopać w pisaku, np. w piwnicy i regularnie podlewać. Temperatura podłoża nie powinna przekraczać 15 stopni C. Kiedy główki osiągną wielkość 18 cm będą gotowe do zbioru i spożycia.

Co łączy cykorię z kawą?

Cykoria jest znana jako jedna z najstarszych roślin wymienianych w literaturze. Spożywali ją już starożytni Egipcjanie i Grecy. Horacy wspominał o niej w swoich pismach tratujących o diecie, której podstawą były oliwki, malwa i cykoria endywia. Od wieku XVIII roślina ta zyskała ogromne znaczenie gospodarcze w Europie, gdzie zdobyła popularność jako substytut niedostępnej w czasach wojen kawy. Do dzisiaj korzeń cykorii jest używany jako zamiennik kofeinowego napoju w amerykańskich więzieniach. Co więcej, ze względu na to, że w przeciwieństwie do niego, nie podrażnia żołądka i nie prowadzi do zakwaszenia i odwapnienia organizmu, stanowi alternatywę dla osób nietolerujących kawy.

Cykoria to warzywo, które odchudza

Cykoria jest uznawana za roślinę, która znakomicie usuwa toksyny z naszego organizm. Wspiera procesy trawienne, a do tego zawiera tłuszcze, białko, węglowodany, błonnik, cukry, kwas szczawiowy i nikotynowy, karoten, a także mnóstwo witaminwitamina A, witaminy z grupy B (witamina B1, B2, B3 i B9), witamina C, E i K oraz sole mineralnecynk, fosfor, magnez, mangan, miedź, potas, sód, selen, siarka, wapń i żelazo. Za charakterystyczny gorzki smak cykorii odpowiada laktucyna i laktukopikryna. Składniki te poprawiają trawienie i przyspieszają spalanie tłuszczu. Jedna główka cykorii tylko 30 kcal.

Uprawa cykorii, fot. shutterstock

Antyrakowa moc cykorii

Naukowe badania dowiodły, że ekstrakt z cykorii potrafi dokonać redukcji nowotworu w różnych stadiach rozwoju. Za tę właściwość odpowiadają prawdopodobnie zawarte w roślinie fruktany o działaniu antyrakowym i przeciwutleniającym. Co więcej, okazało się, że obecne w niej polifenole i fitochemiczne związki potrafią zapobiegać wystąpieniu nowotworu piersi i jelita grubego.

Naturalnym lekiem na bóle kości i stawów jest cykoria

Cykoria jest wykorzystywana w naturalnym leczeniu zapalenia kości i stawów, ze względu na swoje przeciwzapalne właściwości. W 2010 roku przeprowadzono badanie, podając chorym dawkę cykorii, po której zaobserwowano wyraźną poprawę ich stanu zdrowia i zmniejszenie bólu związanego ze zmianami zwyrodnieniowymi. Poza uzupełnianiem leczenia poważnych schorzeń, warzywo to może być również stosowane jako bezpieczny środek przeciwzapalny na bóle mięśniowe i bóle stawów towarzyszące infekcjom wirusowym.

Porcja cykorii (ok. 45g) zawiera:
  • Kalorie: 32
  • Tłuszcz: 0,1 g
  • Sód: 22,5 mg
  • Węglowodany: 7,9 g
  • Błonnik: 0,7g
  • Cukry: 3,9 g
  • Białko: 0,6g
  • Potas: 130 mg
  • Wapń: 18,4 mg
  • Fosfor: 27,4 mg
  • Kwas foliowy: 10,4 mcg
Tabela: opracowanie własne na podstawie: https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/169993/nutrients

Cykoria jako sposób na odporność

Cykoria potrafi znacznie wzmocnić nasz układ immunologiczny. Wykazuje wyraźne działanie przeciwbakteryjne na niebezpieczne szczepy bakterii, a oprócz tego zawiera polifenole i fitochemikalia, które są świetnymi przeciwutleniaczami i wymiatają wolne rodniki z układu krwionośnego. Roślina ta zmniejsza tym samym ryzyko zachorowania na nowotwory i choroby serca.

Cykoria to ochrona układu sercowo-naczyniowego

Inulina zawarta w cykorii nie tylko działa korzystne na układ pokarmowy, lecz także prowadzi do zmniejszenia poziomu „złego” cholesterolu w organizmie. Cholesterol LDL jest jedną z głównych przyczyn miażdżycy i wysokiego ciśnienia krwi. Może również przyczyniać się do wystąpienia ataków serca i udarów mózgu.

Roślina ta jest pełna roślinnych fenoli, które wykazują działanie przeciwzakrzepowe i zapobiegają arytmii. Picie kawy z cykorii zamiast tradycyjnej – kofeinowej – może znacznie zmniejszyć ryzyko choroby sercowo-naczyniowej.

