Parki Narodowe w Polsce | ekologia.pl
Ekologia.pl Środowisko Przyroda Parki Narodowe w Polsce

Parki Narodowe w Polsce

Polska to jedno z najlepszych miejsc na świecie pod względem naturalnego piękna, w którym znajduje się wszystko – od gęstych, zielonych lasów i zapierających dech w piersiach pasm górskich po imponujące formacje skalne i zachwycające wybrzeża. Te wszystkie atrakcje znajdziemy w Parkach Narodowych. Aktualnie w Polsce mamy 23 parki narodowe, które zajmują powierzchnię 316 748 ha, co stanowi ok. 1 proc.  powierzchni kraju. Najstarszy jest Białowieski Park Narodowy utworzony w 1947 r., a najmłodszy, to PN Ujście Warty (2001r.).  Co jeszcze wiemy i powinniśmy wiedzieć o parkach narodowych? Które są szczególnie ważne? Dlaczego objęto je ochroną?

Ojcowski Park Narodowy, fot. shutterstock

Ojcowski Park Narodowy, fot. shutterstock
Spis treści

Biebrzański Park Narodowy, 59 223,00 ha

Biebrzański Park Narodowy jest największym parkiem narodowym w naszym kraju, ale został założony stosunkowo niedawno, bo dopiero w 1993 r. Należy do najdzikszych obszarów Polski, obejmując swym zasięgiem niemal całą dolinę Biebrzy. Chroni największe bagna i torfowiska niskie o unikatowej w skali Europy, a nawet świata, faunie i florze. Stanowi jedną z najcenniejszych ostoi ptaków – dubelta, wodniczki, rybitwy czarnej, rybitwy małoskrzydłej, orlika grubodziobego – oraz najważniejszą ostoją łosia w Polsce.

 

Biebrzański Park Narodowy, fot. shutterstock

Kampinoski Park Narodowy, 38 544,33 ha

Kampinoski Park Narodowy został utworzony w 1959 r. Ze względu na bogatą szatę roślinną i bliskość Stolicy obszar ten nazywany jest „zielonymi płucami Warszawy”. Obejmuje obszary Puszczy Kampinoskiej położone w polodowcowej dolinie Wisły, w zachodniej części Kotliny Warszawskiej. Zajmuje powierzchnię 38 544,33 ha, z czego 72 ha należy do Ośrodka Hodowli Żubrów im. Ignacego Mościckiego. Różnorodność siedlisk – od podmokłych po skrajnie suche – stwarza doskonałe warunki dla wegetacji roślin. Możemy tu zaobserwować około 150 zbiorowisk roślinnych, składających się z ponad 1400 gatunków roślin naczyniowych i 150 gatunków mszaków. Występuje tu ponad 200 gatunków ptaków, ze wszystkich ssaków największy jest łoś, symbol Kampinoskiego Parku Narodowego. Występują tu także bobry i wydry, a także jelenie, dziki i sarny. Szczególnie bogaty jest świat nietoperzy. W roku 2000, Kampinoski Park Narodowy wpisany został na światową listę rezerwatów biosfery UNESCO, jest też obszarem Natura 2000. Podobnie jak lasy wokół Warszawy jest miejscem licznie odwiedzanym przez mieszkańców stolicy, którzy cenią sobie kontakt z przyrodą i wypoczynek na jej łonie.

 

Kampinowski Park Narodowy, Fotokon / Shutterstock.com

Słowiński Park Narodowy, 18 618,00 ha

Słowiński Park Narodowy powstał w 1967 roku między popularnymi nadbałtyckimi kurortami, Łebą i Rowami, a znane na całym świecie ruchome wydmy piaszczyste są ciekawymi przykładami lokalnej różnorodności przyrodniczej. Ruchome piaszczyste wydmy Słowińskiego Parku Narodowego zajmują 5,1% powierzchni parku, a dominującą część chronionego krajobrazu stanowią jeziora przybrzeżne Łebsko, Gardno, Dołgie Wielkie i Dołgie Małe. Same wydmy są różnej wysokości, przy czym porośnięta sosnami Wydma Czołpińska sięga 56,5 metra. Jest też Wydma Łącka, której wysokość mieści się w przedziale 30-40 metrów. Na obszarze Parku znajdziemy nie tylko Saharę Bałtycką czy unikalne przykłady nadmorskiej przyrody, ale także ciekawe miejsca związane z odległą historią tych terenów. Tereny Słowińskiego Parku Narodowego były wykorzystywane przez armię niemiecką podczas II wojny światowej jako duży poligon rakietowy i miejsce szkolenia Korpusu Afrykańskiego. Istnieje kilka tras o różnym stopniu trudności i charakterze, o łącznej długości prawie 150 kilometrów. Okolica słynie z wyjątkowej roślinności, od traw wydmowych i nadmorskich borów sosnowych po rośliny bagienne. Park jest również domem dla rzadkich gatunków ptaków, w tym bielika, puchacza, kormorana, bociana czarnego i wielu wodnych ptaków.