Detoksykacja z cykorią

Wyciąg z korzenia cykorii jest często stosowany jako środek moczopędny. Zwiększenie częstotliwości oddawania moczu może pomóc w eliminacji toksyn, które organizm magazynuje w wątrobie i nerkach, a także przyczynić się do spadku masy ciała poprzez wyeliminowanie nadmiaru wody i usunięcie z ciała ok. 4 proc. tłuszczu.

Uspokój się z cykorią

Cykoria wykazuje właściwości uspokajające – łagodzi stres i jego niebezpieczne dla organizmu skutki. Ekstrakt z jej korzenia sprawdza się również jako bezpieczny i naturalny środek nasenny. Dzięki antystresowemu działaniu, roślina ta zmniejsza ryzyko wystąpienia chorób serca, zaburzeń równowagi hormonalnej i przedwczesnego starzenia.

Sałatka z cykorią, fot. shutterstock

Kulinarne możliwości cykorii

Cykoria nie tylko ładnie prezentuje się na talerzu, lecz także stanowi świetny składnik sałatek i surówek. Do tego sprawdza się w wersji pieczonej i duszonej. Możemy spożywać ją również w formie napoju, który jest w stanie zastąpić nam kawę.

Jedną ze smaczniejszych propozycji podania cykorii jest jednak połączenie jej z orzechami włoskimi i jabłkiem w formie surówki.

Składniki (porcja dla 2 osób):

Przygotowanie:
Cykorie płuczemy i osuszamy papierowym ręcznikiem, po czym odkrawamy głąby i pożółkłe liście u nasady. Tak przygotowanie warzywo kroimy na kawałki. Jabłka obieramy, usuwamy z nich nasiona, kroimy w kostkę, a następnie polewamy sokiem z cytryny, by nie ściemniały. Orzechy kroimy na drobne kawałki, po czym w osobnej misce przygotowujemy sos, ubijając mikserem śmietanę z musztardą, cydrem, solą i pieprzem. Na koniec przesypujemy do salaterki przygotowane składniki i polewamy je niewielką ilością sosu, dokładnie wszystko mieszając.
Smacznego!

Cykoria jest zdecydowanie na TAK!

Jeśli nie znasz cykorii, możesz nie być świadomy korzyści zdrowotnych płynących ze spożywania tej rośliny. Korzeń cykorii, rośliny kwitnącej z rodziny mniszka lekarskiego, był używany w medycynie już w starożytnym Egipcie. Często jest palony, mielony i spożywany jako alternatywa dla kawy bez kofeiny. Roślina ta sprawdza się w dietach redukcyjnych oraz oczyszczających. Warzywo to nie tylko potrafi zadbać o nasze ciało i umysł, ale stanowi także świetny składnik sałatek i surówek.

Ekologia.pl (Alicja Chrząszcz)
Bibliografia
  1. Encyclopaedia Britannica; "Chicory"; britannica.com; 2019-05-31;
  2. Renée A. Street, Jasmeen Sidana, Gerhard Prinsloo; "Cichorium intybus: Traditional Uses, Phytochemistry, Pharmacology, and Toxicology"; ncbi.nlm.nih.gov; 2019-05-31;
  3. D'evoli L i in.; "Red chicory (Cichorium intybus L. cultivar) as a potential source of antioxidant anthocyanins for intestinal health."; ncbi.nlm.nih.gov; 2019-05-31;
  4. Fine Cooking Issue 2; "Red, White, or Green, Chicory Brightens Winter Cooking"; finecooking.com; 2019-05-31;
  5. Mercola; "What is chicory good for?"; foodfacts.mercola.com; 2019-05-31;
4.9/5 - (10 votes)
Subscribe
Powiadom o
9 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments

Uwielbiam cykorię i tą jej goryczkę ktora jest tak bardzo dla nas potrzebna i zdrowa.

Lubię cykorię, jest kawa Ricore z cykorią.

Jest również polska Inka Bio Cykoria, która zawiera 100% prażonej cykoria w składzie bez żadnych domieszek. Pycha.

Do ust nie wezmę. Smakuje jak stara sciera. Fuj. Mamy w polsce pełno smacznych i wartościowych warzyw.

No coz p.Anielu dopuki nie spruje pani to prosze nie komentowac w tak brzydki sposob pozdrawiam

Ej nie można tak powiedzieć.fajny smak odskocznia od KFC.mozna ,a można czasem zjeść coś innego .jak kto chce .za innych nie można decydować ,bo ludzie są dorośli to każdy je to co chce lub lubi .no tak .

Ej nie można tak powiedzieć.fajny smak

… i właśnie cykoria jest jednym z nich

Porostu nie znasz się na smaku, jest bardzo smaczna tylko trzeba umieć ja przyrządżyć, tak samo ryba smażone nie jest dobra a ugotowane już tak.