 

Słowiński Park Narodowy, fot. shutterstock.com

Słowiński Park Narodowy, fot. shutterstock.com

Bieszczadzki Park Narodowy, 29 201,00 ha

Utworzony w 1973 roku Bieszczadzki Park Narodowy położony jest w najbardziej wysuniętej na południe części wschodniej Polski. Leży na pograniczu Słowacji i Ukrainy. Park zajmuje powierzchnię 29 201 ha. Charakterystyczną cechą gór tego parku są bezleśne, porośnięte trawą grzbiety, zwane połoninami. Te górskie łąki są wypełnione dużą ilością rzadkich, wschodnio-karpackich roślin. Lasy, głównie bukowe z domieszką jodły i jaworu, zajmują 87 proc. powierzchni parku. Niedźwiedź, wilk, jeleń, żubr, ryś, to tylko niektóre z ssaków zamieszkujących park, w których schronienie znalazło także 150 gatunków ptaków. W parku znajduje się również stadnina koni huculskich. Przez piękne krajobrazy przebiega również szlak z zabytkowymi drewnianymi cerkwiami greckokatolickimi włączonymi w Podkarpacki Szlak Architektury Drewnianej. Tarnica jest najwyższym punktem parku, osiągając wysokość 1346 m. Park wraz z przyległymi terenami został włączony do międzynarodowego rezerwatu biosfery „Karpaty Wschodnie”, który obejmuje region zbieżnych granic Polski, Słowacji i Ukrainy.

 

Bieszczadzki Park Narodowy, fot. shutterstock.com

Bieszczadzki Park Narodowy, fot. shutterstock.com

Tatrzański Park Narodowy, 21 164,00 ha

Tatrzański Park Narodowy został założony w 1954 roku i zajmuje powierzchnię 21 164 ha. Położony jest na południowych krańcach województwa małopolskiego. Od południa TPN sąsiaduje ze słowackim Tatrzańskim Parkiem Narodowym (TANAP-em). Tatry charakteryzują się ostrymi, poszarpanymi szczytami i zachwycającymi formacjami skalnymi. Z drugiej strony Tatry otoczone są malowniczymi dolinami potoków i rozległymi polanami, na których pasą się owce. Pod względem zasobów naturalnych Tatry są jednym z najcenniejszych obszarów w Polsce. Dlatego park został włączony do sieci Natura 2000 i uznany za rezerwat biosfery UNESCO (wspólnie ze słowackim Tatransským národným parkom), co świadczy o jego unikalności w skali światowej. Tatrzański Park Narodowy jest domem dla zagrożonych i endemicznych gatunków dzikiej przyrody. Niektóre z popularnych gatunków występujących w parku to niedźwiedź brunatny, wilk szary, ryś euroazjatycki i wydra europejska. Najbardziej znane endemity to kozica tatrzańska (symbol TPN) i świstak tatrzański. Ważnym atutem Tatrzańskiego Parku Narodowego są liczne jeziora polodowcowe (tzw. stawy) charakteryzujące się wyjątkowo czystą wodą. Największe z nich to Morskie Oko oraz Wielki Staw Polski. Nie brakuje rwących potoków i wodospadów (największy to Wielka Siklawa – 70 m wysokości). Tatrzański Park Narodowy jest stosunkowo łatwo dostępny dla zwiedzających dzięki dobrze oznakowanym i zarządzanym szlakom turystycznym.

 

Tatrzański Park Narodowy, fot. shutterstock.com

Magurski Park Narodowy, 19.962,00 ha

Magurski Park Narodowy położony jest na południu Polski, w Beskidzie Wyspowym, na pograniczu województw podkarpackiego i małopolskiego. Został utworzony w 1995 roku, aby pełnić ważną ekologiczną funkcję pomostu pomiędzy chronionymi obszarami Karpat Wschodnich i Zachodnich. Powierzchnia parku wynosi 194,39 km2, z czego 90% parku to lasy, głównie bukowe i sosnowe. Na terenie parku znajduje się ciekawy rezerwat skalny Kornuty, a także słynna i popularna formacja skalna Diabli Kamień. W skałach kryją się liczne jaskinie szczelinowe, w tym najbardziej znana Jaskinia Mroczna, której korytarze mają długość 200 metrów. Park może pochwalić się około 800 roślinami i 200 zwierzętami. Spotkamy tu: niedźwiedzia, łosia, wilka, rysia, żbika, bobra, jelenia, nietoperza, wydrę, piżmaka i jenota. Wśród ptaków park może pochwalić się największym w Polsce zagęszczeniem myszołowów. To także ostoja bociana czarnego i orła przedniego. Turyści oprócz spacerów szlakami turystycznymi zazwyczaj mogą zobaczyć cerkwie, zaporę w Klimkówce, Wodospad Magurski, Czarcią Skałę, cmentarze z I wojny światowej oraz muzeum w Krempnej. Na szlakach turyści często spotykają również przydrożne kapliczki, kamienne krzyże i posągi ostrokrzewów. Magurski Park Narodowy to atrakcyjny obszar, który naprawdę warto odwiedzić.

 

Magurski Park Narodowy, fot. shutterstock.com

Wigierski Park Narodowy, 15.086,00 ha

Wigierski Park Narodowy położony jest w północno-wschodniej części Polski, w województwie podlaskim, na Pojezierzu Mazurskim. Powstał w 1989 roku, a jego powierzchnia wynosi 15.086 ha. Składa się głównie z lasów iglastych z sosnami i jodłami oraz akwenów wodnych. Głównym celem utworzenia parku była ochrona bobrów, które są symbolem parku. Obecnie na terenie parku znajdują się 42 jeziora, z których najbardziej znane i największe to Wigry. Główną rzeką jest Czarna Hańcza, która wraz z jeziorem Wigry jest jednym z najpopularniejszych szlaków kajakowych w kraju. Na terenie parku występują 32 gatunki ryb, 12 płazów, 5 gadów, 205 ptaków i 46 ssaków. Dla turystów przygotowano 190 km szlaków pieszych i konnych. Turyści często odwiedzają także Muzeum Wigier. Wigierski Park Narodowy jest obszarem o międzynarodowym znaczeniu dla ochrony przyrody, jako obszar Konwencji Ramsarskiej oraz obszar sieci europejskiej Natura 2000.

 

Jezioro Perty w Wigierskim Parku Narodowym, fot. shutterstock.com

Drawieński Park Narodowy, 11.341,00 ha

Drawieński Park Narodowy został założony 1 maja 1990 roku, a jego powierzchnia wynosi 11.341 ha. Jest położny na terenie trzech województw: zachodniopomorskiego, wielkopolskiego i lubuskiego. Park Narodowy, o charakterystycznym kształcie litery V, obejmuje dolinę rzeki Drawy i jej dopływu – rzeki Płocicznej oraz fragmenty Puszczy z śródleśnymi łąkami, torfowiskami i jeziorami. Lasy stanowią około 80 procent większości obszaru parku. Większość z nich to bory sosnowe, ale są też lasy bukowe i grądowe. W sumie zliczono ponad 900 gatunków roślin naczyniowych, w tym prawie 150 gatunków drzew i krzewów. Szczególnie imponujący jest świat ryb i ptaków. Jednym z najcenniejszych elementów parku przyrodniczego jest ichtiofauna – gatunki zagrożone i skrajnie zagrożone – minóg rzeczny, minóg strumieniowy, troć wędrowna, leszcz. Teren parku jest również ważną ostoją ptactwa, głównie bociana czarnego, nurogęsi, kani czarnej i rudej, bielika, orlika krzykliwego, rybołowa, cietrzewia, kormorana, myszołowa, krogulca, wodniczki i innych. Na uwagę zasługuje obecność licznych nietoperzy, reprezentowanych w parku przez 8 gatunków, a także liczne populacje bobra i wydry. Ze względu na duże znaczenie przyrodnicze park narodowy, zostały objęte ochroną sieci Natura 2000.

 

Drawieński Park Narodowy, fot. shutterstock.com

Woliński Park Narodowy, 10.937,00 ha

Woliński Park Narodowy został utworzony w 1960 roku i chroni środowisko największej polskiej wyspy Wolin. Po włączeniu wód morskich w granice Parku w 1996 roku Woliński Park Narodowy stał się pierwszym polskim parkiem morskim. Obecna powierzchnia Parku wynosi 10 937 ha. Misją Parku jest zachowanie charakterystycznych dla Wolina krajobrazów będących wynikiem działalności lodowcowej i aktywnego modelowania wyspy przez siły morza. Charakterystycznymi cechami wspomnianego krajobrazu są wzgórza morenowe, klify bałtyckie, jeziora morenowe, mierzeja wydmowa oraz unikalny archipelag wysp w delcie wód przybrzeżnych Świny i części Zalewu Szczecińskiego. Na całej wyspie Wolin występuje ponad 1300 gatunków roślin naczyniowych, w tym wiele gatunków rzadkich i chronionych. Płytkie dno Bałtyku zajmują makroalgi: glony zielone, brunatnice i krasnorosty. Sama wyspa porośnięta jest lasami, z dominacją lasów bukowych, bukowo-dębowych oraz borów sosnowych. Wśród najcenniejszych zbiorowisk leśnych można wymienić buczyny storczykowe, które zasiedlają wąski pas najwyższych klifów morskich. Fauna wyspy jest bardzo zróżnicowana i bogato reprezentowana przez rzadkie gatunki. W parku żyje ponad 230 gatunków ptaków. Wśród gniazdujących jest orzeł bielik (symbol parku), wodniczka, biegus zmienny, muchołówka rdzawa. Park położony jest na ważnym szlaku migracji ptaków południowego Bałtyku i odgrywa istotną rolę w ochronie istniejących ptaków wodno-błotnych – są to głównie nurogęsi rude, nurogęsi zwyczajne, lodówki i markaczki. Turyści najchętniej odwiedzają jezioro Turkusowe o specyficznym zabarwieniu wody, Zagrodę Pokazową Żubrów oraz punkty widokowe „Gosań” i „Kawcza Góra”.

 

Woliński Park Narodowy, fot. shutterstock.com

Białowieski Park Narodowy, 10 502,00 ha

Najstarszy park narodowy w Polsce, położony w pobliżu białoruskiej granicy, został utworzony w 1921 roku w celu ochrony ostatniego obszaru pierwotnych lasów nizinnych w Europie. Zajmuje powierzchnię 10517,27 ha, co stanowi 1/6 polskiej części Puszczy Białowieskiej, z czego 5725,75 ha podlega ochronie ścisłej. Park jest jedynym obiektem przyrodniczym w Polsce wpisanym na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Stary i wielogatunkowy las zapewnia unikalne bogactwo gatunków grzybów, roślin i zwierząt. Las jest domem dla ponad 12 000 gatunków zwierząt, z których najliczniejsze są ptaki (250 gatunków), a najbardziej znane są ssaki, w tym żubr, który jest symbolem Parku Narodowego. Obecna populacja żubra jest największą dziką populacją tego gatunku na świecie. W polskiej części liczy około 700 osobników. Stare, oryginalne drzewostany Białowieskiego Parku Narodowego wyróżnia duża liczebność martwego drewna w różnych stadiach rozkładu oraz występowanie gatunków typowych dla lasów naturalnych.

 

Białowieski Park Narodowy, fot. shutterstock.com

Białowieski Park Narodowy, fot. shutterstock.com

Poleski Park Narodowy, 9 762,00 ha

Poleski Park Narodowy został utworzony w 1990 roku w celu ochrony typowego dla regionu ekosystemu bagiennego i torfowiskowego. Położony jest we wschodniej Polsce, w regionie geograficznym Polesia Zachodniego (Lubelskiego), na Pojezierzu Łęczyńsko-Włodawskim, w województwie lubelskim i obejmuje powierzchnię 9764,3071 ha. Poleski Park Narodowy miejscami przypomina tundrę lub strefę przejściową między tundrą a tajgą. Na jego wyjątkową przyrodę składają się dzikie bagna, torfowiska oraz liczne jeziora i stawy. Obejmuje również najbardziej ekstensywne łąki w Polsce. Park jest miejscem lęgowym licznych ptaków wodnych, a także ostoją zwierząt takich jak ropucha paskówka, żółw błotny, bielik, orzeł przedni, orlik grubodzioby, orlik krzykliwy, błotniak zbożowy, żuraw (herbowy ptak parku), krwawodziób, cietrzew, bocian czarny, wodniczka, brodźce, derkacz, sowa błotna, puchacz, gronostaj. Większość powierzchni parku zajmują tereny podmokłe, które w wielu przypadkach pozostały nietknięte przez człowieka od ostatniego okresu zlodowacenia, które miało miejsce 11 000 lat temu. Jest to zjawisko wyjątkowe w skali Europy, dlatego też Poleski Park Narodowy objęty jest ochroną w ramach Konwencji RAMSAR o terenach podmokłych o znaczeniu międzynarodowym. Park został wpisany na listę Światowych Rezerwatów Biosfery UNESCO.

 

Poleski Park Narodowy, fot. shutterstock.com

Poleski Park Narodowy, fot. shutterstock.com

Roztoczański Park Narodowy, 8 483,00 ha

Roztoczański Park Narodowy został utworzony w 1974 r.. Położony jest w środkowo-wschodniej części Polski, w województwie lubelskim, obejmując najcenniejsze przyrodniczo obszary Roztocza Tomaszów. Sam park zajmuje powierzchnię 8,483 ha. Dominującym typem ekosystemu są tu ekosystemy leśne. Należą do nich najlepiej zachowane na Roztoczu zbiorowiska bukowe, jodłowe i grabowe. Różnorodność biocenozy uzupełniają nieleśne ekosystemy lądowe oraz ekosystemy wodne, zwłaszcza rzeczne i bagienne. Świat roślin liczy ponad 1100 gatunków. Najbardziej charakterystycznymi elementami flory RPN są rośliny górskie, stepowe, i śródziemnomorskie. Fauna RPN jest bogata w ponad 3630 gatunków (3300 bezkręgowców i ok. 340 kręgowców). Park jest szczególną ostoją (unikatową zarówno dla regionu, jak i całego kraju) dla wielu gatunków ślimaków – m.in. Cochlodina, ale także pijawki, chrząszcze, ważki, motyle, a także modliszki. Wśród osobliwości kręgowców RPN wyróżniamy – minóg strumieniowy, traszka grzebieniasta, żaba zwinna, gniewosz plamisty, żółw błotny, bocian czarny, trzmielojad, orlik krzykliwy, puszczyk uralski, puszczyk zwyczajny, sóweczka, dzięcioł, dzięcioł białogrzbiety, nocek duży, nocek Bechsteina, popielica, ryś i wilk. Heraldycznym zwierzęciem Roztoczańskiego Parku Narodowego jest kuc polski, którego przodkiem był tarpan – wymarły gatunek konia leśnego. Kucyk polski konsekwentnie jest hodowany w ramach programu hodowlanego Parku. Sercem parku jest Zwierzyniec – dawna posiadłość Zamoyskich. Jan Zamoyski założył prywatny ogród zoologiczny Zwierzyniec (rezerwat zwierzyny), w którym prowadzono hodowlę i polowanie na zwierzęta leśne. Dziś jest popularnym letniskiem i siedzibą dyrekcji Roztoczańskiego Parku Narodowego. Na terenie RPN najczęściej występują szlaki piesze i rowerowe. Zwiedzający mogą skorzystać z ponad 64,5 km szlaków turystycznych, ścieżek edukacyjnych i tras rowerowych.

 

Szumy nad Tawnią, Roztoczański Park Narodowy, fot. shutterstock.com

Park Narodowy Ujście Warty, 7 956,00 ha

Ten park narodowy na granicy z Niemcami, będący rajem dla ptaków, obserwatorów ptaków i miłośników rozległych, smaganych wiatrem przestrzeni przyrodniczych, obejmuje 8074 hektary wokół ujścia Warty. Wraz z przepływem przez park Warty, mniejsza północna strona jest podziurawiona kanałami i oddzielona groblą, podczas gdy teren po południowej stronie rzeki jest znacznie większy i niezakłócony meandrującym biegiem dopływów i tworzącymi się na ich obszarze jeziorami. Park Narodowy „Ujście Warty” to jeden z najcenniejszych obszarów ornitologicznych w kraju. Unikalne tereny podmokłe, rozległe łąki i pastwiska to jedne z najważniejszych polskich ostoi ptaków wodno-błotnych. Na terenie Parku stwierdzono dotychczas 280 gatunków ptaków, z czego ponad 170 to gatunki lęgowe. Pośród tych gatunków znajduje się 26 zaliczanych do ginących w skali światowej, a kilkanaście znajduje się w polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt (bączek, ohar, cyraneczka, kulik wielki). Zalewowe obszary parku stanowią schronienie dla ptaków podczas pierzenia oraz są ważnym miejscem wypoczynku tysięcy ptaków migrujących. Gnieżdżą się tutaj między innymi mewy, rybitwy, perkozy, kaczki, gęś gęgawa, siewki, chruściele, wodniczki, łabędzie, żurawie, czaple. Jesienią rozlewiska goszczą tysiące kaczek, gęsi, żurawi. Tutaj znajduje się największe zimowisko arktycznego łabędzia krzykliwego. Jesienną tereny parku opanowują gęsi, których pojawia się tutaj nawet do dwustu tysięcy. Park jest dostępny tylko na wyznaczonych drogach i ścieżkach. Najlepszym sposobem zwiedzania jest samochód, ale bardzo przydatny jest również rower. W parku znajduje się kilka ścieżek przyrodniczych, odpowiednich do uprawiania turystyki pieszej lub rowerowej.

 

Park Narodowy Ujście Warty, fot. shutterstock.com

Świętokrzyski Park Narodowy 7 632,00 ha

Park Narodowy Gór Świętokrzyskich został utworzony w 1950 roku i chroni obszar najstarszych gór Polski. Jest to jeden z najciekawszych obszarów na świecie pod względem budowy geologicznej, więc jest magnesem dla geologów z całego świata. Powierzchnia parku wynosi 7 632 ha, z czego 95% stanowią lasy (lasy jodłowe i bukowe). Ciekawostką parku jest endemiczny świętokrzyski bór jodłowy i stanowiska modrzewia na Chełmowej Górze. Występują tam 82 gatunki roślin chronionych i 29 gatunków zwierząt. Do najcenniejszych roślin należą: kosaciec syberyjski, pełnik, pióropusznik strusi i Dryopteris dilatata. Największą ciekawostką parku są głazowiska, czyli pozbawione roślinności szczątki głazów kwarcytowych okresu kambryjskiego, które są świadectwem obecności lodowca na terenie Polski. Jedną z głównych atrakcji parku jest Pasmo Łysogór (Góry Śmiałe) z najwyższym szczytem Łysicą 612 m n.p.m.. Na Łysej Górze, która według legend była miejscem sabatów czarownic, znajduje się muzeum przyrodnicze parku narodowego, a wreszcie klasztor benedyktynów na Świętym Krzyżu. Turyści odwiedzający ten region często odwiedzają również ruiny zamku w Chęcinach, Kielcach ze słynnym naturalnym amfiteatrem – Kadzielnią i Jaskinią Raj.

 

Świętokrzyski Park Narodowy, fot. shutterstock.com

Świętokrzyski Park Narodowy, fot. shutterstock.com

Wielkopolski Park Narodowy, 7 584,00 ha

Wielkopolski Park Narodowy powstał w 1957 r. i obecnie zajmuje powierzchnię 7 584 ha ze strefą buforową 7256 ha. Park znajduje się w okolicach Poznania. Park obejmuje 18 obszarów ochrony ścisłej o łącznej powierzchni 260 ha. Mają one na celu ochronę różnych form krajobrazu polodowcowego, naturalnych zbiorowisk roślinnych i żyjących tam zwierząt. Ponadto zachowały się tam 32 drzewa pomnikowe i jeden głaz narzutowy. Teren jest tu w dużej mierze zalesiony i wyróżnia się bogactwem flory (około 1100 gatunków roślin naczyniowych). Spośród drzew dominuje sosna zwyczajna, tworząc lasy sosnowe i sosnowe z domieszką dębu. Pojawia się tutaj również jedno z najrzadszych drzew w kraju – jarząb pospolity oraz relikt z epoki lodowcowej – zimoziół północny. Ten park to raj dla ornitologów – mieszka tu ponad 220 gatunków ptaków (perkozy dwuczuby, cyraneczka, kaczki krzyżówki, kanie czarne i błotniaki stawowy). Z kolei faunę reprezentuje ponad 40 gatunków ssaków (sarny, jelenie, dziki, lisy, kuny i borsuki). Dla odwiedzających park przygotowanych jest pięć szlaków turystycznych o łącznej długości 85 km oraz ciekawe trasy turystyczne.

 

Wielkopolski Park Narodowy, fot. shutterstock.com

Wielkopolski Park Narodowy, fot. shutterstock.com

Narwiański Park Narodowy, 7 350,00 ha

Narwiański Park Narodowy utworzony został w 1996 roku i zajmuje powierzchnię 7 350 ha. Położony jest w północno-wschodniej Polsce w województwie podlaskim. Jest jednym z najmłodszych parków narodowych w Polsce. Jego zadaniem jest ochrona zespolonego systemu rzecznego (tj. rzeki z wieloma odnogami), który jest jednym z nielicznych tego typu systemów na świecie. Największą przyrodniczą cechą parku jest dobrze zachowana i dziewicza bagnista dolina Narwi, w której występuje unikalny system wód polodowcowych, starorzeczy, sitowia i płytkich torfowisk, które określane są mianem Polskiej Amazonii. Obszar ten zamieszkuje aż 155 gatunków ptaków lęgowych, w tym błotniak stawowy – symbol Parku. Wiele z nich jest zagrożonych, np. wodniczka, derkacz, bączek, bocian czarny, uszatka i inne. Niektóre gatunki z tej lokalnej rodziny ptactwa wodnego są trudne do zauważenia w innych częściach Europy. W parku możemy obserwować 34 gatunki ssaków. Należą do nich bóbr europejski, piżmak, jeż europejski, ryjówka, rzęsorek rzeczek, a także większe gatunki jak: jeleń, łoś, sarna i dzik. Park objęty jest ochroną Międzynarodowej Konwencji RAMSAR.

 

Narwiański Park Narodowy, fot. shutterstock.com

Narwiański ParNarwiański Park Narodowy, fot. shutterstock.comk Narodowy, fot. shutterstock.com

Gorczański Park Narodowy, 7 030,00 ha

Gorczański Park Narodowy został utworzony w 1981 roku w celu ochrony piękna dzikiej przyrody Gorców, pasma górskiego Beskidów Zachodnich. Park narodowy obejmuje centralną część Gorców wraz ze szczytem Turbacz (1310 m n.p.m.) i zajmuje powierzchnię 7 030 ha. W parku znajdują się wszystkie najwyższe szczyty Gorców: Turbacz, Jaworzyna Kamieniecka, Kiczora, Kudłom, Gorc i Czoło Turbacza. Symbolem parku jest salamandra plamista. Najstarszym zabytkiem antropogenicznym jest Kaplica Bulandy na Polanie Jaworzyny Kamienieckiej. Około 95% parku porasta las, który może pochwalić się wieloma ponad 100-letnimi drzewami. Dzięki czemu jest domem dla wielu różnych gatunków roślin i zwierząt, w tym niedźwiedzi i wilków. Największą atrakcją Gorców są polany, z których roztaczają się wspaniałe widoki na pobliskie pasma Tatr, Pienin i Beskidów. Na terenie parku znajduje się wiele malowniczych szlaków turystycznych i edukacyjnych.

 

Gorczański Park Narodowy, fot. shutterstock.com

Park Narodowy Gór Stołowych, 6 340,00 ha

Park Narodowy Gór Stołowych położony jest w Sudetach Środkowych, w południowo-zachodniej części Ziemi Kłodzkiej, na granicy z Czechami. Sąsiaduje z Karkonoszami, Górami Bystrzyckimi i Orlickimi, a po czeskiej stronie Broumovską Vrchoviną, będącą częścią tej samej formacji. Największą atrakcją SMNP – tego parku narodowego – są malownicze bastiony skalne poprzecinane jaskiniami i labiryntami, a także głazy, zwane „grzybowymi skałami”, o kształtach niespotykanych nigdzie indziej w Polsce. Formacje te powstały w wyniku erozji piaskowca, który dominuje na tych terenach. Najpopularniejszymi celami turystycznymi są formacje skalne Szczelińca Wielkiego (919 m n.p.m.), jednego z najwyższych wzniesień Gór Stołowych, oraz labirynt Błędnych Skał, zwany też „Rockville”. Park jest domem dla dużej liczby dzikich zwierząt, takich jak jelenie, kozły, dziki i lisy. W szczelinach między skałami gnieżdżą się nietoperze i liczne gryzonie, w tym rzadka popielica. W pobliżu parku znajduje się kilka znanych uzdrowisk: Polanica-Zdrój, Duszniki-Zdrój i Kudowa-Zdrój słynące z leczniczych wód mineralnych. Posiadają bogate zaplecze turystyczne, w tym sanatoria, hotele, pensjonaty.

 

Park Narodowy Gór Stołowych, fot. shutterstock.com

Park Narodowy Gór Stołowych, fot. shutterstock.com

Karkonoski Park Narodowy, 5 575,00 ha

Karkonoski Park Narodowy, został utworzony na początku 1959 roku. Obecnie powierzchnia parku to 5 575  hektarów. Karkonoski Park Narodowy w południowo-wschodniej Polsce obejmuje północne stoki Karkonoszy, największego pasma Sudetów, systemu górskiego wspólnego dla Czech i Polski z najwyższym szczytem Śnieżką (1603 m). Należy do najcenniejszych krajobrazowo i przyrodniczo regionów Europy Środkowej. Obszar ten słynie z wysokiej bioróżnorodności w czterech pasach roślinności wysokościowej, od podgórskiej po alpejską. Góry stanowią rodzaj ekologicznej wyspy ekosystemów arktycznych i alpejskich, których odpowiedniki znajdują się w Alpach oraz północnej i północno-zachodniej Skandynawii. W Karkonoskim Parku Narodowym najwyższe pasma górskie: subalpejski i alpejski są szczególnie cenne i objęte ścisłą ochroną. Jelenie, łanie, dziki, piżmaki, wydry i bieliki – takie zwierzęta można spotkać w Karkonoskim Parku Narodowym. Znajdują się tu również muflony, sprowadzone pod koniec XIX wieku z Korsyki i Sardynii. Karkonoski Park Narodowy oraz obszar chroniony po czeskiej stronie zostały określone jako Rezerwat Biosfery UNESCO.

 

Wodospad Kamieńczyk w Karkonoskim Parku Narodowym, fot. shutterstock.com

Park Narodowy Bory Tucholskie, 4 798,00 ha

Park Narodowy Bory Tucholskie został utworzony w 1996 roku i obejmuje obszar 4 798 ha. Położony jest w województwie pomorskim, na terenie powiatu chojnickiego. Znajduje się tam 21 unikalnych jezior, z których najgłębsze to Jezioro Ostrowite, ale na uwagę zasługują również rzadkie jeziora lobeliowe (Wielkie Gacno, Małe Gacno, Nierybno i Głuche), których nazwa pochodzi od rzadkiej rośliny wodnej Lobelia dortmanna. Jeziora znane są z krystalicznie czystej wody. Jedna z najpopularniejszych atrakcji turystycznych to Struga Siedmiu Jezior, swoista „rzeka” o długości 14 km, gdzie kolejno połączone są jeziora: Ostrowite, Zielone, Jeleń, Bełczak, Główka, Płęsno i Skrzynka-Mielnica. Dominującym ekosystemem w parku są bory sosnowe. Na terenie Parku można spotkać rzadkie gatunki roślin, takie jak rosiczka czy widłak jałowcowaty, a także ponad 300 gatunków grzybów (na terenie Parku Narodowego nie wolno ich zbierać). Wśród fauny parku znajdują się pstrągi w krystalicznie czystych wodach rzek, a także ptactwo wodne, ptaki drapieżne, jelenie i dziki, ale także żyją tu wydry, tchórze i wilki. Symbolem parku jest głuszec. Przylegające do parku Jezioro Charzykowskie przyciąga wielu miłośników żeglarstwa.

 

Park Narodowy Bory Tucholskie, fot. shutterstock.com

Park Narodowy Bory Tucholskie, fot. shutterstock.com

Babiogórski Park Narodowy, 3 392,00 ha

Babiogórski Park Narodowy położony jest w Beskidzie Żywieckim, drugim pod względem wysokości paśmie górskim w Polsce. Został założony w 1954 roku i z powierzchnią 3 392 ha jest jednym z mniejszych parków narodowych w Polsce. Obszary chronione obejmują część masywu Babiej Góry, w tym najwyższy szczyt Beskidu Żywieckiego – Diablak (1725 m n.p.m.), często nazywany Babią Górą, podobnie jak cały masyw. Jest to drugi co do wielkości szczyt w Polsce. BgPN jest miejscem występowania wielu rzadkich i ciekawych gatunków grzybów, roślin i zwierząt. Można tu spotkać plany, które nie występują w innych częściach Polski (Rogownica alpejska); rośliny rzadkie i zagrożone wyginięciem (Aconitum moravicum, Tozzia carpatica), a także wiele gatunków objętych ochroną prawną. Zróżnicowany teren parku sprawia, że jest on domem dla wielu różnych gatunków dzikich zwierząt, w tym jeleni, wilków, niedźwiedzi i rysi. W 1987 roku park został włączony do międzynarodowej sieci rezerwatów biosfery UNESCO ze szczególnym uwzględnieniem skarbów przyrody. Dogodnym punktem wypadowym do zwiedzania parku jest wieś Zawoja. Wyprawy ułatwia sieć ścieżek przyrodniczych i ścieżek edukacyjnych.

 

Babiogórski Park Narodowy, fot. shutterstock.com

Pieniński Park Narodowy, 2 346,00 ha

Został założony w 1932 roku i należy do najmniejszych Parków Narodowych w Polsce – zajmuje tylko 2346 ha, a otulina 2682 ha. W jego granicach znajdują się Pieniny Czorsztyńskie, masyw Trzech Koron i Pieninki. Te góry są głównie wapienne, a obszar jest silnie zalesiony. Jednym z elementów wyróżniających ten park są jego wody, co również ma wpływ na czynniki przyrodnicze i środowiskowe. Najwyższym szczytem parku jest Okrąglica (982 m npm), położona w masywie Trzech Koron. Wapienne podłoże skalne i duża różnorodność geomorfologiczna w połączeniu z dość niewysokimi górami pomagają w utrzymaniu szerokiej gamy flory. Oprócz lasów bukowych i jodłowych park wyróżniają kwietne łąki oraz trawa na skałach. Ta ostatnia schroniła dwa endemiczne gatunki (występujące tylko w Pieninach): Taraxacum pieninicum i Erysimum jajinicum oraz relikt Dendranthema zawadskii. Kolejną charakterystyczną cechą gór jest duża różnorodność dzikiej przyrody. Góry są również siedliskiem rysia, żbika, puchacza, orlika krzykliwego i orła przedniego. Ozdobą parku są motyle, a zwłaszcza niepylak apollo, który występuje tylko w Pieninach. Jednak to, co sprawia, że to miejsce jest tak popularne i wyjątkowe, to malowniczy krajobraz, który obejmuje wody Dunajca spływające po górskich szczytach. Jedną z większych atrakcji jest spływ kajakowy Dunajcem.

 

Pieniński Park Narodowy, fot. shutterstock.com

Pieniński Park Narodowy, fot. shutterstock.com

Ojcowski Park Narodowy, 2 146,00 ha

Ojcowski Park utworzono w 1956 r. Jego powierzchnia wynosi obecnie 2 146 ha. OPN jest najmniejszym parkiem narodowym w Polsce. Leży w południowej części Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej i obejmuje doliny dwóch małych rzek – „Prądnika” i „Sąspówki”. Ojcowski Park Narodowy charakteryzuje się niezwykłą bioróżnorodnością, można tu znaleźć ponad 1000 gatunków roślin kwiatowych i 135 gatunków ptaków. Wiele kwiatów jest rzadkich i chronionych przez polskie prawo, przykładem może być skrzyp olbrzymi (czasami nazywany skrzypem północnym) lub brzoza brodawkowata, rzadkie drzewo zagrożone wyginięciem (sklasyfikowane jako wrażliwe na Czerwonej Liście). W parku znajduje się ponad 400 jaskiń do zwiedzania, a także dwie ruiny średniowiecznego zamku, formacja skalna Maczuga Herkulesa i kaplica na wodzie.

Ojcowski Park Narodowy, fot. shutterstock

Ojcowski Park Narodowy, fot. shutterstock

 

Ekologia.pl (JSz)
4.9/5 - (17 votes)
Post Banner Post Banner
Subscribe
Powiadom o
0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments